Windparken beïnvloeden het weer. Dat blijkt uit een recente studie met het KNMI weermodel. Het Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut (KNMI) concludeert uit de studie dat de wind in de buurt van windparken gemiddeld afneemt en ook de temperatuur en luchtvochtigheid veranderen. Het effect van windparken op het weer is plaatselijk, maar toch is het in bepaalde weersituaties op grote afstand van het windpark nog merkbaar, zo meldt het KNMI.
Wind achter turbine neemt af
De draaiende rotorbladen van een windturbine zetten bewegingsenergie van de wind om in elektriciteit. Hierdoor neemt de wind achter de windturbine af. Bovendien mixen de rotorbladen de luchtlagen en maken ze wervels (turbulentie) waardoor vocht en warmte in de lucht beter doormengen. Dat kan ervoor zorgen dat wolken oplossen of vormen. Het weer verandert dus door windturbines. De vraag is nog wel hoe en hoeveel. In het jaar 2050 moet er vanaf het Nederlands Continentaal Plat 70 gigawatt (GW) aan stroom opgewerkt worden door windmolens. Op de hele Noordzee stond in 2020 19 GW aan geïnstalleerd vermogen. Het geïnstalleerd vermogen is de hoeveelheid energie die windturbines kunnen produceren als ze optimaal draaien. In werkelijkheid zal de opbrengst lager zijn door bijvoorbeeld zogeffecten of het stilstaan van windturbines voor onderhoud.
Het zogeffect
Het zogeffect is het effect dat een windpark heeft op het gebied in de windschaduw van het windpark (dus stroomafwaarts). De windturbines zorgen namelijk voor luchtwervelingen. Als de atmosfeer stabiel is, is het zogeffect grootst. Een stabiele atmosfeer wil zeggen dat de zee op het aardoppervlak kouder is dan de lucht erboven. Boven zee gebeurt dat vooral in het voorjaar en begin van de zomer. Omdat koude lucht zwaarder is dan warme, zal er in een stabiele atmosfeer minder verticale menging zijn dan in een onstabiele atmosfeer (waar de warme, lichte lucht onderin zit en op wil stijgen). Minder menging met de “onverstoorde” luchtlagen boven het windpark betekent dat zogeffecten minder snel teniet worden gedaan en op grotere afstand van het windpark nog aanwezig zijn. In stabiele situaties ziet het KNMI dan soms op 50-150 km van het windpark nog een afname van de wind.
Effecten op temperatuur en vocht
Ook de effecten op temperatuur en vocht zijn in stabiele situaties het grootst. Boven zee is de lucht in de onderste laag van de atmosfeer bij stabiel weer niet alleen kouder, maar ook vochtiger. De windturbines transporteren die koudere en vochtigere lucht naar luchtlagen boven de ashoogte van de turbines. Dat kan betekenen dat de kans op mist afneemt en de kans op laaghangende bewolking toeneemt, maar dat is nog niet onderzocht.
Nog veel vragen
Wat betreft de beïnvloeding van het weer zijn er nog veel vragen die spelen. ‘Wat gebeurt er met het weer als we de Noordzee vol zetten met windturbines? Hoeveel groter zijn die zogeffecten als er zoveel windparken bij komen? Is er een maximum aan hoeveel windenergie we op de Noordzee kunnen produceren?’ Het KNMI heeft dit samen met het bedrijf Whiffle en de TU Delft onderzocht in het WISN50-project. Het blijkt dat windparken in 2050 veel vaker in elkaars windschaduw komen te staan. Om een goede inschatting te kunnen maken van de elektriciteitsproductie van windparken op de Noordzee wordt het daarom nog belangrijker dat we begrijpen hoe windparken zich mengen in het weer, aldus het KNMI.
BRON: KNMI
Voorzorgbeginsel lijkt niet te tellen
Opnieuw lezen wij hier dat er nog steeds veel vragen zijn naar de effecten van windparken op de Noordzee. Eerder in ons weekjournaal werd bericht dat windparken op zee ook een aanzienlijke impact hebben op het mariene ecosysteem. De uitrol van windparken op de Noordzee gaat onophoudelijk door terwijl grootschalig onderzoek naar de effecten van windparken op de Noordzee nog niet zijn afgerond. De Nederlandse Vissersbond/PO Delta Zuid vindt het vreemd dat het voorzorgbeginsel hier niet lijkt te tellen. ‘Wij blijven hiervoor waarschuwen en wijzen op het in acht nemen van het voorzorgbeginsel’, aldus voorzitter Johan K. Nooitgedagt.
Voor meer informatie
Contact opnemen met het team Nederlandse Vissersbond/PO Delta Zuid via T 0527-698151 of secretariaat@vissersbond.nl, vragen naar Johan K. Nooitgedagt of Emma Kater-de Boer.
Johan K. Nooitgedagt
Emma de Boer
