Auteur: Petra Damsma van OR ELSE
“Visser zijn is niet alleen een beroep. Het is een leef- en denkwijze, en het contact met hen maakt mijn werk juist zo leuk.”
Op een regenachtige ochtend in november sprak ik via teams met Amerik Schuitemaker van de Nederlandse Vissersbond voor deze nieuwsbrief. Als projectmedewerker en MT-lid is Amerik betrokken bij tal van thema’s die de visserij raken: van MSC-certificering tot de afzet van vis, van nationaal en Europees beleid tot ruimtelijke ordening op zee – en ook zandwinning.
De Nederlandse Vissersbond speelt sinds de start een actieve rol in het OR ELSE-project. Voor Amerik is het onderzoek vooral waardevol vanwege de focus op de ruimtelijke uitdagingen. De visserijruimte op de Noordzee neemt al jaren af door factoren zoals windparken en beschermde natuurgebieden, en zandwinning zal in de toekomst een steeds grotere rol spelen. De Vissersbond streeft ernaar om vissers een stem te geven in zowel het onderzoek als de besluitvorming over deze onderwerpen.
“Ik vind het belangrijk dat de kennis van de vissers wordt gebruikt,” zegt Amerik. “Zij zijn dagelijks op zee en zien veranderingen gebeuren. Ze ervaren de impact van diepe zandwinputten bijvoorbeeld wanneer hun vistuig in zo’n kuil terechtkomt. Bij het ontwerpen van zandwinputten moet daarom niet alleen gekeken worden naar de kwaliteit van het zand en de ecologische effecten, maar ook naar de veiligheid en werkbaarheid voor vissers.”
Vissers merken bijvoorbeeld hoe stromingen of zandbanken veranderen door zandwinning. Soms kan dat gunstig zijn voor de visserij, maar vaak ook niet. “Heeft het te maken met veranderingen in de bodemsamenstelling, de beschikbaarheid van voedsel, of de stroming?” vraagt Amerik zich af. “Het zou mooi zijn als OR ELSE die processen beter in kaart kan brengen. Die inzichten kunnen we dan gebruiken bij toekomstige zandwinningsprojecten.”
Om dit te realiseren, benadrukt hij het belang van samenwerking tussen vissers en onderzoekers. De observaties van vissers moeten worden meegenomen in metingen en analyses. Op verzoek van Amerik zal het OR ELSE-projectteam een gesprek organiseren tussen vissers en wetenschappers om deze kennisuitwisseling te faciliteren.
Alle OR ELSE-stakeholders zullen herkennen dat er met betrekking tot de Noordzee veel over het hoofd gezien wordt. De Noordzee is geen `grote bak met water en zand’: er is veel variatie en veel activiteit. De rijkdom van de Noordzee wordt vaak over het hoofd gezien. Voor Amerik ligt die rijkdom vanzelfsprekend ook bij de vis. Hij pleit ervoor dat Nederlanders meer lokale vis gaan eten. “We exporteren veel van onze vangst, terwijl dat zonde is. Hoe verser de vis, hoe lekkerder. Nederlanders zouden meer van hun eigen zee kunnen genieten.”
Voor meer informatie
Contact opnemen met het team Nederlandse Vissersbond via T 0527-698151 of secretariaat@vissersbond.nl, vragen naar Amerik Schuitemaker,
of neem contact op met het OR ELSE-project via info@or-else.nl.
Amerik Schuitemaker
