Column Fishtrend door Johan K. Nooitgedagt

17 juli, 2025

Olifanten hebben namen: De fascinerende wereld van olifantencommunicatie. Het is onwerkelijk wat we allemaal nog van en over de natuur kunnen leren. Op zee, maar ook op het land. Olifanten zijn net als walvissen niet alleen indrukwekkende dieren vanwege hun grootte en kracht, maar ook door hun intelligentie en complexe communicatie. Uit recent onderzoek blijkt dat wilde Afrikaanse olifanten elkaar aanspreken met specifieke geluiden die functioneren als namen. Ja, je leest het goed: olifanten hebben namen!

Namen

Dit opmerkelijke inzicht komt van ecoloog Michael Pardo en zijn team van de Colorado State-universiteit. In hun studie ontdekten ze dat olifanten, net als mensen, gebruik maken van unieke geluiden om elkaar te identificeren en aan te spreken. Waar sommige dieren, zoals dolfijnen en papegaaien, de roep van degene die ze willen aanspreken imiteren, gaan olifanten nog een stap verder. Ze gebruiken specifieke, willekeurige klanken die als “namen” fungeren.

Zenden en ontvangen

De geluiden die olifanten maken, variëren enorm. Van het bekende trompetgeschal tot ultralaag gerommel dat over kilometers te horen is. Deze geluiden dragen informatie over zoals leeftijd, geslacht en zelfs de emotionele toestand van de olifant. Maar hoe konden de onderzoekers achterhalen welke geluiden specifiek als namen worden gebruikt? Met behulp van kunstmatige intelligentie (AI) analyseerden de onderzoekers subtiele verschillen in het complexe scala van olifantengeluiden. Ze ontdekten dat bepaalde geluiden, wanneer afgespeeld, een specifieke reactie opriepen bij de olifant waarvoor het geluid bedoeld was. Deze olifant reageerde vaak door terug te roepen of naar de geluidsbron toe te komen, terwijl oproepen voor andere olifanten veel minder aandacht kregen.

Communicatie

Volgens Joeri Zwerts, tropisch ecoloog aan de Universiteit Utrecht, is dit een bevestiging van wat al vermoed werd: olifanten zijn enorm intelligente dieren met een geavanceerd communicatiesysteem. “Ze weten precies waar het veilig of onveilig is en kunnen die informatie over enorme afstanden delen,” legt hij uit. “Het feit dat ze elkaar ook nog eens bij naam kunnen noemen, is ontzettend gaaf, hoewel niet helemaal verrassend.” Wat dit onderzoek extra interessant maakt, is dat we nog niet precies weten hoe de “namen” in de olifantengeluiden zijn ingebed. Het is alsof er een verborgen code in hun gerommel zit die we nog moeten ontcijferen.

Sociaal gedrag

Deze ontdekking opent de deur naar een nog dieper begrip van de sociale structuren en communicatie van olifanten. Dat deze majestueuze dieren elkaar bij naam kennen, benadrukt opnieuw hoe bijzonder en intelligent ze zijn. Misschien dat we in de toekomst nog meer geheimen van hun complexe taal zullen ontrafelen. Voor nu kunnen we alleen maar bewondering hebben voor deze nieuwe vondst in de fascinerende wereld van olifantencommunicatie. Het is zo knap dat we nog steeds nieuwe dingen weten te ontdekken. Ik wil daar graag aan toevoegen dat het ook zo knap zou zijn wanneer we bij onderwerpen toegeven dat we lang nog niet alles weten over de verborgen geheimen van de natuur. Op land en in het water.

 

Johan K. Nooitgedagt
Johan K. Nooitgedagt

Aanmelden weekjournaal

Plaatsen van formulier mailchimp

Recent Courses