Met zijn kotter ZK-14 van 23,5 meter lang vist Lammert Bolt boven de Waddeneilanden en in het voorjaar in de Sylt op garnalen. Omdat de garnalenvissers op dit moment kampen met een vangstbeperking, maakt de visser uit Zoutkamp graag een gaatje vrij voor de rubriek ‘Op de brug bij…’, waarin hij vertelt over zijn passie voor de garnalenvisserij en het initiatief SOLT dat hij samen met vier andere Zoutkampse garnalenvissers opzette.
Familie
Lammert is opgegroeid in de visserijwereld. Zijn vader, broer, ooms en neven vissen ook. “Vroeger gingen mijn broer Tamme en ik vaak mee met mijn vader. Alle vakanties zaten wij aan boord. Mijn broer wist gelijk dat hij visser wilde worden, bij mij duurde dat wat langer”, blikt Lammert terug op zijn jeugd. “Mijn oom had een schelpenzuiger. Dat leek mij ook wel wat. Toch lag mijn hart het dichtst bij de garnalenvisserij.”
In maatschap
Op zijn negentiende trad Lammert samen met zijn broer in maatschap bij hun vader. “Mijn broer ging de zee op met mijn vader en ik stapte elke week aan boord bij mijn oom. Later hebben we een kotter bijgekocht, zodat ieder op een eigen kotter kon vissen”, vertelt Lammert. Inmiddels hebben de broers beiden een eigen bedrijf. “We kunnen goed met elkaar, maar op deze wijze kan ieder zijn eigen weg gaan”, legt Lammert uit.
Zorgwekkend
Het mooiste aan het vissersbestaan vindt Lammert de jacht op garnalen. Vrees voor het voortbestaan van zijn beroep heeft hij ook gehad. “De afgelopen jaren vond ik zorgwekkend. De vangsten waren eigenlijk te laag, maar de prijzen maakten het goed”, vertelt de garnalenvisser. “Deze zomer veranderde de vangst van het één op het andere moment. Opeens waren er meer dan genoeg garnalen om te vangen.”
36 uur
Zoveel garnalen zelfs, dat de garnalenvisser de afgelopen weken nog maar 36 uur mocht vissen. “Die vangstbeperking vind ik goed. Als we allemaal zouden doorvissen, dan maken we onze eigen markt kapot”, zegt Bolt. “De overige uren zit ik in de schuur en pleeg ik extra onderhoud. Vervelen doe ik mij nog niet.”
SOLT
Dat Lammert in zijn vrije tijd niet stil zit, blijkt ook uit het initiatief SOLT dat hij in 2015 samen met vier collegavissers bedacht. De garnalenvissers Peter Lukkien (ZK-11), Lammert van Straten (ZK-49), Johan Rispens (ZK-18), Henk Buitjes (ZK-37) en Lammert Bolt zaten in een Zoutkampse kroeg waar ze filosofeerden over mogelijkheden naast de garnalenvisserij. “We dachten na over wat we meer konden doen dan ‘alleen’ maar garnalen vissen”, vertelt Lammert. “Meer grip op de rest van de keten. Producten lokaal vangen en lokaal verwerken, dat was het idee.”
Onderscheiden op de markt
Ondertussen schuift Pieter van der Bleek, de commerciële man achter SOLT, aan bij het interview. Pieter gaf de filosofieën van de Zoutkampse vissers een slinger, zette de juiste lijnen uit en ontwikkelde samen met de garnalenvissers het eigen merk ‘SOLT’. “Ik ben gaan nadenken over hun idee. Hoe onderscheid je een product op de markt en houd je toch zoveel mogelijk lokaal en in eigen hand. Inmiddels worden de garnalen zonder conserveringsmiddelen gezeefd en vervolgens gepeld in de pelmachine op Lauwersoog”, vertelt Pieter.
