Durk van Tuinen van de Nederlandse Vissersbond was met politici en collega’s van VisNed in Straatsburg. Hij hield op de facebookpagina van EMK een dagboek bij in aanloop naar de cruciale stemming dinsdag 16 januari in het Europees Parlement (EP) over de pulsvisserij.
Dag 1 dinsdag 15 januari
9.00 uur
Maandagochtend. Op naar Straatsburg voor de stemming over de vis-verordening Technische Maatregelen in het EP. In het vliegtuig vindt de laatste afstemming plaats tussen Nederlandse Europarlementariërs. Aan boord zijn o.a. de politici Gerbrandy (D66), Van Dalen (SGP/CU) en Jongerius (PvdA). Ook aanwezig: Anton Dekker (Jaczon), Herman Snijders (LNV) en Geert Post en Juriean Brands van de gemeente Urk. Pim Visser en Geert Meun van VisNed zijn per auto onderweg naar Straatsburg. VisNed en Vissersbond trekken samen op. Dat gaat prima.
Vissersactiegroep EMK geeft online de nodige steun. Want het vissen gaat ondanks de a.s. storm op de Noordzee gewoon door en wij zijn er immers om zo goed mogelijk de belangen te behartigen. Dat doen we vanavond met een bijeenkomst met wetenschappers om alle argumenten pro pulsvisserij nog eens op te sommen voor pers, publiek en politici.
Ik heb een flinke koffer bij me, waarin geen kleding zit, maar wel stapels rapporten, brochures en ander informatiemateriaal. Zelfs de schaalmodellen van Robbie Verkamman’s pulsnetten zijn mee. Bij de douane ging het alarm even af, vanwege de ijzerbestanddelen.
14.00 uur
We zijn zojuist binnengelaten in het EP door beleidsmedewerker Johanna Kramer. Even snel wat lunchen en zo weer verder. Tussen de bedrijven door journalisten van NRC en Trouw gesproken. Trouw had vanochtend een prima artikel. Genuanceerd. Eindelijk eens een eerlijk verhaal. Trouw belde net nog even terug. Het is doorgedrongen bij het Nederlandse journaille dat morgen echt D-day is voor meer dan 80 Nederlandse schippers, hun bemanningsleden, rederijen en de families die van Noordzeevisserij afhankelijk zijn.
Zojuist gehoord: de Engelse visserij-NFFO publiceert vandaag de overeenkomst waarin Nederlandse pulskotters aangeven vrijwillig uit visgebieden te blijven. Ondanks dat uit alle wetenschappelijke publicaties blijkt dat puls geen negatief ecologisch effect heeft, is de Nederlandse visserijsector bereid rekening te houden met haar collega’s op de Noordzee. Ook zijn dergelijke voorstellen gedaan aan onze Franse collega’s. De Engelse tegenstand tegen de puls komt overigens uit een hoek van (kleinschalige) vissers die niet vertegenwoordigd zijn in de NFFO. Die mannen hebben een minder constructieve houding.
15.00 uur
En weer staan we de pers te woord. Net een TV-interview met France 2 samen met Pim Visser van Visned (zie foto). De media duiken vol op de aanstaande stemming. Al horen we steeds meer geluiden dat de stemming omtrent de puls ook uitgesteld zou kunnen worden. Eind van de middag weten we daar meer over.
16.30 uur
Spoedoverleg met diverse politici, Herman Snijders van LNV, de Urker delegatie en de nodige beleidsmedewerkers. We krijgen steeds meer signalen dat de stemming wel eens uitgesteld kan worden. Straks om 17.00 uur is er een procedurevergadering over de diverse stemrondes morgen. Dan weten we spoedig meer.
Het lijkt erop dat de Franse tegenstanders van de puls straks om zes uur aanwezig zijn bij de Informatiesessie van de sector. De Franse nettenvissers (8 man) en BLOOM zijn net het EP-gebouw binnengestapt. We blijven de feiten benoemen en elke leugen ontkrachten op basis van wetenschappelijk onderzoek.
17.30 uur
Vals alarm. Een meerderheid van de parlementsleden in het EP besluit zojuist de stemming morgen door te laten gaan. “Geen uitstel van debat en stemming over rapport Mato! Dus straks debat en morgen stemming,” tweet Peter van Dalen zojuist. Wij maken ons nu op voor de informatiebijeenkomst straks.
