De volksvertegenwoordigers in de Tweede Kamer hebben maandag 12 oktober 2020 tijdens een Algemeen Overleg Visserij met minister Schouten van LNV gedebatteerd over het Noordzeeakkoord. Veel politieke partijen zijn bezorgd over het feit dat de (kotter-)visserij geen handtekening wil zetten onder het akkoord.
Op de Partij voor de Dieren na, veroordeelden alle Kamerleden tijdens het debat de keiendumpactie van Greenpeace op de Doggerbank. Niet alleen vanwege de risico’s voor de vissers, maar ook omdat deze actie het tot stand komen van een Noordzeeakkoord frustreert.
Bekijk het Algemeen Overleg Visserij van 12 oktober 2020 hier terug.
Lees hier het verslag van het Algemeen Overleg Visserij.
Tweede Kamer op het verkeerde been
Tijdens het Algemeen Overleg was het opvallend dat de Minister benadrukte dat ze wel met de visserij wilde praten over het aanpassen van het betwiste gebied van de Borkumse Stenen. Over het Friese Front gaf ze aan dat de visserij daarmee al akkoord was gegaan. Dat vinden wij zelf opmerkelijk, want daar weten wij niets van. Er was wel een voorstel, maar dat is door de sector afgewezen. Minister Schouten zet de Tweede Kamer hier volgens ons op het verkeerde been. Er is nu nergens een akkoord over!
Opvallend was ook dat de bewindsvrouw sprak over de verdeeldheid binnen de visserij en over goedwillende vissers die gedwongen zijn om af te zien van tekenen. Dat staat haaks op de brief die afgelopen week door de beide kotterorganisaties VisNed en de Nederlandse Vissersbond, samen met de organisaties voor handel en verwerking Visfederatie en Vereniging voor Visgroothandelaren Urk, aan de Tweede Kamerleden is verstuurd. De gehele (kotter-)visserijketen is juist eensgezind om niet te tekenen voor het huidige Akkoord, vanwege het ontbreken van perspectief voor de vloot en de visketen. Het is ook een oproep om tot een constructief overleg met Minister Schouten te komen.
Onderwerpen
Naast het Noordzeeakkoord werd ook over andere onderwerpen gedebatteerd tijdens het Algemeen Overleg Visserij, zoals: het Actieplan IJsselmeer, de voorgestelde sluiting van de Duitse Bocht voor garnalenvisserij, de visvrije zones bij migratiepunten, de visserij-inspanning garnalenvisserij in N2000 gebieden, Brexit, pulsvisserij, aanlandplicht, EU-importheffing platvis, verontreiniging aal, bescherming Oesterbanken en het bevissen van de meerval. Kortom een reeks aan onderwerpen, maar het Noordzeeakkoord en het Actieplan IJsselmeer kregen de meeste aandacht.
Afkeuring Greenpeace actie
Ook de keiendumpactie van Greenpeace werd door de meerderheid van de Kamerleden op afschuwende toon benoemd tijdens hun spreektijd. Arne Weverling (VVD) trapte het Algemeen Overleg ermee af. Hij sprak zijn afkeur uit over de keiendumpactie op de Doggerbank door Greenpeace. Hij pleitte ervoor om Greenpeace niet meer te laten deelnemen aan het Noordzeeoverleg en ambitie te tonen om ervoor te zorgen dat het Greenpeace vaartuig niet langer onder de Nederlandse vlag te laten varen.
Barry Madlener (PVV) stelde voor om voortaan de ‘P’ van ‘Peace’ uit de naam van Greenpeace te schrappen vanwege de gewelddadige acties. Hij vindt dat Minister Schouten voor de vissers moet opkomen en vindt dat ze veel te lauw reageert op de keiendumpactie van Greenpeace. Ook de VVD mist de passie en betrokkenheid van Minister Schouten om de Greenpeace actie te verwerpen. Greenpeace moet van tafel bij het Noordzeeakkoord.
