Spannende weken rond het afschalen van een aantal Corona-maatregelen. Toch gaat de wereld gewoon door en haal ik inspiratie uit een aantal opmerkelijke zaken die ik de afgelopen dagen in de literatuur tegenkwam. Wist u dat er een volkje op aarde leeft waarvan de leden de adem extreem lang kunnen inhouden omdat ze een genetische aanpassing hebben? Dat er ook nog zoiets bestaat als de luidste vissen op aarde? Ik wist dat haringen kleine scheetjes laten om te communiceren, maar een andere soort op aarde vindt dat maar prutswerk. Verder is het ons zo vertrouwde speelgoed Lego bezig om haar verantwoordelijkheid te nemen op het gebied van duurzaamheid. Op dat front kom ik steeds grotere ambities tegen: als laatste melding tijdens dit schrijven kreeg ik bericht dat Unilever binnen een termijn alleen producten wil verkopen die emissieloos zijn geproduceerd. Die hebben een plan. Dat is nog eens een stip aan de horizon.
De Bajou
Dit is een volk van de Filipijnen, Maleisië en Indonesië. Door genetische aanpassingen hebben ze een grotere milt gekregen. Daardoor kun je veel langer de adem inhouden en kun je heel lang onder water blijven. Ze noemen deze mensen de nomaden van de zee. Ze zoeken constant vissen en zeevruchten. Er zijn er bij die 70 meter diep kunnen duiken zonder enige uitrusting, Petje af hoor. Per dag zijn ze ongeveer 5 uur onder water. Er bleek ook een samenhang met de aanpassing van de schildklier te zijn. Diep duiken kan een enorme belasting voor het lichaam zijn zeggen onze artsen hier. Dit volk leeft zo al minstens 1000 jaar en ze lachen ook nog veel.
Vissen maken geluid
Dat vissen met elkaar communiceren wist ik al omdat ik er eerder over had gelezen. Nu ben ik veel op het water, maar ik ben nog nooit plotseling wakker geworden van het geluid van vissen. Mijn herinnering gaat naar Flipper, de dolfijn, maar die mag je geen vis noemen. In de Golf van Mexico zijn soms zulke trillingen in het water waar te nemen dat je denkt dat er een onderzeeboot aan komt. Dat zijn heel veel vissen bij elkaar die de trilling (=geluid) maken. Deze Golf-corvina’s zijn een soort baarzen die wel één meter lang kunnen worden. Ze maken het geluid van een leger machinegeweren. Wanneer deze vissen ook in het IJsselmeer kunnen leven, dan hebben we er weer een attractie bij en ga ik meer geloven in de mogelijkheden van het recreatief- en educatief vissen. Spannend hoor!
De vissen produceren samen 177 decibel, dus oorbeschermers meenemen want dit is ruim boven de ARBO-grens. Een drilboor is 100 decibel. Een geweerschot naast je oor is 140 decibel. Het geluid maken ze met spieren rond hun zwemblaas. De Mexicaanse vissers vinden het wel handig want nu weten ze waar ze hun netten moet uitgooien. De soort staat dus ook als ‘kwetsbaar’ op de Rode Lijst.
Lego is nu gemaakt van bioplastic
Fantastisch speelgoed waar mijn generatie lang op heeft lopen kauwen, knabbelen, likken en mee gegooid naar andere belhamels. Maar wat een risico hebben we gelopen. Achteraf had het niet slechter gekund en daarom nu een ‘beter leven’. Het antwoord is bioplastic. Dat is plastic uit natuurlijke bron. Ik denk bij zo’n verhaal altijd aan ‘onze’ viskisten, vismanden, koeldozen voor consumptietransport (dat witte piepschuim) en andere materialen zoals handschoenen. Het schijnt dus gemaakt te kunnen worden van polyetheen uit de resten van suikerriet. Wanneer je daar legoblokjes van kunt maken, dan kan er meer. Uiteraard zal het iets met de prijs te maken hebben en die gaat zeker niet lager worden. Vroeger ging er dus een hoop aardolie in dit speelgoed. Plastic is gemaakt van een olieproduct. Nu vinden we dat het niet meer kan. Hoe verder we in de tijd komen, hoe meer alternatieven er zullen komen. Op dit terrein van verduurzaming is er nog een wereld te winnen, ook voor de visketen.
Trots op de bedrijven in de visketen die een verduurzamingsplan presenteren. ‘Losers hebben een excuus, winnaars hebben een plan’.
Deze column van Johan K. Nooitgedagt verscheen eerder in FishTrend.