Vorige week informeerde Minister Adema van het Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit met een brief de Tweede Kamer over de visie van het kabinet op voedsel uit zee en grote wateren. Deze visie is de uitkomst van gesprekken die zijn gevoerd met stakeholders en het Noordzeeoverleg. In de visie schetst Adema een toekomstbeeld richting 2050.
Visie voor vissers
In de brief aan de Tweede Kamer beaamt minister Adema dat de visserij te maken heeft met grote uitdagingen. En hoewel een aantal vissers het ingrijpende besluit heeft genomen om mee te doen aan de saneringsregeling, zijn er ook vissers die door willen gaan met vissen. Ook benoemt Adema daarbij het recent vastgestelde tongquotum dat voor een aantal van de vissers een nieuwe klap betekent. “Toch willen en zullen zij de stap naar de toekomst maken, en onder andere voor hen is mijn visie op voedsel uit zee en grote wateren bedoeld”, zo stelt Adema in zijn brief.
Voedselwinning op lange termijn
De visie neemt nadrukkelijk voedselwinning als uitgangspunt en Adema wil met deze visie duiding geven aan de toekomst die hij ziet voor de voedselwinning op de lange termijn. Daarbij benadrukt Adema dat hij een toekomst ziet voor de voedselwinning op zee die breder is dan enkel de actieve visserij. “Dat wil niet zeggen dat ik de actieve visserij zie verdwijnen. In tegendeel: ik zie een toekomst voor actieve visserij”, vult Adema nadrukkelijk aan in zijn brief. “Ik zie een toekomst voor mij met een robuuste visserij- en aquacultuursector, die een regionaal, gezond en duurzaam product levert. Die een goede boterham verdient binnen de ecologische draagkracht van de zee en Europese koploper is als het gaat om duurzaam ondernemerschap op een multifunctionele zee. Ook zie ik ondernemers die wendbaar zijn en zich bijtijds aanpassen en innovaties benutten om een gezond ondernemerschap te behouden”, is de boodschap van de minister bij zijn visie voor voedsel uit zee.
Uitgangspunten
Aan de basis van de visie staan twee uitgangspunten: Regionaal, gezond en duurzaam voedsel uit zee is belangrijk en voedselwinning moet plaatsvinden binnen de draagkracht van het ecosysteem. In de visie worden hierbij drie prioriteiten gegeven om richting te geven:
- Ruimte voor voedselwinning uit zee: visserij steviger meenemen bij ruimtelijke afwegingen
- Vernieuwend ondernemerschap: innovaties, nieuwe vormen van voedselwinning en versterking van de samenwerking
- Met onze Europese partners naar een duurzame voedselwinning uit zee: gezamenlijk werken aan borging van voedsel uit zee, innovaties en onderzoek.
Eigen voedsel eerst
Voorzitter van de Nederlandse Vissersbond, Johan K. Nooitgedagt, reageert op de visie voor voedsel uit zee.
“Het is inderdaad héél gelukkig dat er nog veel vissers zijn die door willen gaan. Juist voor hen geeft deze visie een lange termijn perspectief op de kottervisserij. We willen immers gezond voedsel van dichtbij en dat zijn juist vis, schaal- en schelpdieren uit de Noordzee (ook Waddenzee en IJsselmeer). Voor het overige vind ik het héél fijn dat minister Adema eindelijk eens zegt dat de vissers gewoon bij Nederland horen.
Ik herken een enorm rechtvaardigheidsgevoel bij minister Adema daar waar hij formuleert dat het behouden van ruimte voor de visserij voor hem één grote prioriteit is. Maar ook dat hij zegt dat er de afgelopen jaren dingen niet goed zijn gegaan. De belangen van de vissers zijn niet altijd goed meegewogen. En dat wil hij veranderen door dat opnieuw in een juiste balans te brengen.
Adema zet het belang van voedsel uit de Noordzee centraal. Juist daarvoor hebben vissers ruimte op zee nodig. Daar is het ook helemaal fout gegaan. De borging van voedselwinning uit zee is wel te laat tot stand gekomen, maar deze minister heeft daar nu een groot punt van gemaakt.
Wanneer je louter naar het voedsel uit zee kijkt dan is dit de eerste grote erkenning dat vis gewoon het heerlijke voedsel is wat nog uit het wild (onbewerkt, zo uit de natuur) wordt gevangen. Dat een dergelijk maatschappelijk belang van voedselwinning uit de Noordzee nu wordt geborgd is gewoon super om gezond te kunnen leven (kijk naar de vele aanbevelingen). Het is immers voedsel van heel dichtbij en juist zonder zogenaamde ‘foodmiles’. Binnen het ruime figuurlijke lijnenbeeld van Londen, Parijs, Berlijn en Kopenhagen zou er gewoon veel meer van eigen bodem en zee moeten worden gegeten. Zoiets zou veel meer nationaal beleid moeten zijn. Eigen voedsel eerst!!
Het behouden van ruimte voor de visserij is verschrikkelijk belangrijk. Minister Adema heeft de visserij met deze visie een gelijkwaardige plek gegeven bij de keuzes voor het gebruik van ruimte op zee. Dat we daarbij veel meer Europees samen moeten werken staat als een paal boven water. Het vervolg van deze voedselvisie zou een visserijvisie (sectorvisie) moeten zijn. Dat betekent dat we moeten stoppen met navelstaren en ‘overleven’ maar ook zelf moeten formuleren welke kant we met elkaar op willen. Een goede naleving van eigen gemaakte afspraken is dan net zo essentieel. Een geborgde plek in de samenleving moet je namelijk ook verdienen. Dat geldt voor alle vormen en soorten van visserij en in meerdere landen (level playing field). Helaas is ons weinig tijd gegund voor zo’n sectorvisie want we hobbelen van het ene probleem, gelijk door naar het andere probleem en iedereen heeft z’n eigen prioriteit. Het gehalte ‘brandjes blussen’ is voor de bestuurders en hun medewerkers ontoelaatbaar hoog.”
Volgende stap
De visie zal waarschijnlijk worden uitgewerkt in een uitvoeringsagenda. Het opstellen van deze agenda is aan het volgende kabinet. Zij moet de visie uitwerken in concrete acties. In de visie worden hier al aanzetten voor gegeven en hiervoor kan straks samengewerkt worden met de werkgroep voedseltransitie van het Noordzeeoverleg. Tegelijkertijd gaan de acties die al zijn ingezet, zoals bijvoorbeeld een subsidieregeling voor het verminderen van brandstofgebruik, door en zullen nieuwe acties worden voorbereid.
Visserijnieuws
Een uitgebreid artikel over de visie voor voedsel uit zee en grote wateren is morgen te lezen in het Visserijnieuws.
Voor meer informatie
Contact opnemen met het team Nederlandse Vissersbond via T 0527-698151 of secretariaat@vissersbond.nl, vragen naar Johan K. Nooitgedagt.
Johan K. Nooitgedagt
