Op 15 oktober was de Nederlandse Vissersbond aanwezig bij een bijeenkomst over de Europese Natuurherstelverordening (NHV). Deze verordening, sinds augustus 2024 van kracht, verplicht alle EU-lidstaten tot het herstellen van aangetaste natuur, waaronder ook mariene ecosystemen. Nederland moet hiervoor uiterlijk in september 2026 een concept-Natuurplan indienen bij de Europese Commissie.

Mariene ecosystemen en Groep 7: Zachte sedimenten

De Europese Natuurherstelverordening (NHV) stelt onder andere regels voor het herstel van mariene ecosystemen. Dit is voor Nederland de Zuidwestelijke Delta, de Waddenzee en het Nederlandse deel van de Noordzee. Het grootste gedeelte van deze gebieden valt onder de habitatgroep 7 “zachte sedimenten”. Voor deze groep moet Nederland nog bepalen hoeveel procent van deze zeebodems hersteld moet worden. De NHV zegt dat uiterlijk in 2040 herstelmaatregelen moeten zijn genomen op ten minste twee derde van dat vastgestelde percentage van het oppervlak dat in slechte ecologische toestand verkeert. Uiterlijk in 2050 moeten herstelmaatregelen zijn genomen voor het volledige percentage.

Daarnaast gelden er monitoringverplichtingen: uiterlijk in 2040 moet de toestand van minimaal 50% van de zachte sedimenten bekend zijn, en uiterlijk in 2050 moet de toestand van alle gebieden binnen Groep 7 zijn vastgesteld. Deze gegevens moeten worden opgenomen in het Natuurplan en periodiek worden gerapporteerd aan de Europese Commissie.

Kortom, de NHV biedt ruimte voor nationale invulling, maar stelt duidelijke kaders en deadlines voor het herstel van zachte sedimenten. Nederland staat voor de taak om op basis van wetenschappelijke inzichten en ecologische haalbaarheid een realistisch en onderbouwd percentage vast te stellen voor het herstel van deze mariene habitatgroep.

Stand van zaken Natuurplan

Het Nederlandse Natuurplan is in voorbereiding. In het Programmaplan Natuurplan 2025 zijn de stappen en mijlpalen vastgelegd. Voor mariene ecosystemen betekent dit:

• Vaststellen van de basislijn: wat is de huidige toestand van de zeebodem?
• Inventarisatie van bestaande maatregelen en beleid.
• Bepalen van de restopgave: wat moet er aanvullend gebeuren?
• Formuleren van aanvullende herstelmaatregelen voor 2030, 2040 en 2050

Zorgen en vragen vanuit de sector

Tijdens de bijeenkomst op 15 oktober heeft de Nederlandse Vissersbond kritische vragen gesteld over de verdere uitwerking van de NHV en het Natuurplan. Veel is nog onduidelijk: Wat is precies de herstelopgave voor mariene gebieden? Wat wordt verstaan onder een goede toestand van de natuur? Hoe wordt rekening gehouden met klimaatverandering en externe invloeden?

De Nederlandse Vissersbond stond hierin niet alleen. Ook vertegenwoordigers uit de landbouw, recreatie en jachtsector uitten zorgen over de haalbaarheid van de NHV. Het is in veel gevallen nog onduidelijk welke staat van de natuur bereikt moet worden, en of dat realistisch is. De Nederlandse Vissersbond heeft tijdens de bijeenkomst met LVVN afgesproken om in een vervolggesprek nog verder in te gaan op de zorgen en vragen die er vanuit de visserijsector zijn.