De Nederlandse Vissersbond is tegen het gebruik van camera’s aan boord voor controledoeleinden, onder andere vanwege privacy schending, oplopende kosten voor rekening van de visserman, de onbewezen techniek en de verdeeldheid die het kan genereren binnen de vloot. Daarnaast vindt de Nederlandse Vissersbond dat cameratoezicht aan boord compleet het doel voorbij schiet; namelijk selectievere visserij. Middels dit artikel – en vele andere uitingen – wil de Nederlandse Vissersbond beleidsmakers wakker schudden uit de – voor vissers – boze droom.
Zowel het bestuur als de ledenraad zijn unaniem tegen cameratoezicht aan boord en ook de gehele Nederlandse visserijsector meldt in het SEVO visiedocument (in handen van Europarlementariërs en Eurocommissaris Sinkevičius) tegen het gebruik van camera’s aan boord te zijn.
Herziene controleverordening
De aanleiding om regels te maken over cameratoezicht aan boord is de controleverordening die herzien wordt. De Europese Commissie heeft voor deze nieuwe controleverordening voorgesteld om door middel van cameratoezicht aan boord te controleren op het naleven van de aanlandplicht. De andere beslissingsbevoegde organen in Europa – de Europese Raad (de Visserijministers) en het Europees Parlement – zijn dit jaar en naar verwachting volgend jaar bezig om over alle punten uit de nieuwe controleverordening te debatteren en waar nodig aan te passen.
Cameratoezicht aan boord wordt dus ook in de EU-beleidskamers besproken. De betrokkenen zijn zelfs al zo ver dat niet meer gesproken wordt over de vraag óf er cameratoezicht aan boord komt, maar over bij welke vissersvaartuigen of visserij dit moet worden toegepast en in welke vorm. Dit ondanks de weerstand die de visserijsectoren in alle lidstaten hebben tegen deze vorm van controle.
Wanneer de Raad en het Parlement het eens zijn over de nieuwe controleverordening, volgt de triloog. Daarin zullen de Raad, het Parlement en de Europese Commissie samen tot overeenstemming moeten komen over de definitieve nieuwe tekst voor de controleverordening.
Doel nastreven
De (onwerkbare) aanlandplicht is enkele jaren geleden in het Gemeenschappelijk Visserijbeleid vastgelegd om selectiever vissen te stimuleren. De Nederlandse Vissersbond ondersteunt de doelstelling om selectiever te vissen en zet zich hier voor in door samen met vissers innovatieprojecten uit te voeren.
De aanlandplicht in haar huidige vorm vindt de Nederlandse Vissersbond niet het juiste middel om selectiviteit na te streven. De regels zijn complex, tegenstrijdig en moeilijk tot niet uitvoerbaar. Daarnaast schiet volgens ons de verplichte installatie van camera’s aan boord compleet het doel voorbij. Daarmee wordt de selectiviteit niet gegarandeerd.
Schending van de privacy
De camera’s aan boord zouden volgens de Europese beleidsmakers nodig zijn om controle uit te oefenen op de aanlandplicht. De Nederlandse Vissersbond is voorstander van controle op naleving van regels en wetten, maar het gebruik van camera’s aan boord zal een ernstige inbreuk op de privacy van het visserijbedrijf en de vissers zijn.
De meeste vissers brengen het grootste deel van hun leven door aan boord van een vissersvaartuig. Het is hun thuis. Het verplicht installeren van camera’s maakt inbreuk op de privacy en daarmee mogelijk het welzijn van vissers. Het gevoel continu letterlijk op de vingers gekeken te worden en afgerekend te kunnen worden op mogelijke misstappen tijdens het werk – gecombineerd met het gebrek aan draagvlak voor de aanlandplicht – zou bemanningsleden dermate demotiveren, dat dit ten koste zal gaan van de gehele visserijsector!
Gelijk speelveld
Daarnaast schuilt er een groot gevaar in het feit dat er flink wordt gedebatteerd over welke visserijen door middel van camera’s zouden moeten worden gecontroleerd. Termen als hoog risico visserij, gemengde visserij, omvang van de vangst en lengte van het vissersvaartuig worden genoemd als mogelijke factoren om te bepalen of er wel of geen camera aan boord moet worden geplaatst.
De Nederlandse Vissersbond voorziet dat dergelijke factoren een brede gelegenheid geven aan de politiek om zodanig invloed uit te oefenen dat bepaalde visserijen kunnen worden gevrijwaard. Mocht het cameratoezicht aan boord er komen, dan pleit de Nederlandse Vissersbond voor een gelijk speelveld voor elk EU-geregistreerde vissersvaartuig.
