Wageningen Economic Research heeft in opdracht van het ministerie van Economische Zaken een studie gedaan naar de economische effecten van zeven verschillende scenario’s om de zeebaars te beschermen voor de verschillende typen visserijen die op zeebaars vissen. EZ zal de uitkomsten in aanloop naar de komende decemberraad van de visserijcommissie meenemen in de overwegingen.
In Nederland zijn de handlijnvissers voor hun broodwinning relatief het meest afhankelijk zijn van de zeebaars. De andere tuigcategorieën zijn op enkele staandwantschepen na economisch relatief veel minder afhankelijk van zeebaars omdat het een bijvangst betreft, weliswaar een van hoge economische waarde.
Stand van zaken in 2014
Voor de studie heeft WER de vangstgegevens van 2014 als uitgangspunt genomen. In 2014 werd circa 236 ton zeebaars aangeland door de Nederlandse beroepsvisserij. Hiervan werd door de flyshootvisserij het grootste deel aangeland (39%), gevolgd door de lijnenvisserij (35%), demersale visserij (19%) en staandwantvisserij (7%).
Verdeling van aanlandingen en opbrengsten van zeebaars in 2014 per tuigcategorie door schepen die tussen 2010 en 2016 zeebaars aangeland hebben (‘zeebaarsschepen’)
| Categorie | Aantal schepen | Vangst (kg) | Opbrengst (€) | Aandeel in totale opbrengst (%) |
| Demersaal | 117 | 44.519 | 523.667 | 0,3 |
| Flyshoot | 13 | 91.001 | 952.617 | 5,5 |
| Lijnen | 80 | 81.423 | 1.130.794 | 84,4 |
| Staand want | 77 | 16.016 | 212.734 | 10,5 |
| Overig | 21 | 3.073 | 47.386 | 0,2 |
| Totaal | 295 | 236.032 | 2.867.198 | 1,3 |
De categorie ‘overig’ is zeer divers en wordt daarom in de economische analyse van de scenario’s buiten beschouwing gelaten. Bron: VIRIS en Bedrijveninformatienet.
Kanttekening: het betreft alle schepen in een categorie. Voor individuele schepen kunnen de aanlandingen en opbrengsten sterk afwijken. Voorbeeld: 10,5% aandeel in de opbrengst van alle staandwantvissers. Er zijn echter staandwantvissers die bijna 100% afhankelijk zijn van de zeebaarsvisserij.
Scenario’s
In het rapport geven de Wageningse onderzoekers in zeven scenario’s de resultaten weer van de potentiële impact van verschillende mogelijke beschermingsmaatregelen voor zeebaars op de aanlandingen en economische opbrengsten van de Nederlandse schepen die commercieel op zeebaars vissen, uitgesplitst naar het type visserij. Het rapport dient als discussiestuk voor in de toekomst te nemen maatregelen.
| Scenario maatregelen | Aanlandingen zeebaars (kg) | Als % van 2014 | Verandering totale besomming (mln. €) |
Verandering winst (mln. €) |
| Scenario 1A – Volledig visverbod voor alle tuigen in alle kwadranten (‘zero catch’) | 408 | 0,2 | -146,72 | -28,82 |
| Scenario 1B – Aanlandverbod uit alle kwadranten | 408 | 0,2 | -2,81 | -2,81 |
| Scenario 2 – Aanlandverbod voor het hele jaar voor alle tuigen behalve lijnen en staand want. | 97.439 | 41,3 | -1,48 | -1.48 |
| Scenario 3 – Aanlandverbod voor het hele jaar voor alle tuigen behalve flyshoot en gesleepte tuigen (demersaal). | 135.520 | 57,4 | -1,34 | -1,34 |
| Scenario 4 – Aanlandverbod voor het hele jaar voor alle tuigen. Tijdelijk aanland voor lijnen en staand want in februari en maart. Voor de rest van het jaar een maximum van 1.000 kg per schip per maand. | 95.701 | 40,5 | -1,48 | -1,48 |
| Scenario 5A – Visverbod voor het hele jaar voor alle tuigen (flyshoot, lijnen, staandwant, demersaal en overig) in die kwadranten van waaruit nu het meeste zeebaars wordt aangeland (tot circa 75% van de huidige aanlandingen). | 60.151 | 25,5 | -58,75 | -30,33 |
| Scenario 5B – Aanlandverbod gedurende het hele jaar in die kwadranten van waaruit nu het meeste zeebaars aangeland wordt. | 60.151 | 25,5 | -2,11 | -2,11 |
Huidige maatregelen zeebaars
De Europese Commissie heeft vanaf 1 januari 2017 geldt een moratorium voor de visserij op zeebaars. De huidige maatregelen voor zeebaars zijn:
- Voor beroepshengelaars geldt een maximum van 10 ton zeebaars per jaar.
- Voor staandwantvissers geldt een maximum van 250 kilo zeebaars per maand (in plaats van 1.300 kilo in 2016).
- In het paaiseizoen (februari en maart) mag er door de staandwantvissers en beroepshengelaars niet op zeebaars worden gevist.
