Als het aan de internationale visserijwetenschappers van ICES (International Council for Exploration of the Seas) ligt mogen vissers in de Noordoost Atlantische oceaan en aangrenzende wateren waaronder de Noordzee, bijna 20% meer makreel aanlanden. In totaal mag er van ICES in 2020 een hoeveelheid van 922 064 ton worden opgevist. Dat is goed nieuws maar er is wel een probleem. Door het ontbreken van internationale afspraken over de vangstmogelijkheden (quotum) tussen de betrokken landen, wordt er jaren achtereen meer makreel aangeland dan het advies. Het gevolg is dat makreel haar MSC (Marine Stewardship Council) status is kwijtgeraakt.
Groei ondanks te veel vissen
Het ICES-advies voor makreel is gebaseerd op het principe van maximale duurzame oogst (maximum sustainable yield of MSY). Het uitgangspunt is dat alleen de jaarlijkse aanwas (de rente) kan worden geoogst van een robuust visbestand (paaibiomassa). Het advies voor 2019 is in mei nog aangepast door ICES en de te vangen hoeveelheid is meer dan verdubbeld, van 318.403 ton naar 770.358 ton. De verwachting is dat er dit jaar 864.000 ton zal worden aangeland, een overschrijding van het advies dus. Dat heeft echter geen gevolgen voor het bestand want er wordt op basis van MSY een verhoging van 19,7% geadviseerd. Dit heeft te maken met een grote aanwas van sterke jaarklassen 2016 en 2017, die volgend jaar in de vangst komen. Maar ook is er sprake geweest van een overschatting van de visserijsterfte die achteraf lager bleek te zijn. Tenslotte bleek ook het paaibestand aan makreel groter te zijn dan eerder geschat.
MSC terugkrijgen
De positieve ontwikkelingen van makreel zouden het toch mogelijk moeten maken om weer het MSC-label te mogen voeren. Dat blijkt niet zo eenvoudig. Het visbestand staat er weliswaar goed voor en de impact van de visserij op het ecosysteem is ook beperkt, maar dat is niet genoeg. MSC is gebaseerd op drie pijlers, een gezond visbestand, beperkte impact op het ecosysteem en een goed visserijbeheer. Dat laatste ontbreekt, omdat afspraken over de te vangen hoeveelheden tussen de verschillende landen ontbreken. De Europese Unie, Noorwegen en de Faeröer Eilanden hebben de afgelopen jaren afgesproken om maximaal 85% van de aanbevolen maximale onttrekking (TAC of Total allowable catch) op te vissen. De andere landen, Rusland, Groenland en IJsland zouden gezamenlijk maximaal 15% mogen opvissen maar houden zich daar al jaren niet aan. Het zal er niet eenvoudiger op worden met een Brexit, waarbij het Verenigd Koninkrijk ook haar eigen agenda zal hebben als het gaat om makreel. Toch zal er geprobeerd worden om de vissers die zich wel houden aan het ICES-advies voor een duurzame makreel visserij, de mogelijkheid te bieden om toch het MSC-label terug te krijgen.
Quota EU-lidstaten
Ook dit jaar zullen de Europese Unie, Noorwegen en de Faeröer Eilanden naar verwachting zich conformeren aan het ICES-advies en daar gezamenlijk niet meer dan 85% van opvissen. Voor de Noordzee vissers is de verwachting dat er sprake zal zijn van een verruiming van hun vangstmogelijkheden.
Voor meer informatie
Derk Jan Berends (Foto NVB)
Kunt u contact opnemen met Derk Jan Berends, secretaris van de Nederlandse Vissersbond, T 0527-698151 of secretariaat@vissersbond.nl.
