De Nederlandse kottervisserijbedrijven die actief zijn op de Noordzee en aangrenzende wateren zijn vrijwel allen aangesloten bij een producentenorganisatie (PO), een door de Europese Unie erkende organisatievorm in het kader van de gemeenschappelijke marktordening voor visserijproducten en aquacultuurproducten. In Nederland zijn de kotter-PO’s verenigd in de Coöperatieve Visserij Organisatie (CVO), een erkende vereniging van PO’s, waarin collectief PO-maatregelen kunnen worden getroffen ten behoeve van een duurzame kottervisserij. Het gaat dan om vooral maatregelen in het kader van het Productie en Afzet Programma (PAP) en certificering met Marine Stewardship Council (MSC). Het team Nederlandse Vissersbond/PO Delta Zuid ontvangt regelmatig vragen van vissers over de PO-maatregelen. Dit artikel is bedoeld om hierin duidelijkheid te geven.
PAP-maatregelen
Een Nederlandse Producentenorganisatie (PO) in de visserij moet jaarlijks een zogenaamd Productie en Afzet Programma (PAP) opstellen en deze ter goedkeuring indienen bij de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO). Na akkoord door de RVO moeten de PO-leden (visserijbedrijven) zich houden aan de voorwaarden zoals die in het PAP zijn opgenomen. Na afloop van ieder kalenderjaar moet de PO verslag uitbrengen aan de RVO. Dit alles volgt uit de Europese Unie regelgeving en is nodig om een erkende PO te kunnen zijn.
Om de krachten te bundelen hebben de Nederlandse kotter-PO’s een vereniging van PO’s, de Coöperatieve Visserij Organisatie (CVO) opgericht, die namens haar leden (PO’s) maatregelen kan treffen waaraan de bij de PO’s aangesloten leden (visserijbedrijven) zich aan moeten houden. De maatregelen worden door de PO’s aan het begin van het jaar aan de leden bekend gemaakt en ook de eventuele wijzigingen gedurende het jaar. Zie ook PO-maatregelen updates op de website van de Nederlandse Vissersbond. De maatregelen worden zowel in het PAP van de CVO als die van de individuele PO’s vastgelegd en mogen niet strijdig zijn. We spreken dan van PAP-maatregelen. Op het niet naleven van deze maatregelen staan sancties die in het PAP zijn opgenomen. In de jaarlijkse verslaglegging aan de overheid (RVO) dienen de opgelegde sancties te worden gerapporteerd. Tussentijds kunnen maatregelen alleen met goedkeuring van de RVO worden gewijzigd. Het niet naleven van de PAP-maatregelen kan betekenen dat de CVO (PO) of de individuele PO’s hun erkenning verliezen. De Europese Commissie houdt toezicht op de uitvoering door de lidstaten, zo ook Nederland, en kan optreden als dat nodig is. Het is dus beslist niet vrijblijvend.
MSC-maatregelen
Het CVO is ook de certificaathouder (cliënt) van het MSC-label voor onder andere Noordzee-garnalen, tong en schol. Uit die certificering volgen weer maatregelen om het label te kunnen behouden gericht op het verduurzamen van de visserij. Voorbeelden zijn het beperken van de bijvangst van ondermaatse garnalen (maximaal 15% ziftsel) en het beperken van het aantal visuren bij een laag vangstsucces van garnalen. Visserijbedrijven die niet aan de MSC-maatregelen voldoen krijgen een waarschuwing en bij recidive (herhaling) een sanctie opgelegd. Dat ligt allemaal vast in het MSC-managementplan. De uiterste sanctie is het uitsluiten van deelname aan het MSC, dat zowel gelden voor een PO als een visserijbedrijf.
PAP-comité
Het CVO-bestuur heeft een PAP-comité ingesteld, bestaande uit vertegenwoordigers van iedere aangesloten PO, die belast is met het monitoren van de marktontwikkelingen voor verse vis, schaal- en schelpdieren en de uitvoering van de vastgestelde PO-maatregelen inclusief de opgelegde sancties. Knelpunten die naar voren komen worden besproken en geprobeerd wordt om daar oplossingen voor te vinden. Indien nodig wordt besloten om de PO-maatregelen (PAP) aan te passen die dan na goedkeuring door de RVO ingevoerd worden. De aangesloten visserijbedrijven en de afslagen worden hier dan van op de hoogte gesteld. Voorbeelden zijn het beperken van de aanvoer van Noorse kreeft, roggen en zeeduivel. Het aanpassen van MSC-maatregelen kan alleen in samenspraak met de partners in de MSC-certificeringen. Verder worden de door de PO’s opgelegde sancties en eventuele bezwaren daarop in het PAP-comité besproken en wordt hierover een besluit genomen. Het PAP-comité komt iedere 3e dinsdag van de maand bij elkaar. Het CVO-bestuur neemt de besluiten van het PAP-comité doorgaans over maar kan ook herroepen. De PO’s verplichten zich om de besluiten van de CVO (PAP-comité) op te volgen.
Voor meer informatie
Contact opnemen met het team Nederlandse Vissersbond/PO Delta Zuid, T 0527-698151 of secretariaat@vissersbond.nl, vragen naar Derk Jan Berends of Jacob Snoek.
Derk Jan Berends
Jacob Snoek
