Twee jaar geleden bedacht pulsvisser Dirk Kraak (BRA5 en BRA7) de pulsselector: extra pezen bevestigd aan het pulstuig waarmee de ondermaatse vis buiten de zak wordt gehouden.
Ongewenste bijvangst reduceren
Binnen het project Netinnovatie Kottervisserij deel II werd het idee van Kraak verder uitgerold. “Het doel van de pulsselector is het scheiden van kleine platvis en tong van de commerciële vangst”, vertelt de Nederlandse Vissersbond. “Met de pulsselector zou de ongewenste bijvangst sterk gereduceerd kunnen worden. Daarnaast onderzoeken we de mogelijkheid om met deze netinnovatie kabeljauw en rog om het puls-wekveld heen te leiden.”
Testfase
In de eerste versie van de pulsselector werd gebruik gemaakt van kettingen met rubberen schuiven (scheidingsvlerken) die de vis verjagen en het zogenaamde herding-effect creëren. Terwijl de vissen vluchten, graaft de tong zich dieper in. Vervolgens komen de pulsstrengen erachteraan die de tong opschrikt uit de bodem. Daarnaast werd er ook een ontsnappingsmogelijkheid voor kleinere vissen gecreëerd, door in op bepaalde plaatsen in het net een grotere maaswijdte aan te brengen.
Schaalmodel
Dirk Kraak maakte met zijn bemanning een schaalmodel van het pulsnet en de pulsselector en testte deze tijdens de Vishack in het Visserij-innovatiecentrum in Stellendam. “We hebben tijdens een aantal runs in het testbassin het gedrag van het net en de innovatie bestudeert”, vertelt Kraak. “Daaruit bleek dat de innovatie teveel invloed had op het net.”
Borstelpezen
Het innovatieteam zocht naar een vervanger van de kettingpees met vlerken en bedacht borstelpezen als alternatief. Daarnaast is er een tunnel in het net ontwikkeld waardoor de vis die wordt gescheiden door het puls-wekveld naar een tweede net wordt geleid. CIV Den Oever ontwikkelde de borstelpezen en in december 2018 werden de eerste proeven met de borstelpees gedaan.
Onderzoek
Tijdens de eerste testweek met de borstelpezen werd onderzocht of er commerciële vis verloren ging door de borstelpezen, of er weerstandsproblemen zouden optreden, wat de invloed van de borstelpezen op het net en het puls-wekveld zouden zijn en of de kleine vissen door middel van de tunnel in de tweede zak terecht zouden komen.
Wisselende weersomstandigheden
“We zagen geen verschil in de commerciële vangst. Helaas viel er weinig te zeggen over de bijvangst”, vertelt Kraak. “De eerste trekken waren positief, maar later varieerde dat meer tussen de trekken. Mogelijk komt dit door het wisselende weer dat soms te onstuimig was.”
“De weerstand die de borstelpezen hadden kwam overeen met de regulieren netten en ze zijn aardig slijtvast”, aldus Kraak. “Er zijn nog wel enkele aanpassingen nodig, maar dan zou dit een goede oplossing kunnen zijn om de bijvangst van kleine schol en schar te verminderen.” Een voordeel van de pulsselector is dat deze makkelijk in het net is te hangen.
Aanpassingen
Omdat er enkele kleine vissen werden gevonden boven de scheidingstunnel, lijkt het Kraak verstandig om de scheidingstunnel iets ruimer te plaatsen in het net. Een tweede punt van aandacht wordt de lengte van de borstelpezen. Deze zouden ook iets langer gemaakt kunnen worden en mogelijk van een vlerk worden voorzien.
Vervolgproject
“Het project Netinnovatie Kottervisserij deel II loopt op zijn einde. We hopen dat de pulsselector in een volgend project verder uitgewerkt kan worden”, aldus de Nederlandse Vissersbond.