Naar aanleiding van besluitvorming tussen de partners van het VisWad-convenant zijn er sinds 1 januari 2022 aanvullende gebieden gesloten in de Waddenzee, te weten een groot deel van het Eierlandse Gat en gebieden op het Oostwad. Het VisWad-convenant is in 2014 door vertegenwoordigers vanuit de overheid, natuur- en milieuorganisaties en visserijorganisaties ondertekend, met als doel een zo natuurlijk mogelijke ontwikkeling van de Waddenzee in combinatie met een duurzaam opererende garnalenvisserij.
Gefaseerde gebiedssluitingen Waddenzee
Binnen het VisWad‐convenant is een van de uitgangspunten om tot een gebiedssluiting te komen voor garnalenvisserij op de Waddenzee. Om uitvoering te geven aan het VisWad‐convenant heeft de visserijsector al in 2014 de eerste stap gezet door een aantal gebieden in de Waddenzee vrijwillig te sluiten.
Tussen de convenantpartners is destijds nadrukkelijk afgesproken dat een volgende stap van gebiedssluitingen vooraf gegaan zou worden door een ‘warme’ sanering van het aantal vergunningen. Hiervoor is een tenderregeling opgezet, waarbij garnalenvissers vrijwillig hun GK-vergunning konden aanbieden om uitgekocht te worden.
In april 2021 heeft het Waddenfonds een tenderregeling voor de uitkoop van GK-vergunningen opengesteld, waarbij 19 garnalenvissers hun GK-vergunning hebben aangeboden. Nadat de uitkoop van deze 19 GK-vergunningen in het najaar van 2021 is afgehandeld, is ook de volgende stap gemaakt; het aanwijzen van aanvullende gebieden die gesloten worden voor de garnalenvisserij.
Besluitvorming te sluiten gebieden
In het najaar van 2021 is er door de convenantpartners, binnen de zogeheten Stuurgroep VisWad, een besluit genomen over de aanvullend te sluiten gebieden. Door de visserijorganisaties is een voorstel voor te sluiten gebieden ingebracht dat gedragen wordt door de garnalenvissers. Tevens is er vanuit het Programma Rijke Waddenzee (PRW) een kaartbeeld ingebracht ter besluitvorming.
Tijdens de vergadering van de Stuurgroep werd duidelijk dat er geen overeenstemming tussen partijen was over de kaart met gesloten gebieden die door de visserijsector was ingebracht. Ondanks de afspraak tussen de convenantpartners dat de kaart van de visserijsector leidend zou zijn, is bij meerderheid van stemmen besloten de kaart van PRW te volgen. Hierbij moet opgemerkt worden dat nadien de Oostwad kaart vanuit het visserijvoorstel alsnog voor een groot deel is overgenomen.
Nieuwe schriftelijke toestemming
De overheid heeft vervolgens de aanvullende VisWad-gebieden per 1 januari 2022 gesloten door middel van een wijziging van de schriftelijke toestemming voor de garnalenvisserij in de Waddenzee. Deze schriftelijke toestemming behoort bij de GK-vergunning en is maximaal drie jaar geldig.
Voor de meeste GK-vergunninghouders was hun GK-vergunning reeds meer dan drie jaar oud. Aan hen is een nieuwe GK-vergunning afgegeven die vanaf 1 januari 2022 geldt. In deze nieuwe GK-vergunning zijn de aanvullende gebiedssluitingen vanuit het Viswad opgenomen in het Eierlandse Gat en het Oostwad. Vissers die het niet eens zijn met deze aanpassing, konden dit kenbaar maken aan.
Circa 10 GK-vergunningen zijn nog niet ‘verlopen’ doordat ze in de afgelopen drie jaar zijn afgegeven. Alleen deze vergunningen behouden volgens de overheid nog tijdelijk het recht om in de aanvullend gesloten gebieden te vissen. Voor de rest van de GK-vergunninghouders, het overgrote merendeel, is per 1 januari jl. de sluiting van de aanvullende gebieden van kracht.
Ongelijk speelveld
Er is nu een bijzondere situatie ontstaan op de Waddenzee. Een klein aantal GK-vergunninghouders mag nog een bepaalde tijd blijven vissen in het Eierlandse Gat en de gebieden op het Oostwad, terwijl de meeste GK-vergunninghouders dit niet meer mogen. Er ontstaat op deze wijze een ongelijk speelveld, waarbij de ene visser meer rechten heeft dan de andere.
De Nederlandse Vissersbond heeft meermaals aan de overheid en de VisWad-convenantpartners kenbaar gemaakt dat een ongelijk speelveld onwenselijk is en zorgt voor onrust binnen de sector. De convenantpartners hebben de visserijorganisaties vervolgens gevraagd om de gebiedssluitingen per 1 januari 2022 op te nemen in de PO-reglementen. Op deze wijze zou de sluiting voor alle leden van de PO’s per 1 januari 2022 gelden.
Als Nederlandse Vissersbond hebben we gereageerd dat we dat alleen kunnen doen wanneer het zogenaamde sectorvoorstel voor sluiting van aanvullende gebieden in het kader van VisWad wordt overgenomen. Daarvoor hebben we een mandaat van onze leden, niet voor de sluiting zoals nu in meerderheid bepaald door de convenantpartners met bezwaren vanuit de visserijsector.
Ondanks dat er geen overeenstemming is bereikt tussen de convenantpartners om het sectorvoorstel te implementeren, geldt de aanvullende gebiedssluiting voor een groot deel van GK-vergunninghouders per 1 januari 2022.
Plotterbestanden
De Nederlandse Vissersbond levert sinds enkele jaren plotterbestanden aan haar leden met nuttige informatie, bijvoorbeeld over kabels en leidingen die op en in de zeebodem liggen, de veiligheidszones rond windparken op zee en de ligging van schelpdierpercelen. Onze plotterbestanden worden periodiek aangevuld met de meest recente informatie. We hebben de aanvullende gebiedssluitingen in het Eierlandse Gat en de gebieden op het Oostwad verwerkt.
De databestanden zijn gratis voor alle leden van de Nederlandse Vissersbond en worden voor de volgende plotterprogramma’s aangeboden; Quodfish, MaxSea, TimeZero, TRAX en overige plotters als
OpenCPN, Olex, Sodena en Penta.
Meer informatie
Contact opnemen met het Team Nederlandse Vissersbond/PO Delta Zuid, vragen naar Durk van Tuinen of Egbert van der Tuin via 0527-698151 of secretariaat@vissersbond.nl.
Egbert van der Tuin
Durk van Tuinen
