De afgelopen weken wordt de Nederlandse Vissersbond door verschillende verontruste garnalenvissers gebeld over de grote hoeveelheid mosdiertjes die in zee voorkomen. De hoeveelheid mosdiertjes zorgt ervoor dat o.a. de zeeflap in de netten volloopt, zijn werkt niet meer kan doen en uit de netten scheurt. Naar aanleiding van controles op zee, waarbij verschillende vissers zijn beboet voor een kapotte zeeflap, hebben wij op verzoek van onze leden garnalenvissers dit probleem voorgelegd aan het ministerie van LNV en de NVWA.
Grote hoeveelheid mosdiertjes
Leden garnalenvissers geven aan dat er de afgelopen weken een zeer grote hoeveelheid mosdiertjes voorkomen in zee. Deze mosdiertjes hopen zich op in de netten tijdens de garnalenvisserij, waardoor de zeeflap volloopt en zijn werk niet meer doet. In veel gevallen zorgt de ophoping van de mosdiertjes dat de zeeflap uit de netten scheurt.
In juli dit jaar werd er al in de media bericht over de kilometerslange slierten mosdiertjes die o.a. op het strand van Ameland waren aangespoeld (zie: https://nos.nl/artikel/2390225-hoe-bijzonder-is-die-dikke-laag-aangespoelde-mosdiertjes-op-ameland).
Wetenschappers geven aan dat zij vermoeden dat het aantal mosdiertjes explosief is gegroeid o.a. door de invloed van de temperatuur van het zeewater, die de afgelopen jaren hoger ligt dan gemiddeld. De mosdiertjes groeien goed bij hogere temperaturen. Bovendien zou het warme water kunnen leiden tot een toename van voedsel voor de mosdiertjes.
Andere mogelijke oorzaken zijn de veranderingen in zee, zoals de bouw van windmolenparken, waar allerhande organismen op af komen en waar de mosdiertjes op hun beurt weer profijt van hebben. Wat de precieze oorzaken zijn, is niet duidelijk, daarvoor is nader onderzoek nodig.
Controles op zee
De afgelopen weken hebben er diverse controles op zee plaatsgevonden, waarbij verschillende garnalenvissers gesanctioneerd zijn op basis van een niet goed werkende, dan wel kapotte zeeflap. Ondanks dat de vissers hebben verklaard dat de grote hoeveelheid mosdiertjes de reden is voor het vollopen van de netten en kapotscheuren van de zeeflap, waren de inspecteurs op zee onverbiddelijk en werden diverse boetes uitgeschreven.
Vissers proberen op zee, tussen de trekken door, de netten en de zeeflap zo goed mogelijk schoon te houden en te repareren, maar ontkomen er niet aan dat de zeeflap en netten keer op keer vollopen en kapotgaan. Zij vinden dan ook dat zij buiten hun schuld om te maken krijgen met niet goed werkende en kapotte zeeflappen en vinden het onterecht dat zij daarvoor worden beboet.
Om die reden hebben onze leden garnalenvissers ons gevraagd of er mogelijkheden zijn om in overleg met het ministerie van LNV en de NVWA te komen tot een soort coulance regeling m.b.t. kapotte, dan wel niet goed werkende zeeflappen, als gevolg van de grote hoeveelheid mosdiertjes.
Verzoek aan ministerie en NVWA
De Nederlandse Vissersbond heeft het ministerie van LNV en de NVWA verzocht of er bij de controles aan boord rekening gehouden kan worden met deze extreme en unieke omstandigheden. In een reactie op dit verzoek hebben zowel het ministerie als de NVWA aangegeven dat zij niet kunnen afwijken van de geldende wet- en regelgeving, die stelt dat er een goedwerkende zeeflap in de garnalennetten moet zitten.
Tijdens een inspectie wordt beoordeeld of de zeeflap correct wordt toegepast, onbeschadigd is en wordt gebruikt zoals het hoort. De NVWA toetst dit aan de wettelijke voorschriften. Is dit niet het geval, dan zal er proces-verbaal opgemaakt worden.
Het ministerie van LNV heeft daarbij wel aangegeven dat wellicht het gebruik van de brievenbus, als alternatief voor de zeeflap, een mogelijke oplossing is. Op basis van een goed (ecologisch) onderbouwd verzoek, kan de sector aan het ministerie verzoeken om een verruimde toepassing van het brievenbusnet en/of en ruimere periode van toepassing.
Het is de vraag of de brievenbus voor wat betreft de grote hoeveelheid mosdiertjes een goed alternatief is voor de zeeflap. Om tot een goed onderbouwd verzoek te kunnen komen, zijn onderzoeksgegevens nodig waaruit die zou moeten blijken. Op dit moment zijn deze onderzoeksgegevens niet voorhanden en kan er dan ook geen verzoek gedaan worden om de brievenbus als alternatief te gebruiken voor de zeeflap.
Bezwaar tegen boetes
Een coulance regeling is dus niet mogelijk volgens het ministerie en de NVWA. Wel heeft de NVWA aangegeven dat tegen een eventuele boete voor een kapotte, dan wel niet goed werkende, zeeflap, bezwaar gemaakt kan worden.
Bij een bezwaar tegen een dergelijke boete kunnen vissers de extreme omstandigheden benoemen en aangeven dat de zeeflap buiten hun schuld om kapot gegaan is, dan wel niet goed heeft gewerkt. Of een officier van justitie of een rechter vervolgens beslist of de boete (deels) wordt ingetrokken, is niet duidelijk.
Wel adviseren wij garnalenvissers die te maken krijgen met kapotte zeeflappen als gevolg van de grote hoeveelheden mosdiertjes, hier zoveel mogelijk foto’s en andere bewijzen van te verzamelen, die mogelijk gebruikt kan worden in geval er bezwaar gemaakt moet worden tegen een boete.
Meer informatie
Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Durk van Tuinen of Egbert van der Tuin via 0527-698151 of secretariaat@vissersbond.nl.