Nadat we tijdens de procedurevergadering in het EP de stemming kregen te horen was het duidelijk, de stemming aangaande de technische maatregelen met daarin de #pulsvisserij zal dinsdagmiddag 16 januari plaatsvinden. Uit de plenaire zaal gaat het direct richting de zaal waar de informatiesessie plaatsvindt, georganiseerd door Peter van Dalen en diens medewerkers met ondersteuning van de Nederlandse sector en wetenschappers. Ik leg de informatiemappen klaar en hang de schaalmodellen op.
18:00 uur
De informatiesessie staat op het punt van beginnen maar er is nog niet veel animo. Peter van Dalen besluit nog wat tijd te rekken en dit lijkt een goed besluit. De zaal stroomt langzaam voller tot een kleine 100 geïnteresseerden waaronder diverse Europarlementariërs (voor-, tegenstanders en twijfelaars), beleidsmedewerkers, mensen van de Europese Commissie, LNV, NGO Bloom, Franse en Engelse vissers (tegenstanders) en media.
De professoren Kaiser en Rijnsdorp presenteren de onderzoeksresultaten waarna de aanwezigen vragen kunnen stellen. De Engelse en Franse (staandwant)vissers grijpen de gelegenheid aan om hun onvrede te uiten. Hierbij wordt door de Engelse visser Paul Lines erkend dat de vis uit de kustzone lijkt te trekken en dat de verminderde vangst van in ieder geval kabeljauw waarschijnlijk niet aan de pulsvisserij te wijten is. De discussie gaat meer over de diverse visserijen op de Noordzee die elkaar zogenaamd in de haren zouden vliegen. Peter van Dalen roept op dat deze sessie gericht is om de feiten omtrent pulsvisserij te behandelen en de stemming daar op dinsdag ook over gaat, niet over de onderlinge confrontaties op zee want daarvoor heeft de Nederlandse sector al diverse handreikingen gedaan.
19:00 uur
De zaal stroomt leeg omdat er een plenair debat staat gepland over de technische maatregelen in de grote zaal. Maar je kan ook gerust zeggen dat het debat puur over de pulsvisserij zal gaan. Ondertussen probeer ik alle whatsapp-berichten en mails van met name de vissers te beantwoorden. Iedereen vraagt maar één ding; hoe staat het in Straatsburg en wat verwacht je ervan? Een terechte vraag met als antwoord dat we het niet durven zeggen, veel negatieve geluiden tot ons komen maar dat we moed houden!
19:30 uur
Met Anton Dekker, Geert Post, Pim Visser, Geert Meun en Juriean Brands heb ik plaatsgenomen op de publieke tribune om het debat bij te wonen. Koptelefoon op met de nodige vertaling en we zijn er klaar voor. Commissaris Vella van de Europese Commissie start een helder betoog waarom de Europese Commissie van mening is dat de Nederlandse vloot zou moeten mogen blijven pulsvissen, echter wel onder wetenschappelijke begeleiding. Vele sprekers maken er gebruik van en reageren met vlammende betogen en steunbetuigingen voor Vella van onze NL EP’ers Peter van Dalen (ChristenUnie), Annie-Schreijer Pierik (CDA) en Jan Huitema (VVD). Helaas ook vele negatieve geluiden. Die van de Franse zijde zorgen voor verbazing en zelf verbijstering. EP’er Omarjee heeft zelfs het lef de pulskorvisserij te vergelijken met een “massavernietigingswapen” en Yannick Jadot kan zich in zijn rede maar moeilijk beheersen richting de voorzitter. De microfoon heeft hij niet nodig want hij staat bijna schreeuwend en tierend zijn rede te houden. Jadot is een grote steunpilaar voor NGO Bloom en de Franse nettenvissers, hij organiseerde ook de informatiesessie die startte met in witte kledij dansende kinderen die vis nadeden die in aanraking komt met de puls. Ik heb hier gelukkig filmmateriaal van weten te maken want ik zei nog tegen de mensen om me heen dat ze dit thuis nooit zouden geloven…
Voorzitter van de Visserijcommissie in het EP Alain Cadec presenteert zijn plannen om de puls terug te brengen naar 5%, ook wanneer uit onderzoek groen licht blijkt (Frans protectionisme ten top). Tijdens het debat verder een goede bijdrage van de Portugees Serrao Santos en rapporteur Mato en tenenkrommende bijdragen van enkele Brexiteers en onze Nederlandse Anja Hazenkamp (Partij van de Dieren) die meent dat we de Noordzee hebben leeggevist, wat uit de lucht gegrepen onzin is. Er zat sinds 1957 niet zoveel vis in de Noordzee, blijkt uit een fact check van NRC.
