Op woensdag 21 juni rond lunchtijd discussieerden verschillende wetenschappers van Wageningen Universiteit en Wageningen Marine Research over vangstrechten. De Nederlandse Vissersbond luisterde mee via de livestream. Een samenvatting van het gesprek.
WUR-econoom Rolf Groeneveld leidt de discussie in. Hij schetst het thema van de discussie: om te voorkomen dat visbestanden overbevist worden kunnen vangstrechten worden uitgegeven. De vraag is van wie deze visrechten zouden moeten zijn en wie ervan mogen profiteren?
Aansluiten bij lokaal visserijbeheer
Twee sprekers gaan op dit onderwerpen in. Hoogleraar Maarten Bavinck van de Universiteit van Amsterdam doet al decennialang onderzoek naar visserijpraktijken en visserijgemeenschappen in zuidelijke landen zoals India en Zuid-Afrika. In deze landen zijn gemeenschappen voor hun voedselzekerheid en werkgelegenheid afhankelijk van de visserij. Vaak hebben deze visserijgemeenschappen eigen tradities om de druk op de visbestanden te reguleren. In zuidelijk India zijn de visgronden aan de kust bijvoorbeeld verdeeld per dorp. Dergelijk beheer kan in veel gevallen wel verbeterd worden, maar dit werkt alleen als men zich daarbij aanpast aan lokale tradities van visserijbeheer.
Zorgen voor kansen om in levensonderhoud te voorzien
Bavinck vertelt dat tot voor kort het aantal vissers wereldwijd bleef stijgen, momenteel stabiliseert het aantal. Hieruit concludeert hij dat visserij in rurale gebieden in veel landen lucratiever is dan andere beroepen. Als de druk op de visbestanden, omwille van de instandhouding van dezebestanden, omlaag moet, dan is het van belang om ervoor te zorgen dat visserijgemeenschappen op een andere manier in hun levensonderhoud kunnen voorzien.
Individueel overdraagbare quota in Nederland
Dr. Luc van Hoof vertelt over de totstandkoming van de individueel overdraagbare quota in Nederland. Opvallend was de anekdote van een professor die in de jaren ‘50 beweerde dat er geen plek op de Noordzee was voor de winning van olie en gas, omdat deze werd benut door visserij en transport. Deze professor zou eens moeten weten onder welke druk de ruimte van de Noordzee anno 2017 staat.
Van Hoof belicht de voor- en nadelen van individueel overdraagbare quota. Voordelig is het dat de visserijdruk is afgenomen tot een ecologisch verantwoord niveau en dat vissers hun vangsten over een jaar kunnen plannen voor soorten waarvan zij individuele contingenten bezitten. Zij hoeven niet, zoals bij een nationaal contingent, bang te zijn dat anderen het quotum vol vissen. Het feit dat de toegankelijkheid van de visserijsector is afgenomen – daarmee wordt bedoeld dat de investeringskosten voor een nieuw visserijbedrijf torenhoog zijn vanwege de kosten voor schip én quota – wordt benoemd als nadeel van dit systeem.
EU-brede individueel overdraagbare quota
Van Hoof vertelt dat in de voorbereidingen van het nieuwe visserijbeleid van 2013 de discussie oplaaide binnen de EU of alle visrechten binnen de EU individueel overdraagbaar zouden moeten worden. De EU-lidstaten konden het hier niet over eens worden. Enerzijds omdat het in sommige lidstaten juridisch niet mogelijk is om eigenaar te zijn van vis in de zee, dit is volgens de wet namelijk publiek eigendom. Anderzijds omdat lidstaten het niet zagen zitten als enkel buitenlandse vissers nog vis voor hun kust zouden kunnen opvissen. Dat scenario is mogelijk bij EU-brede individueel overdraagbare quota, wanneer alle nationale visserijbedrijven hun visrechten verkopen aan buitenlandse visserijbedrijven.
Lessen voor goed visserijbeheer
Tijdens de discussie werden nog enkele belangrijke conclusies besproken. Ten eerste dat de vraag wat zinvol visserijbeheer is, afhangt van de context. In een tropische context met veel verschillende soorten vissen, een minder goed werkende bureaucratie en miljoenen vissers is een systeem van individueel overdraagbare quota bijvoorbeeld niet uitvoerbaar maar zijn andere beheermaatregelen nodig. Ten tweede werd geconcludeerd dat visserijbeheer op verschillende niveaus dient plaats te vinden. Bijvoorbeeld op lokaal niveau, aansluitend bij lokale tradities en op internationaal niveau wanneer het bestanden betreft die over landsgrenzen heen gaan.
Deze lunchdialoog is de derde in een serie georganiseerd door Wageningse onderzoekers. Het plan is dat na de zomer nog een serie lunchlezingen volgt. De Nederlandse Vissersbond zal deze in het oog houden.
Meer informatie
Voor meer informatie kunt u contact opnemen met T 0527-698151 of secretariaat@vissersbond.nl.
http://www.wur.nl/en/activity/Wageningen-by-Sea-dialogue-Who-owns-our-fish-1.htm
<< Terug naar het Weekjournaal
