PO Nederlandse Vissersbond, de VisNed PO’s en PO Rousant zijn de afgelopen maanden samen met o.a. het ministerie van LNV, de NVWA en de black box leveranciers, een traject gestart om de black box plaatsbepaling, welke binnen de garnalenvisserij wordt gebruikt, technisch te optimaliseren. Daarnaast worden er stappen gezet om te komen tot een goed werkend systeem van private controle en handhaving op basis van de black box.
Binnen het Noordzeevisserijakkoord 2017 (VIBEG 2.0) en het VisWad-convenant hebben overheid, NGO’s en de garnalensector afspraken gemaakt over de garnalenvisserij. Beide trajecten hebben bijgedragen aan het verkrijgen van een meerjarige Wnb-vergunning, waarmee garnalenvissers in diverse Natura2000-gebieden mogen vissen. Daarbij zijn afspraken gemaakt over het gebruik van een black box plaatsbepaling aan boord en moet er een systeem komen waarbij controle en handhaving door de sector zelf wordt opgezet en uitgevoerd.
Belang goed werkend black box systeem
In de meerjarige Wnb-vergunning is vastgelegd dat bepaalde gebieden (tijdelijk) gesloten zijn voor de garnalenvisserij. De black box plaatsbepaling is begin 2017 ingevoerd als systeem waarmee toezicht gehouden kan worden op het niet bevissen van deze gesloten gebieden. Doordat de black box moet kunnen registreren of een vaartuig vaart of vist, wordt controle op het niet bevissen van gesloten gebieden een stuk eenvoudiger.
Ook voor de maxima aan visuren, welke per Natura2000-gebied zijn vastgelegd in de Wnb-vergunning, kan de black box een zeer belangrijke rol spelen in het voordeel van de garnalenvissers. De lopende discussie over de daadwerkelijk geviste uren die momenteel wordt gevoerd tussen o.a. de overheid, NGO’s en de sector, kan worden beslecht als met behulp van de black box data de daadwerkelijke visuren van de garnalenvloot inzichtelijk gemaakt kan worden.
Naast het belang in het kader van de Wnb-vergunning, speelt de black box ook een belangrijke rol binnen de uitvoering van het Productie en Afzet Programma (PAP) Garnalen. Vanuit het PAP Garnalen wordt sinds eind vorig jaar gewerkt met een urenregeling. De data die de black box systemen registreren aan boord, kan dan gebruikt worden om er op toe te zien dat alle garnalenvissers zich ook houden aan de geldende urenregeling.
Technische verbeteringen
Gedurende 2018 heeft de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) onderzoek gedaan naar de werking van de twee black box systemen, van Dekimo en Alphatron, welke binnen de garnalenvisserij worden gebruikt. De focus van het onderzoek lag op de techniek van beide systemen, oftewel de wijze waarop de black box de plaats van het vaartuig registreert en op welke wijze wordt geregistreerd of een vaartuig vaart of vist.
Op basis van dit onderzoek is gebleken dat beide black box systemen nauwkeurig de plaats kunnen bepalen van vissersvaartuigen. Echter, het bepalen of een vaartuig vaart of vist wordt niet in alle gevallen goed geregistreerd. Ook blijkt dat de black box systemen in sommige gevallen erg storingsgevoelig zijn en storingen niet in alle gevallen direct opgemerkt worden aan boord.
Begin dit jaar werden de resultaten van het onderzoek gedeeld binnen VIBEG en VisWad en hebben partijen besloten om te werken aan een technische verbeterslag. Samen met de leveranciers willen we de technische problemen, die door de NVWA zijn geconstateerd, aanpakken en verhelpen. Naar verwachting zullen de technische verbeteringen aan de systemen voor het eind van het jaar worden verholpen.
Controle en handhaving vanuit de sector
Binnen VIBEG en VisWad zijn ook afspraken gemaakt over toezicht en handhaving, waarbij de sector eigen verantwoordelijkheid moet nemen en op basis van een privaat toezicht model een systeem van handhaving dient op te zetten. Een technisch goed werkend black box systeem is daarbij de minimale vereiste.
Om te komen tot privaat toezicht en handhaving door de sector zelf, heeft het ministerie van LNV onderzoek laten uitvoeren naar de wijze waarop privaat toezicht kan worden vormgegeven. Hierbij is o.a. onderzocht hoe toezicht vanuit de sector zich verhoudt tot het publieke toezicht als taak van de NVWA en op welke wijze dubbele boetes kunnen worden voorkomen. Op basis van dit onderzoek zijn nadere afspraken gemaakt tussen de overheid en de sector, die de komende maanden worden uitgewerkt.
Momenteel werkt een onafhankelijk adviesbureau in opdracht van het Ministerie, samen met vertegenwoordigers uit de PO’s, de vervolgstappen uit. Hierbij is als doel gesteld dat er een privaat toezicht model wordt ontwikkeld dat zal gaan gelden voor alle garnalenvissers, waarbij toezicht en handhaving plaats zal vinden vanuit de sector, welke onafhankelijk is en bijdraagt aan een gelijke behandeling voor iedere individuele garnalenvisser (level playing field).
Uitvoering
Inmiddels zijn beide trajecten, zowel de technische verbetering van de black box systemen als het opzetten en invoeren van een privaat toezicht model, al redelijk vergevorderd. Naar verwachting zullen beide trajecten voor het eind van dit jaar afgerond en ingevoerd moeten zijn.
Uiteraard zal de sector pas overgaan tot privaat toezicht als de technische problemen die de NVWA heeft geconstateerd zijn opgelost.
Meer informatie
Durk van Tuinen
Neem voor meer informatie contact op met Durk van Tuinen of Egbert van der Tuin via 0527-698151 of secretariaat@vissersbond.nl.