21:30 uur
Zo langzamerhand begeven we ons naar ons hotel en maken vast de nodige afspraken voor de volgende ochtend. In het hotel aangekomen nog wat telefoontjes, WhatsApps, mails en wat napraten met allemaal dezelfde conclusie: wat wordt het toch een verschrikkelijk belangrijke dag morgen (dinsdag 16 januari). In de hoop dat het gezonde verstand zegeviert…
Dag 2
8:00 uur
De telefoon staat roodgloeiend. En nee, het is niet m’n wekker want die is al veel eerder gegaan. Al was ik ook toen al wakker want veel slaap met zo’n belangrijke stemming in het vooruitzicht krijg je niet. Vele vissers willen weten hoe het er voor staat en beginnen de spanning zat te worden. Ik begin ondertussen al te malen hoe we verder zouden moeten na de stemming waarbij ik alle scenario’s langsloop. Ik weet zeker dat alle visserijbestuurders hetzelfde deze nacht hebben gedaan. Pim Visser spreekt nog met BNR Nieuwsradio en de pers probeert de nodige afspraken te maken. Zo wil omroep Max aanwezig zijn op kantoor van de Nederlandse Vissersbond en de NOS wil nog opnames maken in Straatsburg.
9:00 uur
Vertrek naar het EP samen met Anton, Geert en Pim. Na een half uur zijn we binnen.
9:30 uur
De Nederlandse delegatie visserij vertegenwoordigers spreekt elkaar over de voorbereiding van persuitingen. Ook hier moet zorgvuldig over worden nagedacht. Er wordt nauw contact gehouden met Ellen van de Manacker (Nederlandse Vissersbond), Jacco Dros en Wouter de Waal (beiden namens VisNed) die op kantoor de meeste werkzaamheden omtrent communicatie verzorgen.
10:00 uur
We besluiten om even koffie te doen in de ‘bloemetjesbar’ waarbij we twijfels hebben of het er allemaal wel zo rooskleurig uitziet. Als ik de koffie afreken merk ik dat de tegenstanders ook weer aanwezig zijn. BLOOM hangt veelvuldig de misselijkmakende beelden van een geëlektrocuteerde (rond)vis op…
11:30 uur
Laatste voorbereidingen. Vanuit het ‘bloemetjescafe’ vertrekken we naar de ingang die de EP’ers gebruiken om de zaal te betreden. Met nog een stapel folders in de hand waarop stemadviezen zijn weergegeven. De NOS wil nog wat beelden schieten en vraagt aan Pim Visser wat zijn verwachtingen voor de stemming zijn. De EP’ers hebben weinig boodschap aan onze flyer, iets waar we vooraf rekening mee hadden gehouden maar we wilden geen enkele kans onbenut laten.
12:00 uur
Stemming plenair in het EP. Het circus gaat beginnen. En ja, ik noem het een circus. Een immense zaal wordt binnen een paar minuten gevuld met bijna 750 EP’ers. Op de tribune zitten de tegenstanders naast ons. Verder is de tribune bevolkt door Franse schoolklassen die graag gebruik maakten van deze week dat het EP in Straatsburg vergadert. Tal van eerste amendementen dienen aangenomen te worden. In eerste instantie gaat dat aardig, maar wel telkens met een nipte meerderheid. Dit betekent dat rapporteur Mato niet een overduidelijke steun voor zijn werk geniet.
13:00 uur
Amendementen puls. De amendementen voor puls komen dichterbij met de nummers 303 en 304 als eerste ter behandeling. Eerder hadden wij ons met name voorbereid op nummer 292 waarin de 5%-beperking van de Franse EP’er Cadec was opgenomen. Echter, bij de eerste amendementen tegen puls is het direct raak tot onze grote verbijstering. Maar liefst 402 EP’ers stemmen voor een totaalverbod. Laat ik het maar eerlijk zeggen dat wij deze klap niet hadden verwacht. Naast ons een euforische reactie van met name de Franse staandwantvissers en BLOOM. Bij ons vertwijfeling. Hoe kan het nu zo zijn dat wetenschappelijke resultaten opzij worden gelegd door een behoorlijke meerderheid van het EP?
13:15 uur
Verlaten van de zaal. De stemming is nog gaande maar als Nederlandse sector lopen we even de zaal uit. Dit moet even bezinken en natuurlijk staan de telefoons op ontploffen. Voordat we hier op reageren besluiten we samen de balans op te maken en alles nogmaals door te nemen zodat ieder de juiste boodschap overbrengt. Ondanks de slechte uitkomst van de stemming moet ik zeggen dat deze handelswijze me erg bevalt.
