De Kamerleden Peter Valstar en Harry Bevers van de VVD brachten afgelopen maandag, op uitnodiging van het team Nederlandse Vissersbond/PO Delta Zuid, een werkbezoek aan Urk. De Kamerleden gingen in gesprek met vissers en bestuurders op het kantoor van de Nederlandse Vissersbond en vervolgens werd een bezoek aan de Visserijcoöperatie Urk gebracht. De brandstofprijscrisis waarin de kottervisserij zich momenteel bevindt en de noodzaak om met steunmaatregelen weer perspectief te krijgen stonden centraal. Het verlies aan visgronden door windmolenparken en natuurgebieden, de stikstofproblematiek en ook het openhouden van de vaargeulen op de Waddenzee kwamen aan de orde. Het werkbezoek werd door allen als zeer nuttig ervaren.
Perspectief voor de kottervloot
De vissers die in gesprek gingen met de Kamerleden schetsen de problemen waar ze als ondernemers mee te maken hebben. Urgent is de hoge gasolieprijs waardoor een groot deel van de schepen voor de kant ligt en bemanningen inmiddels een andere baan hebben gevonden buiten de visserij. De noodzaak om minder afhankelijk van fossiele brandstof (gasolie) te zijn wordt door alle vissers gevoeld. Experimenteren met brandstof besparende visserijtechnieken, investeren in kleinere schepen met minder motorvermogen en een alternatieve voortstuwing is bitterhard nodig. Het verlagen van het brandstofverbruik door het afstellen van motoren is een oplossing op de korte termijn die alleen werkbaar is als alle kotters dat doen, zowel Nederlandse als vlagkotters. Alleen op die manier houden we gelijk speelveld voor de vissers. Het zou goed zijn als dat tussen de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk zou kunnen worden afgesproken maar dat is niet waarschijnlijk. Het weer toestaan van de puls visserij zou voor veel kotterbedrijven weer perspectief geven hoewel dat ook weer (grote) investeringen vergt om deze visserij weer op te kunnen pakken. Het probleem is dat door de huidige gasolieprijs de meeste visserijbedrijven niet meer de financiële middelen hebben om daarin te investeren. Het wachten is daarom op de aangekondigde sanerings- en stilligregeling uit het Brexit Adjustment Reserve (BAR-fonds) wat een financiële impuls kan geven om juist die stap naar verduurzaming te kunnen maken. Voor anderen betekent de sanering het einde van hun visserijbedrijf omdat er vanwege opvolging of anderszins geen toekomst meer voor hen is.
Overbrugging hard nodig
De sanerings- en stilligregeling is belangrijk en het is uitermate lastig dat er nog geen duidelijkheid is over de periode van openstelling en voorwaarden. Sterker nog, de regelingen liggen nog ter beoordeling voor bij de Europese Commissie. Vandaar dat er tijdens het werkbezoek ook gesproken is over de noodzaak tot een financiële overbrugging tot dat de gelden uit het BAR-fonds op de rekening staan. De hoop is nu gevestigd op minister Staghouwer dat hij voor 6 juli 2022 met een pakket van steunmaatregelen komt waaronder een de-minimisregeling waarmee visserijbedrijven tot maximaal € 65.000,- aan staatssteun kunnen ontvangen. Dit bedrag bestaat uit een deel reguliere de-minimisregeling van € 30.000,- voor zover visserijbedrijven hier niet eerder gebruik van hebben gemaakt de afgelopen twee jaar. Bedrijven die stilliggeld hebben ontvangen als gevolg van de COVID-19 uitbraak komen bijvoorbeeld niet in aanmerking voor dit deel. Het andere deel bestaat uit een speciale de-minimisregeling van € 35.000,- die door de Europese Commissie is ingesteld ter compensatie van de gestegen brandstofprijzen door de oorlog in de Oekraïne. In ons artikel Steun voor de vissers hebben wij dit eerder toegelicht.
Vaargeulen Waddenzee vrijhouden
Het op diepte houden van de vaargeulen in de Waddenzee voor het scheepverkeer is onderwerp van discussie. Aan de ene kant is er het economisch belang om de Waddenzee-havens en het achterland te kunnen bereiken, aan de andere kant het natuurbelang om zo min mogelijk verstoring te hebben en waarbij het onder andere niet is toegestaan om baggerslib uit het Natura2000-gebied te verwijderen. We moeten als kottersector alert blijven want als de geulen niet op diepte worden gehouden komt er een moment dat de havens niet meer bereikbaar zijn.
Stikstofbeleid verstikkend
Hoe verstikkend het huidige stikstofbeleid is blijkt wel uit de recent gehouden ledenvergaderingen van zowel de regeringspartijen VVD als het CDA. Ook binnen de Christen Unie is er gemor in de achterban. Alleen regeringspartij D66 lijkt geen problemen te hebben om het huidige regeringsbeleid uit te voeren. Door het huidige beleid is Nederland op slot gegaan waarbij de woningbouw stagneert net als de uitbreiding van het vlieg- en wegverkeer. Boeren uitkopen wordt door de regering als onvermijdelijk gezien met grote gevolgen voor het platteland. Maar ook de visserij heeft problemen met het stikstofbeleid. Om een nieuwe Wet natuurbescherming (Wnb) te verkrijgen moeten garnalenvissers aantonen dat ze onder de kritische depositiewaarde voor stikstof blijven in de verschillende Natura2000-gebieden. Zo niet, dan zullen er forse investeringen gedaan moeten worden in SCR-katalysatoren of nieuwe stage-V-motoren, dan wel zullen er gebieden gesloten worden voor de garnalenvisserij. Het team Nederlandse Vissersbond/PO Delta Zuid is met man en macht bezig om de aanvraag voor die nieuwe Wnb-vergunning voor de garnalenvisserij voor te bereiden. De aanvraag dient 1 juli 2022 bij het Ministerie van Landbouw Natuur en Voedselkwaliteit te zijn ingediend.
Voor meer informatie
Contact opnemen met het team Nederlandse Vissersbond/PO Delta Zuid, vragen naar Durk van Tuinen of Derk Jan Berends via 0527-698151 of secretariaat@vissersbond.nl.
Durk van Tuinen
Derk Jan Berends