Manipulatie
Ook is de Nederlandse Vissersbond bang dat gemaakte camerabeelden aan boord gemanipuleerd worden en tegen de visserman, kotter of sector gebruikt zullen worden. Het is makkelijk voor tegenstanders van de visserij om beelden en cijfers uit hun verband te trekken en er verhalen voor eigen gewin bij te verzinnen.
Dit gebeurde eerder al bij de pulsvisserij, waarbij talloze wetenschappelijke onderzoeken werden genegeerd door Europese beleidsmakers wat resulteerde in een totaalverbod. Een irrationeel verbod in het licht van de aanlandplicht, aangezien de pulsvistechniek de selectiviteit van de vloot bewezen verbetert.
Kosten
Daarbij lijkt geen één politicus zich in de vorming van het beleid bezig te houden met vragen als: is er een werkzaam camerasysteem voor controle aan boord van diverse typen visserijen? En is het een geschikt en betaalbaar middel om een bijdrage te leveren aan de uiteindelijke doelstelling?
Camerasystemen zijn kostbaar en gevoelig voor storingen. Kosten voor onder meer ontwikkeling, aanschaf, overslag, opslag, beveiliging, analyse van data en onderhoud zullen hoog oplopen. Kosten die waarschijnlijk niet gedekt gaan worden, wat betekent dat ze neerkomen op het bordje van de visser. Dit zorgt voor extra kostendruk voor de visserijsector in een onzekere tijd.
Leren van de blackbox
Bij de wens om cameratoezicht aan boord te hanteren voor het controleren van wetgeving, moet de Nederlandse Vissersbond ook denken aan de blackbox binnen de garnalenvisserij.
De blackbox – een prijzig controlesysteem – zou moeten helpen om te signaleren wanneer garnalenvissers in gesloten gebied visten. Na de installatie van de blackbox omtrent 2016 bleek echter dat de blackbox niet deed wat er van werd verwacht en dat het te arbeidsintensief en duur was om op basis van de gegevens te handhaven. De hoge kosten voor de aanschaf en het onderhoud van het systeem en het databeheer waren toen al gemaakt. Momenteel loopt een verbetertraject en wordt gewerkt aan privaat toezicht omdat de NVWA over onvoldoende capaciteit beschikt om door middel van blackbox-gegevens de regelgeving te handhaven.
Een blackbox is in vergelijking met een camera een relatief eenvoudig systeem. De Nederlandse Vissersbond vindt het dus naïef om te denken dat uit de enorme hoeveelheid videomateriaal die de camera’s genereren klip en klaar blijkt wie zich aan de regels houdt en wie niet. Uit onderzoek waar de Nederlandse Vissersbond en enkele van haar leden eerder aan meewerkten bleek dat het in de gemengde bodemvisserij vaak moeilijk te zien is wat de videobeelden van de verwerkingslijn eigenlijk tonen. Alleen grote kabeljauwen waren goed te identificeren. Ook is een camerasysteem gevoelig voor storingen wat leidt tot een hoop ergernis, extra werk en kosten.
Geen camera’s, wat dan wel?
Camera’s aan boord ter controle van de aanlandplicht dragen niet bij aan de doelstelling van de aanlandplicht: namelijk het verhogen van selectiviteit. De Nederlandse Vissersbond pleit er daarom voor om schaarse middelen in te zetten op het behalen van het doel (selectiever vissen), in plaats van allemaal dure uitstapjes te bedenken ter controle van onwerkbare wetgeving.
De Nederlandse Vissersbond ziet bijvoorbeeld liever dat camera’s aan netten worden bevestigd, zodat er dataverzameling plaatsvindt over de werking van netten onder water; waarmee uiteindelijk nagedacht kan worden over selectiever vissen. Het werkt averechts om vissers bij voorbaat een motie van wantrouwen te geven door een camera aan boord te plaatsen. Dat vissers bereid zijn tot innoveren om selectiever te vissen, blijkt wel uit de vele projecten die de afgelopen jaren zijn en nog steeds worden uitgevoerd.
Beleidsmakers en politici stap uit die rijdende trein van toenemend ‘law and order’ visserijbeleid, maar:
- Herstel vertrouwen bij vissers dat er beheerd wordt op basis van feiten en trek ook beleid terug wanneer dat niet blijkt te werken in plaats van dan maar harder te gaan controleren.
- Biedt vissers concreet toekomstperspectief in een veranderende Noordzee.
- Werk aan draagvlak voor de doelstellingen van het gemeenschappelijk visserijbeleid, zoals selectiviteitsverbetering en betrek vissers bij het vinden van oplossingen.
Meer informatie
Durk van Tuinen
Neem voor meer informatie contact op met Durk van Tuinen via 0527-698151 of secretariaat@vissersbond.nl.
