Het is alweer meer dan een jaar geleden dat wij in ons nieuwe kantoor op Urk trokken. Voordat we tot ontwerp besprekingen ‘nieuwbouw’ kwamen is er nagedacht. Gaan we met z’n allen in één ruimte zitten of juist niet? In de zogenaamde ‘kantoortuinen’ of zitten we zoveel mogelijk naar keuze apart? Er zijn natuurlijk altijd tussenvarianten mogelijk van twee of drie personen op een kamer. Om met Johan Cruijff zijn woorden ‘vrij’ te spreken: er zijn voordelen en nadelen. Tijdens deze pandemie van het covid-19 virus kijken we daar toch een beetje anders naar. Het kantoor van de Nederlandse Vissersbond is gewoon open gebleven en de kernbemanning was elke dag aanwezig. Op meer dan anderhalve meter afstand van elkaar en dat is goed te doen, dankzij het slimme ontwerp van ons kantoor.
Stoppen met de kantoortuin?
Afschaffen, vanwege de funeste gevolgen, zeggen sommige bedrijfsartsen. Stress (80 procent), hoofdpijn (60 procent), moe worden (90 procent) en slechte concentratie zijn verschijnselen die over elkaar heen buitelen in een kantoortuin. De meeste klachten krijgen bedrijfsartsen over geluidshinder (93 procent) en concentratieverlies (94 procent). Het lijkt wel gezellig maar voor je werk is het moeilijk focussen, afhankelijk van welk werk je doet. Je ziet ook vaak ‘stiltecellen’ bij de kantoortuinen. Die worden dan een paar jaar later gecreëerd voor mensen die zich kunnen terugtrekken om het werk af te maken. Ik ben eigenlijk wel benieuwd wat we in de samenleving gaan doen met het fenomeen ‘thuiswerken’. Groot voordeel is dat er dan minder verkeer op de weg is. Een combinatie van beide zou een mooi streven zijn. Ergens een balans zien te vinden is een nieuwe uitdaging. We weten nu hoe het werkt.
Prikkels en afleiding
Ik heb respect voor de vaders en moeders die jengelende kinderen om zich heen hebben tijdens het thuiswerken. Scholen gesloten en de kinderopvang dicht. Dat was toch niet te doen om geconcentreerd door te kunnen werken? Ik herinner mij wel een oppasdag, dat ik ’s avonds een vlucht naar kantoor ondernam om nog even te werken. Ik bedoel dit allemaal in de sfeer van productiviteit en het kunnen focussen en vasthouden waar je mee bezig bent voor je werk.
Eigenlijk kan je brein maar één geconcentreerd ding tegelijk doen. Multitasken gaat gewoon niet lukken ondanks dat sommige mensen zeggen het wel te kunnen. Het gaat er om wat je doet en dus even niet de dingen die ook op de automatische piloot gedaan kunnen worden. Zo zijn schrijven, lezen, denken en praten nog steeds verschillende dingen die om concentratie vragen. Lukt dat niet dan krijg je last van stress. De mensen die tijdens de pandemie thuis moesten werken en ook nog de kinderen in huis hadden hebben het echt niet gemakkelijk gehad. Ik heb daar respect voor. De gevolgen zullen volgens sommigen na enige tijd wel merkbaar zijn.
Stilte
Stilte bevordert de productiviteit. Je zou de afspraak kunnen maken dat mensen met koptelefoons op zich bewust afsluiten voor de buitenwereld en niet gestoord willen worden. Het gebruik van oortjes zie je dus ook steeds meer. Even je eigen uitgekozen podcast beluisteren en daarop geconcentreerd blijven. De rest wat op dat moment je hoofd wil binnenkomen is informatievervuiling door middel van een storing. Daarom zijn stilteplekken van belang en in corona-tijd is deze samenvatting van diverse onderzoeken steeds meer werkelijkheid geworden. Voor de één een feest van herkenning en voor de ander een onbekend terrein. Hoor je bij de laatste groep, dan ben je vast een heel gelukkig mens en komt burn-out niet in je vocabulaire voor. Blijf vooral gezond.
Deze column van Johan K. Nooitgedagt is eerder verschenen in Vismagazine.