In de aanloop naar de verkiezingen voor het Europees Parlement op 6 juni 2024 lanceert de Nederlandse Vissersbond elke week een artikel om uit te leggen waarom er Europese verkiezingen zijn, hoe de Europese verkiezingen werken, waar je op kan stemmen en waarom het zo belangrijk is om 6 juni naar de stembus te gaan. In het tweede deel van deze reeks meer uitleg over hoe de politieke fracties van het Europees Parlement zijn georganiseerd.
Politieke fracties in Europees Parlement
De leden van het Europees Parlement zitten in politieke fracties. Ze zijn niet georganiseerd op basis van nationaliteit, maar op basis van politieke overtuiging. Een fractie is een politiek samenwerkingsverband tussen Europese parlementsleden met dezelfde politieke overtuiging (christendemocratisch, liberaal, socialistisch, etc.). Vanuit deze overtuiging probeert een fractie invloed uit te oefenen op Europees beleid. Er zijn momenteel zeven politieke fracties in het Europees Parlement. Er zijn 23 leden nodig om een fractie te vormen, en binnen de fractie moet minstens een kwart van de lidstaten vertegenwoordigd zijn. Leden mogen niet tot meer dan één politieke groepering behoren. Sommige leden behoren (nog) tot geen enkele politieke groepering en staan bekend als niet-ingeschreven leden.
Deze politieke fracties noemen we ook wel een ‘alliantie’, of misschien kun je het beter zien als een familie, waaraan nationale partijen van lidstaten zich verbinden.
Elke fractie zorgt voor haar eigen interne organisatie door een voorzitter (of twee covoorzitters in het geval van sommige fracties), een bureau en een secretariaat te benoemen.
Nationale politieke partijen en Europese politieke partijen
Voorafgaand aan de Europese verkiezingen voeren nationale politieke partijen de verkiezingsstrijd, maar zodra de leden van het Europees Parlement zijn gekozen, kiezen de meeste nationale partijen ervoor deel uit te maken van een Europees politieke groepering. De meeste nationale partijen zijn aangesloten bij een Europese politieke partij. Dit zijn de Europese politieke partijen die zitting hebben in het Europees Parlement (inclusief afkorting) en daarachter vermeldt zijn de Nederlandse partijen die zich aan Europese partij hebben verbonden:
- Europese Volkspartij (EVP): CDA, ChristenUnie
- Progressieve Alliantie van Socialisten en Democraten (S&D): PvdA
- Renew Europa (RENEW): VVD, D66
- Groenen / Europese Vrije Alliantie (Groenen/EVA): GroenLinks
- Europese conservatieven en hervormers (ECR): JA21, SGP
- Identiteit en democratie (ID): PVV
- Linkse fractie (GUE/NGL): Partij vd Dieren
- Van BBB en NSC is nog niet bekend bij welke groepering ze zich aansluiten, of dat ze onafhankelijk blijven.
Klik hier om in een tabel te zien wat de huidige verdeling is van het aantal leden per lidstaat en per fractie.
Fracties op basis van gezamenlijke politieke voorkeur
Europarlementsleden van politieke partijen verenigen zich dus niet in fracties op grond van hun nationaliteit of het land van waaruit ze gekozen zijn, maar op basis van hun gezamenlijke politieke voorkeur. De gezamenlijke politieke voorkeur heeft een vrij algemeen karakter. Zo hebben het CDA en de ChristenUnie diverse opvattingen over Europees beleid, maar zitten zij wel samen in de EVP-fractie. Hetzelfde geldt voor de VVD en D66, die gezamenlijk in Renew Europa zitten.’
De rol van Europese fracties in het Europees Parlement
De Europese fracties spelen een belangrijke rol bij het functioneren van het Europees Parlement. Zij bepalen welke onderwerpen tijdens een plenaire vergadering worden besproken. Ook kunnen zij amendementen (wijzigingsvoorstellen) indienen op wetsvoorstellen waarover tijdens de plenaire vergadering wordt gestemd. Voorafgaand aan de plenaire zittingen stellen de fracties tijdens de fractievergaderingen hun politieke standpunt vast. De leden van een fractie kunnen echter niet worden gedwongen het standpunt van de fractie te volgen.
Meer invloed bij lidmaatschap aan Europese fractie
De invloed van de Europese fracties blijkt uit het feit dat zij alle kandidaten voor de belangrijke posities in het Europees Parlement leveren, waaronder de voorzitter van het Europees Parlement, vicevoorzitters en voorzitters van de commissies, zoals de voor ons zo belangrijke Visserijcommissie (PECH). Het lid zijn van een fractie verzekert een parlementslid van meer spreektijd.
Nationale partijprogramma’s
Vanaf volgende week zullen partijprogramma’s van onze nationale partijen met belangrijke visserijstandpunten worden uitgelicht. Lees hier het artikel van vorige week over ‘Waarom zijn er Europese verkiezingen?’
Voor meer informatie
Contact opnemen met het team Nederlandse Vissersbond via T 0527-698151 of secretariaat@vissersbond.nl, vragen naar Johan K. Nooitgedagt.
Johan K. Nooitgedagt