Frank Wassenberg (Partij voor de Dieren) hield een heel betoog dat Greenpeace met haar actie in haar recht staat en keurde de actie – in tegenstelling tot alle andere partijen tijdens het debat – niet af. Minister Schouten zegt dat de actie van Greenpeace grote druk op de andere partijen van het Noordzeeakkoord legt, ook de andere NGO’s, en het uiteenspatten van het Noordzeeakkoord wil ze niet laten gebeuren. Minister Schouten heeft wederom haar afkeuring uitgesproken over de actie, maar zegt verder niets te kunnen doen. Ze heeft wel contact met de Britse overheid over de zaak.
Friese Front en Borkumse stenen
De VVD pleitte tijdens het Algemeen Overleg Visserij voor het aanpassen van het Friese Front en de Borkumse stenen, voor extra (financiële) steun voor innovatie en voor een ecologische en economische impactanalyse van het Noordzeeakkoord. Een Noordzeeakkoord zonder de visserij is geen akkoord volgens Arne Weverling (VVD). Barry Madlener (PVV) is het daarmee eens.
Over de sluiting van de Borkumse stenen merkte Minister Schouten op dat de visserij zelf heeft aangegeven hierover pas te willen praten nadat Tjibbe Joustra zijn advies heeft uitgebracht. Dat advies ligt er nu en dus nodigt Minister Schouten de visserij uit om te komen praten, weliswaar binnen de kaders van het Noordzeeakkoord. Volgens Minister Schouten is er over het Friese Front al wel een compromis bereikt met de visserij. Dat laatste is dan blijkbaar tot stand gekomen nadat de PO Urk en de Nederlandse Vissersbond hebben besloten om het Onderhandelaarsakkoord niet te willen onderschrijven.
Inmiddels heeft de gehele (kotter-) visserij besloten om juist niet voor het Noordzeeakkoord te tekenen en daarmee is er dus geen sprake van een compromis, ook niet over het Friese Front. De verwerking en handel hebben zich samen met de (kotter-)visserij duidelijk uitgesproken tegen de inhoud van het huidige Noordzeeakkoord. In een brief aan de Tweede Kamer die afgelopen week is verstuurd, is dit standpunt kracht bij gezet. De voorgestelde sluiting van het Friese Front en de Borkumse stenen is vooral een breekpunt omdat daarmee het perspectief voor de visserij daarmee verdampt.
Wel of geen perspectief
Laura Bromet (GroenLinks) vindt dat de minister gewoon moet doorgaan met het Noordzeeakkoord en niet moet wachten op de hekkensluiters, ofwel de vissers die niet willen tekenen. Blijkbaar is ze niet bekend met de eerdere genoemde brief van de (kotter-)visketen. Ze complimenteerde Minister Schouten met het Noordzeeakkoord waarin volgens GroenLinks alle belangen een plek hebben gekregen. Ze is voorstander om te dreigen met het stopzetten van financiële steun aan vissers die niet willen tekenen.
Barry Madlener (PVV) deelt de mening van de VVD in grote lijnen en vindt dat de vissers in de steek worden gelaten door de regering waar ook de VVD in zit. Tjeerd de Groot (D66) vindt dat de vissers met het Noordzeeakkoord niet slecht af zijn. Het Noordzeeakkoord biedt volgens D66 juist wel perspectief omdat de implementatie van windmolens en natuurgebieden toch al in gang was gezet voordat het Noordzeeakkoord er was.
Ook William Moorlag (PvdA) vindt dat het Noordzeeakkoord een langjarig perspectief biedt aan de vissers en andere partijen. Hij zei tijdens het Algemeen Overleg dat een ‘deel van de vissers op een zandbank is gestrand’ door niet te tekenen en vindt niet dat ze daarvoor beloond moeten worden. Hij pleit in het verlengde van het Noordzeeakkoord ook voor een Waddenzeeakkoord. Hij uitte zijn zorgen over vissers die volgens hem een loopje nemen met de regels en ‘schijt hebben aan de overheid, maar wel om hulp vragen’.
