De zeevaart heeft bij de internationale organisatie IMO een voorstel gedaan voor de invoering van een internationaal innovatiefonds. In een periode van tien jaar willen de reders dit fonds vullen met een bedrag van minimaal 5 miljard dollar om de CO2-uitstoot te reduceren. Een verplichte toeslag op de gebruikte scheepsbrandstof wordt gezien als een effectief middel om de verduurzaming in de maritieme sector te versnellen. Dit las ik in het blad van mijn oud-leerlingen-vereniging van de Zeevaartschool Willem Barentsz Terschelling en zowaar geschreven door mijn toenmalige kamermaat op het internaat.
Brandstoffen van de toekomst
LNG of Liquefied Natural Gas is een fossiele brandstof die op steeds meer plaatsen op aarde gebunkerd kan worden. Er kleven nadelen aan. De installatie is duur en er is veel ruimte nodig om te kunnen plaatsen. GTL komen we ook tegen. Het staat voor Gas-To-Liquid en is een synthetische vloeibare brandstof die door Shell geproduceerd wordt uit aardgas. Het grote voordeel is dat het in bestaande motoren kan worden gebruikt. Het is duurder dan gasolie maar wel beschikbaar. Een alternatief van GTL is Change TL. Dat is een combinatie van GTL, biodiesel en een aantal natuurlijke enzymen.
Elektrisch varen
In Lauwersoog/Zoutkamp is onderzoek gedaan om elektrisch te gaan varen met garnalenkotters op de Waddenzee. Geweldig duurzaam idee om op de Waddenzee zonder fossiele energie te willen gaan varen. Het is immers Werelderfgoed terrein. Probleem was en is dat je niet voldoende ruimte hebt om voldoende waterstof mee te nemen. Daar is meer voor nodig dan alleen een groter schip bouwen. Verder is waterstof brandbaar en explosief en dat is niet iets waar de Scheepvaartinspectie warme gevoelens bij krijgt.
De vrijgave van natrium-boorhybride
Onlangs was ik aanwezig bij een lezing van Hans te Siepe, directeur van H2 Circular Fuel BV. Een lezing van de Koninklijke Vereniging van Technici op Scheepvaartgebied, waar ik lid van ben. Er werd verteld over een nieuwe drukloze opslagmethode van waterstof. Dat is dan in de vorm van een vaste stof (poeder) met een vergelijkbare energiedichtheid van gasolie of diesel. Het betreft een circulaire vorm van opslag (drukloos) voor onbepaalde tijd. Dat kan door het koppelen van waterstof aan een zout en het op vraag weer vrijmaken voor het gebruik in een brandstofcel.
Zo’n proces is geheel vrij van CO2-, NOx- en SOx (schadelijke emissies) en de benodigde elektrische energie wordt uit duurzame processen gehaald, zoals wind en zonne-energie. De benodigde waterstof wordt dus gemaakt door verbindingen ‘uit te pakken’. Dat gaat gebeuren aan boord. Het inpakken, om natrium-broom-hybride te verkrijgen, zal aan de wal moeten gebeuren of in elk geval in installaties die niet aan boord kunnen staan. Aan boord is dus geen elektrolyse nodig. Er is dus ook geen waterstof-opslag aan boord en dat scheelt ontzettend veel ruimte. In veel gevallen zou er anders een tanker met waterstof achter je aan moeten varen.
De poeder, H2Fuel, zou de nieuwe circulaire brandstof kunnen worden die de fossiele brandstof op termijn vervangt. Uiteraard, zoals met elke innovatie, zijn er nog wel enkele hobbels te nemen, maar er ligt een weg voorwaarts en er gloort licht aan het einde van de tunnel.
De feiten
Een 5 kWh generator draait als kleinschalig experiment al 21 maanden stabiel automatisch. De havendienst Amsterdam gaat de toepassing leveren op een directieschip in samenwerking met de TU-Delft. Men gaat op basis daarvan probleempunten verbeteren en de efficiency verhogen. Er komt verder een theoretische modelering en verbetering van de processen door o.a. de VU-Amsterdam en de TU-Delft. De verwachtingen zijn hooggespannen. In Lauwersoog zit men ook niet stil. Hulde voor de nautische innovators!
Johan Nooitgedagt
Deze column van Johan K. Nooitgedagt (voorzitter Nederlandse Vissersbond) verscheen eerder in FishTrend.
