Momenteel is het verkrijgen van mosselzaad, de grondstof voor de kweek van marktwaardige mosselen, m.b.v. mosselzaad invanginstallaties (MZI’s) zeer arbeidsintensief; het vergt vele handmatige handelingen door de bemanning aan boord van de mosselkotters. Met het project Ontwikkeling geautomatisseerd MZI systeem willen de samenwerkende partners onderzoek doen naar alternatieve wijzen van inhangen en binnenhalen van de substraatlijnen, waarbij specifieke aandacht uitgaat naar het terugdringen van de tijdrovende en fysiek zeer zware arbeid door onderzoek en ontwikkeling van een geautomatiseerd systeem.
Veranderingen mosselvisserij
De mosselsector staat de komende jaren voor een zware opgave. De huidige vorm van mosselvisserij kan niet worden gehandhaafd en er staan ingrijpende veranderingen op stapel. De mosselsector zal de komende jaren een transitie doorlopen, naar een meer duurzame wijze van het verkrijgen van haar grondstoffen. Deze transitie behelst een fundamentele verandering in de wijze waarop de sector haar mosselzaad verkrijgt, de grondstof voor de kweek van marktwaardige mosselen. Tot op heden werd deze grondstof verkregen d.m.v. bodemvisserij op natuurlijk zaadbanken in de Waddenzee. Natuurorganisaties hebben kanttekeningen geplaatst bij deze wijze van vissen en hebben de overheid en de mosselsector aangedrongen te komen tot een alternatieve, meer duurzame wijze van visserij.
Transitie mosselsector en natuurherstel Waddenzee
In 2008 is er een overeenkomst gesloten tussen het toenmalige Ministerie van LNV, natuurorganisaties en de mosselsector, het ”Convenant transitie mosselsector en natuurherstel Waddenzee”, om te komen tot een meer duurzame visserij op mosselen. In het convenant is afgesproken dat de mosselzaadvisserij op de zeebodem wordt afgebouwd in een tempo waarin het mogelijk is alternatieve vangst- en kweekmethoden voor het verkrijgen van mosselzaad te ontwikkelen. Binnen het convenant tussen partijen is overeengekomen dat vanaf 2020 geen bodemvisserij meer mag plaatsvinden op mosselzaad in de Waddenzee in verband met de impact die de mosselzaadvisserij zou hebben op de natuur. De mosselteelt middels zaadvisserij vanaf de zeebodem heeft geen toekomst meer en er zijn sindsdien ontwikkelingen gaande binnen de mosselsector waarbij nieuwe technieken worden ontwikkeld om mosselzaad te verkrijgen.
Mosselzaad invanginstallaties
De alternatieve wijze waarop het mosselzaad wordt gewonnen is met behulp van mosselzaad invanginstallaties (MZI’s). De MZI-techniek is gebaseerd op het uithangen van substraat (touwen of netten) waarop in het water voorkomende mossellarven zich kunnen vestigen en uitgroeien tot mosselzaad. Het zaad wordt nog datzelfde jaar geoogst om verder te worden opgekweekt tot marktwaardige mosselen op kweekpercelen in de Oosterschelde en de Waddenzee.
De zee stelt hoge eisen aan de installaties, mede door golfslag, stroming en turbulentie, maar ook aan de wijze van oogsten en het onderhoud aan de installaties. Momenteel vergt het werken met de MZI’s veel fysieke arbeid en kan er veel verbeterd worden aan de installaties op het gebied van vermindering van valverlies en beschadigingen aan het mosselzaad, maar ook op het gebied van bevordering van de veiligheid, efficiëntie, het verminderen van arbeidsintensiviteit.
Doelstellingen Ontwikkeling geautomatiseerd MZI systeem
De doelstellingen van dit project zijn het ontwikkelen van een efficiënt inhang-, knoop- en oogstsysteem op de Mosselzaad Invanginstallatie om deze als keten minder arbeidsintensief en sneller te laten fungeren. Het doel van het project is de ontwikkeling van een geautomatiseerd systeem op de mosselzaad invanginstallatie (MZI), waarbij het inhangen bij het plaatsen van de MZI’s en de wijze van binnenhalen van de substraatlijnen bij het oogsten van het mosselzaad efficiënter, sneller en minder arbeidsintensief wordt uitgevoerd.
Looptijd Ontwikkeling geautomatiseerd MZI systeem
Dit project loopt van 1 maart 2013 t/m 1 december 2015.
Projectpartners Ontwikkeling geautomatiseerd MZI systeem
Partners in het project zijn:
- Firma Gebroeders A.J. Schot TH 4
- Jansen Tholen BV
- Ursa Major Services BV
- Hogeschool Zeeland University of Applied Sciences
Meer informatie
Neem contact op met
- Egbert van der Tuin, email: evandertuin@vissersbond.nl
- Durk van Tuinen, email: dwvantuinen@vissersbond.nl
- of Nederlandse Vissersbond, telefoon: 0527-698151.
Financiering
Dit project wordt financieel mede mogelijk gemaakt door het Europees Visserij Fonds (EVF) het Ministerie van Economische Zaken ter investering in duurzame ontwikkeling van visserijgebieden.