Roelof Bisschop (SGP) vindt dat de overheid de hand in eigen boezem moet steken als het gaat om de vissers betrekken bij het Noordzeeakkoord. Hij stoort zich duidelijk aan het ongenuanceerd taalgebruik van Moorlag. Hij vindt dat vissers met de rug tegen de muur moeten schipperen en dat windmolens niet in Natura 2000-gebieden thuishoren. Maurits von Martels (CDA) toonde begrip voor de positie van de vissers die te maken hebben met hoge golven dan ooit tevoren. Hij vindt dat vissers beter moeten worden betrokken bij het Noordzeeakkoord.
Goedwillend en kwaadwillende
Minister Schouten erkent dat er zorgen zijn bij vissers en wijst erop dat het Noordzeeakkoord een compromis is; het beste van alle werelden. Er worden middelen beschikbaar gesteld voor de vissers en er wordt hen ruimte geboden vindt de minister. Een economische impactanalyse is volgens de minister opgenomen in de Kottervisie. Het is volgens haar belangrijk dat de vissers aansluiten zodat er niet ‘over ze, maar met ze wordt gepraat’ in hun eigen belang.
Het Noordzeeakkoord blijft bestaan ook zonder de vissers. Op vragen van Kamerleden (o.a. Tjeerd de Groot van D66) of vissers die niet tekenen ook financiële steun kunnen worden ontzegd, antwoordde Minister Schouten dat die mogelijkheid er niet is. De subsidiegelden in het EMVAF komen in 2021 beschikbaar, ongeacht of een visser tekent of niet.
Minister Schouten wil ook geen ‘goedwillende’ vissers benadelen door financiële steun te ontzeggen. Opvallend is dat ze nadruk legt op de verdeeldheid binnen de visserij als het gaat om het Noordzeeakkoord. Ze sprak tijdens het Algemeen Overleg over goedwillende vissers en moedige partijen die hun nek uitsteken om het Noordzeeakkoord te ondertekenen en anderen die weigeren te tekenen omdat het geld er toch wel komt. Ze begrijpt het gevoel wel dat de partijen die het Noordzeeakkoord frustreren toch worden beloond. Minister Schouten neemt het duidelijk op voor vissers en partijen die het Noordzeeakkoord wel zouden willen tekenen en neemt ferm afstand van de rest van de visserij in de trant van ‘Wie wil tekenen is goedwillend, die niet wil tekenen is kwaadwillend’. Maar de gehele (kotter-) visserij en de handel en de verwerking hebben zich toch duidelijk uitgesproken tegen het huidige Noordzeeakkoord? Ze willen juist graag praten over het aanpassen van het Noordzeeakkoord en zijn dus allen goedwillend.
Rek uit het elastiek visserman
“Wij begrijpen heel goed de druk waaronder Minister Schouten staat om aan de belangen van alle partijen tegemoet te komen. Wij hebben ook veel waardering voor de inzet van Minister Schouten voor de visserij. Maar Minister Schouten moet wel begrijpen dat de ‘rek uit het elastiek van de visserman is’ en dat er zonder een perspectief met voldoende ruimte voor de visserij nooit een waardig Noordzeeakkoord zal zijn”, aldus Johan K. Nooitgedagt, voorzitter van de Nederlandse Vissersbond.
“Vissers hebben visgronden nodig om te kunnen bestaan. Er worden nu teveel visgronden van de visserman afgepikt en daar kunnen we gewoon niet voor tekenen. Een mens tekent niet voor zijn eigen ondergang. Dit roept alleen maar extra weerstand op. We hebben nu als kottersector heel vaak bij verschillende betrokken personen aangegeven wat we wel en wat we niet willen. Het is voor de kottervisserij gewoon een heel slecht akkoord waarin wij als enige groep de verliezers zijn.”
Verslag
Tijdens het Algemeen Overleg is door de partijen een ‘Verslag van het Algemeen Overleg’ (VAO) aangevraagd, wat betekent dat in de plenaire vergadering van de Tweede Kamer het verslag van het debat op de agenda komt te staan en partijen opnieuw hun inbreng kunnen leveren. Johan Nooitgedagt en Derk Jan Berends van de Nederlandse Vissersbond volgden het gehele debat.
Meer informatie
Johan Nooitgedagt
Neem voor meer informatie contact op met Johan K. Nooitgedagt via 0527-698151 of secretariaat@vissersbond.nl.