13:20 uur
Check en dubbelcheck. Als we onze visie checken met de beleidsmedewerkers van Van Dalen en Huitema schijnt er nog een optie te zijn als het EP het complete technische maatregelen rapport wegstemt. We begeven ons dus snel weer naar de tribune maar op het moment dat we binnenkomen zien we dat ook die beslissing ten nadele van ons is. De uitslag is bekend…
13:30 uur
Ook dat moet nog… Als Nederlandse sectorvertegenwoordigers hadden we met alles rekening gehouden, maar niet met dit scenario. We hebben dus ook geen persbericht opgemaakt voor een totaalverbod. Gezamenlijk zitten we achter de laptop en houden we contact met de kantoren van de Nederlandse Vissersbond en VisNed. We zijn terneergeslagen maar toch moet het juiste verhaal richting de achterban en media. In alle commotie vergeten we het persbericht nog een keer op te slaan maar na de tweede keer is het verzonden.
14:15 uur
Persconferentie NL EP’ers. Peter van Dalen houdt een persconferentie en had daar ook graag ander nieuws gebracht. Samen met Annie Schreijer – Pierik, Jan Huitema, Gerben Jan Gebrandy en Agnes Jongerius staat hij de pers te woord. Een saillant detail is dat de persconferentie in het Nederlands kan worden gehouden en blijken de tolken overbodig. Er zijn alleen maar Nederlanders aanwezig, niemand lijkt verder geïnteresseerd in de uitkomst. Onder andere het AD, NRC, Omroep Flevoland, Omrop Fryslan, de NOS en enkele freelancers worden te woord gestaan. De EP’ers schetsen gezamenlijk nog een kleine kans op een oplossing in het triloog, commissaris Vella zal de verordening technische maatregelen zoals die er na het EP voorligt terug moeten trekken omdat de Raad, de commissie en het EP niet op een lijn liggen. Direct gaat door onze hoofden dat we dit moeten aangrijpen terwijl we weten dat de kans klein is.
15:15 uur
Te woord staan van media. Na de persconferentie is het toch echt tijd om de media uitgebreider te woord te staan. Het onbegrip van alle visserijbestuurders voert hierbij de boventoon. Ook visserijbestuurders die in Nederland de pers te woord staan houden contact met ons, zodat we allemaal dezelfde boodschap overbrengen. Ondertussen manoeuvreren we ons door de gangen van het EP en komen vaker dan we misschien zelf willen de Fransen en Engelsen tegen. Ze maken ons duidelijk kenbaar dat het nu tijd is voor de Nederlandse visserij om (economische) pijn te lijden. Is dit nu hoe Europa werkt?
15:45 uur
Debriefing. Nog een korte debriefing met Peter van Dalen waar we hem als visserijsector bedanken voor zijn inzet. Deze bedankjes hadden we overigens al eerder overgebracht bij de andere Nederlandse EP’ers die ons gesteund hebben. Als visserijsector spreken we af om elkaar deze week nog te treffen om uitgebreider stil te staan bij alles wat gebeurd is, want we zijn niet van plan de handdoek in de ring te gooien. Al is de kans klein, hij wordt met beide handen aangegrepen. Ook deze signalen worden door LNV onderschreven waar we erg dankbaar voor zijn. Als slotopmerking spreken de vertegenwoordigers van de Nederlandse Vissersbond en VisNed uit dat de samenwerking op dit dossier goed verlopen is. Dat had toch een bekroning verdiend!
16:10 uur
Vertrek. Samen met Herman Snijders van LNV vertrekken Anton Dekker en ik naar het vliegveld. Geert en Pim handelen nog wat zaken af voordat ze aan de terugreis beginnen. Geert Post en Juriean Brands blijven nog een nachtje omdat de vlucht naar A’dam vol was.
Terwijl ik in het vliegtuig op m’n iPad dit verslag maak besluit ik hier te stoppen met mijn dagboek. Op de rit naar huis staan nog diverse gesprekken gepland maar de inhoud daarvan zal bekend zijn en is niet anders dan hierboven beschreven. Nogmaals benadruk ik dat het er slecht uitziet maar dat het vandaag niet stopt, van deze ontwikkelingen worden alle vissers uiteraard via de belangenorganisaties op de hoogte gehouden. Ik hoop dat jullie dit verslag gewaardeerd hebben ondanks het feit dat de uitkomst van het EP een gitzwarte dag voor de Nederlandse visserij betekende.