Horecava
Lokaal begonnen de mannen met de verkoop van de SOLT-garnalen, maar al gauw kwamen ze in het vizier van De Kweker, een horecagroothandel in Amsterdam. “Via De Kweker zijn wij benaderd om op de Horecava te staan, de jaarlijkse beurs voor restaurants en voedselliefhebbers. In 2017 stonden wij op de Horecava, onze officiële lancering”, aldus Pieter.
Bier en garnalensoep
Ondertussen is het merk SOLT verder uitgebreid met bieren en een romige garnalensoep. “Wij wilden iets hebben dat bij de garnaal past”, vertelt Lammert. “Dus belden we aan bij een bierbrouwer met een zak garnalen onder de arm. Hij heeft bieren gebrouwen die heerlijk smaken bij de Hollandse garnaal.” Daarnaast wordt in een soepfabriek van de garnalendoppen die overblijven na het pellen een romige garnalensoep gemaakt.
“Uitrollen en gas geven”
“Het op de markt zetten van SOLT was een hele beleving op zich”, vindt Lammert. Maar inmiddels zijn de garnalenvissers en Pieter volledig op elkaar ingespeeld. “Als er een klant belt, dan is het uitrollen en gas geven”, zegt Pieter lachend. En wat als er een klant midden in de week garnalen wil hebben? “Dan contact ik Lammert. Lammert zet de lijn uit bij de vier collegavissers en overlegt wie er terugkeert naar de haven”, vertelt Pieter. “Omdat we geen gebruik maken van conserveringsmiddelen, gaan wij als eerste over de zeef op de afslag en vervolgens gaan de garnalen naar de pelmachine. ”, aldus Pieter.
Openstaan voor groei
Hun hele vangst gaat, tot grote spijt van Lammert, nog niet volledig in SOLT-verpakkingen. “Was dat maar zo”, droomt hij. “Het blijft voor ons een onderdeel die we erbij doen en we staan open voor groei.” De garnalen liggen inmiddels in de schappen van Hanos Groningen, De Kweker in Amsterdam en binnenkort ook bij De Natuurwinkels.
Ondernemend en een doorzetter
Het SOLT-initiatief past bij Lammert, net als de garnalenvisserij. “Als garnalenvisser moet je ondernemend zijn, maar ook een doorzetter. We moeten doorzetten en de juiste keuzes durven maken in goede en slechte tijden. Zowel als de garnalenvangsten minder zijn, als het weer dat tegenzit”, vertelt de Zoutkamper.
Het leven aan wal
Aan de wal merkt Lammert dat het sociale leven doorgaat. “Ik vind het jammer dat ik niet overal bij kan zijn aan wal. Ik ben van zondagnacht tot vrijdagochtend weg. Dan mis ik leuke momenten met mijn gezin”, vertelt Lammert. Toch is het gezin wel gewend aan de situatie. “Mijn vrouw is ook opgegroeid in een schippersfamilie.”
Opvolger
Over de vraag of Lammert een opvolger heeft, moet hij even nadenken. “Misschien mijn dochter”, glundert hij. “Mijn dochter heeft wel affiniteit met het vissersvak. Die vindt het ook heel leuk. Mijn zoon op dit moment niet. Hij is weleens mee geweest, maar ik merk dat zijn interesses ergens anders liggen.”
De Nederlandse Vissersbond
De Nederlandse Vissersbond is de vertegenwoordiger van de garnalenvissers, vindt Lammert. “Ik ben het niet altijd eens geweest met de organisatie, maar over het algemeen vertegenwoordigen ze mij goed. Zoals nu met de PAP-regeling, daar staat de Nederlandse Vissersbond goed in”, aldus Lammert. “En ook het papierwerk. De Nederlandse Vissersbond is daarin heel professioneel en maakt het voor ons overzichtelijk. Denk bijvoorbeeld aan subsidieaanvragen, daarin ondersteunt de organisatie ons in welke keuzes we moeten maken.”