- De sleepnetvissers mogen maximaal 400 kilo (in plaats van 1.000 kilo in 2016) zeebaars per maand vangen, gemaximeerd op 3% van het gewicht van alle vangsten aan boord.
Recreatieve vissers mogen maximaal 5 zeebaarzen per persoon per maand voor eigen gebruik meenemen (januari plus april tot en met december). In februari en maart geldt verplicht terugzetten.
Zie ook
Vissersbond wil voldoende ruimte voor zeebaarsvissers
Vissersbond pleit voor eerlijke regeling zeebaars
Meer informatie?
Voor meer informatie over dit onderwerp kunt u contact opnemen met Derk Jan Berends, T 0527-698151 of secretariaat@vissersbond.nl.
Tekst EU-verordening 2017/127
Artikel 9 Maatregelen inzake zeebaarsvisserijen
1. Het is voor vissersvaartuigen van de Unie verboden om op zeebaars te vissen in de ICES-sectoren VIIb, VIIc, VIIj en VIIk, alsmede in de wateren van de ICES-sectoren VIIa en VIIg buiten 12 zeemijl vanaf de basislijn die onder de soevereiniteit van het Verenigd Koninkrijk vallen. Het is voor vissersvaartuigen van de Unie tevens verboden om zeebaars die in die gebieden is gevangen, aan boord te hebben, over te laden, te verplaatsen of aan te landen.
2. Het is voor vissersvaartuigen van de Unie en in elke vorm van commerciële visserij vanaf de kust verboden om in de volgende gebieden op zeebaars te vissen en om zeebaars die in die gebieden is gevangen, aan boord te hebben, te verplaatsen, over te laden of aan te landen:
a) ICES-sectoren IVb, IVc, VIId, VIIe, VIIf en VIIh;
b) wateren binnen 12 zeemijl vanaf de basislijn die onder de soevereiniteit van het Verenigd Koninkrijk vallen in de ICES-sectoren VIIa en VIIg.
In afwijking van de eerste alinea gelden met betrekking tot zeebaars in de in die alinea bedoelde gebieden de volgende maatregelen:
a) vissersvaartuigen van de Unie die met bodemtrawls en zegennetten vissen (1), mogen onvermijdelijke bijvangsten van zeebaars aan boord hebben op voorwaarde dat deze op geen enkele dag meer dan 3 % uitmaken van het gewicht van de totale vangst mariene organismen aan boord. De vangsten van zeebaars die een vissersvaartuig van de Unie op grond van deze afwijking aan boord houdt, mogen niet meer dan 400 kg per maand bedragen;
b) vissersvaartuigen van de Unie die vissen met haken en lijnen (2) mogen in januari 2017 en van 1 april tot en met 31 december 2017 op zeebaars vissen en mogen per jaar elk maximaal 10 ton in die gebieden gevangen zeebaars aan boord hebben, overladen, verplaatsen of aanlanden.
c) vissersvaartuigen van de Unie die met vaste kieuwnetten (3) vissen, mogen per maand maximaal 250 kg aan onvermijdelijke bijvangsten van zeebaars aan boord hebben.
Deze afwijkingen zijn van toepassing op vissersvaartuigen van de Unie die vangsten van zeebaars hebben geregistreerd in de periode van 1 juli 2015 tot en met 30 september 2016: in punt b) voor geregistreerde vangsten met haken en lijnen, en in punt c) voor geregistreerde vangsten met vaste kieuwnetten.
3. Overdracht van de in lid 2 vastgestelde vangstbeperkingen tussen vaartuigen is verboden. De lidstaten melden uiterlijk 20 dagen na het einde van elke maand aan de Commissie hoeveel zeebaars per vistuigtype is gevangen.
4. Van 1 januari tot en met 30 juni 2017 moet zeebaars die in het kader van de recreatievisserij, inclusief vanaf de kust, in ICES-sectoren IVb, IVc, VIIa en van VIId tot en met VIIh wordt gevangen weer worden teruggezet. Het is gedurende die periode verboden om zeebaars die in die gebieden is gevangen, aan boord te hebben, over te laden, te verplaatsen of aan te landen.
5. In het kader van recreatievisserijen, inclusief vanaf de kust, mag elke visser niet meer dan één zeebaars per dag houden gedurende de volgende perioden en in de volgende gebieden: a) van 1 juli tot en met 31 december 2017 in de ICES-sectoren IVb, IVc, VIIa en van VIId tot en met VIIh; b) van 1 januari tot en met 31 december 2017 in de ICES-sectoren VIIj en VIIk.
6. Van 1 januari tot en met 31 december 2017 mogen in recreatievisserijen in de ICES-sectoren VIIIa en VIIIb elke maand maximaal vijf vissen per visser worden gehouden.
(1) Alle types bodemtrawls, inclusief Deense/Schotse zegens, inclusief OTB, OTT, PTB, TBB, SSC, SDN, SPR, SV, SB, SX, TBN, TBS, TB.
(2) Alle beuglijnen en hengels, inclusief LHP, LHM, LLD, LL, LTL, LX en LLS.
(3) Alle vaste kieuwnetten en tonnara’s, inclusief GTR, GNS, FYK, FPN en FIX.
