Het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV) heeft de Tweede Kamer per brief van 11 november jl. geïnformeerd over de nieuwe tarieven van de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) die vanaf volgend jaar (2023) gehanteerd gaan worden voor het uitvoeren van o.a. inspecties en keuringen binnen de primaire sector. Verschillende sectorpartijen vinden deze kosten te hoog en zijn naar de rechter gestapt.
Kosten NVWA doorbelast aan bedrijfsleven
De NVWA voert jaarlijks steekproefsgewijs diverse inspecties en keuringen uit bij zowel visserij- als agrarische bedrijven, bijvoorbeeld voor controles op de voedselveiligheid. Daarvoor worden kosten in rekening gebracht bij het bedrijfsleven. Binnen de Europese Unie is bepaald dat de overheid niet zomaar kosten kan doorbelasten aan bedrijven. In Europese wet- en regelgeving is vastgelegd welke kosten er doorbelast mogen worden.
Vanaf 1 januari 2023 wil het kabinet de tarieven van de diensten van de NVWA verhogen, met als doel deze diensten kostendekkend, doelmatiger én efficiënter te maken. Het nieuwe kostprijsmodel is samen met het bedrijfsleven ontwikkelt en biedt voordelen voor zowel de overheid als het bedrijfsleven, zo stelt minister Adema in zijn brief aan de Tweede Kamer.
De minister erkent de zorgen vanuit de sector en geeft aan dat hij zich realiseert dat veel bedrijven het op dit moment extra moeilijk hebben, maar dat de NVWA-tarieven wel kostendekkend moeten worden gemaakt. Hierover zijn ook afspraken vastgelegd in het coalitieakkoord. Momenteel financiert het ministerie van LNV jaarlijks circa 35 miljoen Euro en betaalt het bedrijfsleven minder dan de daadwerkelijke kosten. Aanpassing van de tarieven acht minister Adema dan ook nodig.
Verzet tegen herziene tarieven
De hoogte van de kosten van de NVWA en de wijze waarop deze worden doorbelast aan het bedrijfsleven zijn al jaren een punt van strijd tussen de overheid en de primaire sector. Om die reden zijn de overheid en de agrarische sector begin dit jaar gestart met het ‘Programma Herziening Kostprijs en Tarieven NVWA’. Het doel hiervan is om gezamenlijk tot heldere afspraken te komen ten aanzien van de door de NVWA te leveren diensten en de daarvoor gehanteerde tarieven.
Volgens de agrarische sector heeft minister Adema nu op voorhand ervoor gekozen de NVWA-tarieven te herzien, terwijl het programma nog niet is afgerond. De agrarische sector stelt dat daarmee wordt afgeweken van gemaakte afspraken en verzet zich dan ook hevig teven het eenzijdige besluit van de minister om de herziene NVWA-tarieven al per 1 januari 2023 in te voeren. Met de herziene tarieven stijgen de jaarlijkse kosten voor het bedrijfsleven van 100 miljoen naar 130 miljoen Euro.
De Producentenorganisatie Varkenshouderij (POV), de Centrale Organisatie voor de Vleessector (COV) en Vee & Logistiek Nederland maken bezwaar tegen het besluit van de minister, omdat zij vinden dat er veel meer kosten in rekening gebracht worden dan is toegestaan. Momenteel buigt het College van Beroep voor het bedrijfsleven (CBb) zich over de zaak.
Keuringskosten voedselveiligheid vis-, schaal- en schelpdieren
Ook de visserijsector heeft sinds het opheffen van het Productschap Vis te maken met controles op de voedselveiligheid, uitgevoerd door de NVWA. De afgelopen jaren ontvangen visserijbedrijven eens per 2 jaar een factuur van de NVWA waarmee de kosten van deze controles van de voorgaande twee jaar in rekening wordt gebracht.
Verschillende visserijbedrijven hebben de afgelopen jaren bezwaar gemaakt tegen deze facturen, en met succes. De NVWA moest in een aantal gevallen erkennen dat de wettelijke grondslag om deze kosten door te belasten aan de visserijsector onvoldoende duidelijk was. De betreffende visserijbedrijven hebben vervolgens de factuurbedragen teruggestort gekregen.
In hoeverre het besluit van de minister van LNV om de NVWA-tarieven te herzien van invloed is op de (hoogte van de) kosten die de NVWA in de toekomst zal doorbelasten aan de visserijsector is op dit moment niet duidelijk. Team Nederlandse Vissersbond/PO Delta Zuid volgt de ontwikkelen rondom de rechtszaak welke door de agrarische sector is aangespannen op de voet.
Voor meer informatie
Contact opnemen met het team Nederlandse Vissersbond/PO Delta Zuid via T 0527-698151 of secretariaat@vissersbond.nl, vragen naar Johan Nooitgedagt of Egbert van der Tuin.
Johan K. Nooitgedagt
Egbert van der Tuin
