Pareto was een Italiaanse econoom die blijkbaar als hobby tuinieren had. Hij kwam erachter dat 80% van de erwten in zijn volkstuintje uit 20% van de peultjes kwam. Deze observatie is een verder leven gaan leiden als de 80/20-regel en komt in de literatuur ook wel terug als de 85/15-regel. Het gaat echter om het principe en Pareto vond dit een zeer belangrijke observatie voor de rest van zijn leven. Hij vroeg zich af hoe hij deze voor hem leidende observatie kon omvormen en toepassen op de wereldeconomie. Over ambitie gesproken.
Pareto-principe
Ik merk als voorzitter van de Nederlandse Vissersbond dat alle acties in het dagelijks leven niet eenzelfde impact hebben. Vergaderingen zijn daar een goed voorbeeld van. 80% van de dingen kunnen we tijd aan besteden, waarvan in veel gevallen maar 20% effect heeft. Omgekeerd kan 20% van de tijd een uitwerking hebben waar je juist 80% van de doelstelling mee bereikt en veel opheldering en verduidelijking geeft. Het blijft lang in herinnering en blijft als actiepunt nog lang bij de aanwezigen, en daarbuiten, bekend. De rest is meestal allemaal vergeten en dat betekent dus dat de 80/20-regel de moeite waard is om te onthouden.
De meester voor de klas
De bekende Stephen Covey vertelt in zijn boek ‘De zeven eigenschappen van effectief leiderschap’ over een meester die voor de klas staat met een grote glazen pot en een aantal grote stenen. De grote stenen gaan in de pot en deze zit vrij snel vol. De meester vraagt of de pot nu vol is en de kinderen zeggen: ‘Natuurlijk, u hebt hem gevuld en er kan niets meer bij’. Dan haalt de meester een zak met grind onder de tafel vandaan. Hij vult de ruimte rond de grote stenen op met grind. ‘Is de glazen pot nu wel vol dan’, vraagt de meester aan de leerlingen. Er komt enige argwaan bij enkele kinderen, maar enkele leerlingen beamen dat de pot nu echt vol zit. Afijn, je voelt het al aankomen. Nu komt de meester met een zak zand onder de tafel vandaan. Hetzelfde ritueel herhaalt zich. Het zand past nog net tussen de grote stenen en het grind. Als laatste onderdeel weet de meester nog water in de pot te doen. Dan zit de pot tot de rand vol met eerst grote stenen, kiezels, zand en water. Het deksel kon er nog net op.
Moraal
Zoals een goede meester betaamt had hij natuurlijk een boodschap voor zijn leerlingen. Je kunt er alles van vinden, maar we voelen allemaal aan dat de volgorde van handeling belangrijk is om zoveel mogelijk in de pot te krijgen. Omgekeerd zou het niet lukken om het deksel erop te krijgen. Met 20% van de arbeid, de grote stenen erin doen, was al 80% van de pot gevuld (lange halen snel thuis). Met 80% van de handelingen werd de overige 20% van de pot gevuld en toen was hij pas echt vol (de laatste loodjes wegen het zwaarst). De echte les is als je de grote stenen in de pot kwijt wil, dan zul je daar absoluut als eerste mee moeten beginnen.
Elke dag maar weer
Veel van onze tijd gaat verloren aan het grind, het zand en het water. E-mail, WhatsApp, veel vergaderen, twitteren, post-its plakken, Facebook en over elkaar roddelen is eigenlijk niet meer dan het werken met zand en water in deze les van Stephen Covey. De grote stenen zijn de visie die we moeten ontwikkelen. De grote stenen zijn het bepalen van onze punten op de horizon en de strategie om tot een Masterplan te komen. Dat zijn de pro-actieve accenten met lastige aspecten die we als eerste moeten inplannen. Doe je die niet als eerste dan is het later vast niet meer inpasbaar. ‘Dan is de pap al gestort, rest alleen teleurstelling’. Je zou dus kunnen denken dat je elke dag moet beginnen met de relevante vraag: ‘Wat zijn mijn grote stenen voor vandaag?’. Met 20% arbeid heb je dan al 80% van je doel bereikt.
Deze column van Johan Nooitgedagt verscheen eerder in FishTrend.