Onderzoekers van Wageningen University (WUR) en Wageningen Marine Research (WMR) hebben onderzoek gedaan naar de voedingssamenstelling van drie soorten Noordzeeroggen: stekelrog, blonde rog en gevlekte rog. Voedingsgegevens van deze roggensoorten zijn verzameld om meer te weten te komen over hun rol in het ecosysteem. Deze kennis kan helpen bij het nemen van passende beheersmaatregelen om hun instandhouding te waarborgen.
Weinig kennis over dieet
Stekelrog, blonde rog en gevlekte rog komen voor in de Noordzee en het Kanaal, waar ze bovenaan de voedselketen staan en een belangrijke rol in het ecosysteem vervullen. Door hun langzame groei, late volwassenheid en lage vruchtbaarheid zijn ze erg vatbaar voor bijvoorbeeld visserij, zandwinning en vervuiling. Onderzoek naar het dieet van roggen draagt bij aan de kennis over hun rol in het voedselweb van de Noordzee. Echter is over het dieet van roggen weinig bekend. De onderzoekers wilden met name meer weten over het effect van lengte en geslacht. Dit laatste is mogelijk interessant vanwege de biologie van sommige roggensoorten: vrouwtjes (a) hebben laag gekroonde tanden, mannetjes (b) hebben kromme puntige tanden.
Dataverzameling
Op visafslagen en aan boord van vissersschepen werd van roggen een aantal metingen gedaan en de maaginhoud bekeken. Omdat roggen hun prooi niet kauwen, is het vaak mogelijk om te achterhalen welke prooien de rog heeft gegeten. Met deze gegevens is het dieet van de roggen bepaald en is gekeken of er verschillen bestaan tussen de roggen van verschillende lengtes, geslachten en soorten.
Dieetverschil in soort en grootte
De onderzoekers vonden over het algemeen dat kleinere roggen zich voornamelijk voeden met garnaalachtige prooien. Volwassen stekelroggen eten vooral krabsoorten. Volwassen blonde roggen en gevlekte roggen waren over het algemeen viseters. Volwassen blonde roggen voedden zich voornamelijk met zandspiering, maar poon, harder en wijting werd ook aangetroffen. Bij volwassen gevlekte roggen kon een groot deel van de magen alleen als ‘onbekende vis’ worden geïdentificeerd, maar van de vissoorten die konden worden geïdentificeerd, was dit bijna uitsluitend zandspiering. Ondanks het verschil in gebit tussen de geslachten bij stekelrog en gevlekte rog hadden vrouwtjes en mannetjes een vergelijkbaar dieet. Om de ecologie van roggen in de Noordzee beter te begrijpen, is voortzetting van het onderzoek vereist. Momenteel worden er PhD-projecten uitgevoerd met betrekking tot migratie en genetica.
Het originele artikel (Engels) is te vinden in de herfsteditie 2022 van het WIAS Magazine en is geschreven door Ailynn Swiers, Eleanor Greenway, Jurgen Batsleer en Jan Jaap Poos.
Voor meer informatie
Contact opnemen met het team Nederlandse Vissersbond/PO Delta Zuid via T 0527-698151 of secretariaat@vissersbond.nl, vragen naar Amerik Schuitemaker.