In de rubriek ‘Op de brug bij…’ maken we nader kennis met een lid van de Nederlandse Vissersbond, om meer te weten te komen van de persoon achter de visser.
Bij de vloot van ruim vijftig kotters die in augustus 2016 de Nieuwe Waterweg opstoomden, ontbrak de KW-45 ‘Anna Hendrika’. “Helaas, het lukte niet, we zaten te ver weg van Rotterdam. Maar je stem laten horen is belangrijk, zéker voor vissers in deze tijden. Want voor mij is er wel een toekomst in de visserij, maar ik hoop dat mijn kinderen ook nog kunnen vissen,” zegt schipper Willem Messemaker (35), vader van twee zoons van wie de jongste net zijn eerste reis aan boord heeft meevaren.
Om en om staan Willem Messemaker en zijn broer Henk aan het roer van de KW-45, een 44 meter lange kotter uit 1990. Met een bemanning van zes en soms zeven vissen ze hoofdzakelijk met de boomkor op schol. Een deel van het jaar vissen ze met een pulskor op tong. De kotter is veel te vinden op de Doggersbank, het Skagerak en in de Noorse zone. De verse vis landen ze aan in het Deense Thyboron of IJmuiden, net wat het beste uitkomt.
Gezin en werk
Willem is getrouwd met Janneke en het gezin bestaat verder uit twee zoons van 8 en 11. Zijn gezin en alles wat daarbij komt kijken is zijn grootste hobby. Het vissen is geen liefhebberij, dat zit nu eenmaal in de genen. “Zoals met veel vissers is het visserman-zijn ook in mijn geval overgedragen van vader op zoon. Vanaf mijn zesde ging ik al mee met mijn vader – zelf ook schipper – naar zee. Ik ben gaan varen, niet omdat ik moest, maar omdat ik het graag wilde. Mijn vader heeft mij helemaal vrijgelaten om te kiezen wat ik wilde worden. Ik wist al vroeg dat ik visser wilde worden, was nog 15 toen ik naar de visserijschool ging waar je eigenlijk 16 voor moest zijn.”
Rouleren
“In onze bedrijfsvoering hebben we bewust ervoor gekozen om weekreizen te maken. Daar is wel wat discussie over in de visserij. Voor ons is die keuze gebaseerd op onze visie voor ons bedrijf. Wij hebben geïnvesteerd in quota en willen optimaal gebruik maken van ons bedrijfsmiddel. Ons schip dus. Door te rouleren krijgen we in ruil voor langere weken veel kwaliteit-tijd terug. Ik ben om de week een week thuis.”
Op zee zijn we allemaal jagers, dan is er altijd wel eigengereidheid, maar we respecteren en helpen elkaar
“Wat het vak voor mij zo fascinerend maakt? Geen dag is hetzelfde, het is altijd anders. En verder is er een zee aan vrijheid. Ik zou niet weten wat ik moest doen als in aan de wal moest werken. Een andere charme van het vissen is de saamhorigheid op zee met andere Nederlandse schepen. Op zee zijn we allemaal jagers, dan is er altijd wel wat onenigheid of eigengereidheid, maar anderzijds weten we elkaar te respecteren en helpen we elkaar om er uiteindelijk het beste van te maken.”
Soms te streng
Wat maakt het lastig om visserman te zijn? Willem: “Eigenlijk niets. Want ik zou niet weten wat ik anders zou moeten doen, als ik zou stoppen met vissen. Kijk, de regelgeving is soms een belemmering, maar ook gewoon een feit. Dus moet je scherp zijn, de dingen goed doen. Zoals het bijhouden van het logboek. Zeker als je in Noorse wateren vist, want de Noren zijn heel strikt en streng. Aan de andere kant kun je als visser het ook zó zien: van veel regels is het juist goed dat ze er zijn. Het is alleen de controle, die is soms wat te streng.”
Wanneer gaan we naar binnen?
“Ik heb veel geleerd van mijn vader. Zonder twijfel is hij mijn grootste inspiratiebron. Helaas is hij overleden. Wat hij heeft bereikt, heeft hij gedaan op doorzettingsvermogen. Want met een ‘negen tot vijf’-mentaliteit kom je er niet in de visserij. Als iemand aan boord gaat vragen wanneer we naar binnen gaan, dan weet je genoeg. In ons geval is dat redelijk voorspelbaar. Er komt een punt dat we gaan rekenen – we leveren een vers product, dus de reis kan niet te lang duren. Dan kijken we wat we aan boord hebben, hoeveel vrachtwagens daarvoor nodig zijn en wat dat kost. En dan besluiten we of het Thyboron wordt of IJmuiden.”
Online filmpje
Welk mooi moment in het afgelopen jaar is je bijgebleven? “Dat mijn zoons allebei mee gingen voor een reis. Je vraagt je vooraf toch af hoe het gaat, het is geen dagtochtje. Maar ze hadden het goed naar de zin. We hebben aan boord een goede internetverbinding, dus er was ook wat online vertier voor ze. Filmpjes kijken op YouTube, dat werk…”
Diversiteit is de kracht van de vloot
“Welke kansen ik zie voor de visserij? Dat is sowieso voor de toekomst de puls. Nu de olieprijs redelijk is, kunnen we prima vissen met de boomkor. Maar de olieprijs is het grootste risico voor de vloot. Als de puls er niet doorkomt in Europa moeten we allemaal terug naar de boomkor. Komt er dan weer zo’n periode met een aanhoudend hoge olieprijs, dan is het einde verhaal voor veel vissers. Aan de andere kant zijn er nog meer technieken, denk aan de flyshoot. Ik denk dat de kansen liggen in de diversiteit van vistechnieken die we nu gebruiken, dat is de kracht van onze visserijvloot. De focus ligt bovendien nu sterk op pulsvisserij als innovatie, maar ik ben juist benieuwd naar welke innovaties er nog gaan komen.”
Smoel krijgen
“Ik zie de Nederlandse Vissersbond vooral als onze PO. Ze helpen ons goed, zo nu en dan verhuren we wat quotum. Ook bij het afwikkelen van formaliteit bij instanties hebben we ze wel eens ingeschakeld. Meer smoel krijgen, misschien via Facebook? Ik zou zeggen: doe goed waar je goed in bent, daar gaat het om. Dan krijg je als organisatie vanzelf het gezicht dat bij je past.”
Kijk ook op de facebookpagina van Willem Messemaker