Afgelopen week vond een hoorzitting plaats aangaande de besluiten van de overheid om een aantal bestaande windparken op zee deels open te stellen voor doorvaart. Naar aanleiding van deze besluiten heeft Nederlandse Vissersbond, naast diverse andere belanghebbenden, een zienswijze ingediend. Tijdens de hoorzitting die deze week volgde kregen partijen de mogelijkheid hun bezwaren toe te lichten.
Begin april heeft de overheid besluiten genomen waarmee reeds bestaande windparken op zee deels werden opengesteld voor doorvaart. Met deze besluitvorming is het sindsdien mogelijk voor schepen tot 24 meter om, onder strikte voorwaarden, door de windparken heen te varen. Doorvaart voor grotere schepen blijft tot op heden verboden. Ook de eventuele mogelijkheden voor medegebruik, bijvoorbeeld sleepnetvisserij en passieve visserijmethoden, zijn en blijven niet toegestaan.
Veiligheidszones windparken aangepast
Het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat (IenW) heeft met drie wijzigingsbesluiten de wet- en regelgeving betreffende de zogeheten ‘veiligheidszones’ om de bestaande windparken Amalia, Luchterduinen en Egmond aan Zee aangepast. Tot voor kort was er sprake van een veiligheidszone van 500 meter rondom deze windparken en was het verboden binnen deze veiligheidszone, en dus de windparken, te komen. Dit betekende dat scheepvaart, waaronder vissersvaartuigen, op een minimale afstand van 500 meter buiten de windparken moesten blijven.
Met de wijzigingsbesluiten zijn deze veiligheidszones grotendeels opgeheven en wordt de mogelijkheid geboden aan schepen tot 24 meter lengte om door de windparken te varen. Aanvullend zijn er nieuwe veiligheidszones ingesteld binnen de windparken. Zo is er per windturbine nu een veiligheidszone van 50 meter van kracht en blijft er een veiligheidszone van 500 meter gelden voor de hoogspanningsstations. Op deze wijze worden de risico’s op aanvaring zo klein mogelijk gehouden.
Voor schepen langer dan 24 meter blijven de windparken gesloten, omdat het risico op aanvaring met de turbines te groot wordt geacht. Ook het ankeren in de windparken is en blijft verboden omdat de risico’s voor beschadiging aan de kabels op de zeebodem en de windturbines eveneens te groot worden geacht.
Schaden belangen beroepsvisserij
Nederlandse Vissersbond heeft naar aanleiding van de wijzigingsbesluiten een zienswijze ingediend, waarmee aandacht wordt gevraagd voor de ondergeschoven belangen van de beroepsvisserij bij de plannen voor windenergie op zee. Ondanks alle consultaties de afgelopen jaren stelt de Nederlandse Vissersbond in haar zienswijze dat het belang van de beroepsvisserij te weinig erkend en meegenomen is in de plannen. De visserijsector voelt zich dan ook niet serieus genomen en de betrokkenen hebben onvoldoende gevoel bij de verliezen die door deze beroepsgroep geleden worden.
De bestaande windparken zijn gebouwd op tot dan toe belangrijke visbestekken en ook bij de plannen voor de toekomstige windparken op zee ziet de visserijsector wederom dat deze zullen worden geplaatst in een aantal belangrijke visgronden. De visserman ziet steeds grotere delen van de Noordzee, waar hij generaties lang heeft gevist ‘verdwijnen’ door claims van andere partijen voor onder andere de realisatie van windparken, voor de visserij gesloten natuurgebieden, vaarwegen, zandwinning en ankergebieden.
Daarnaast heeft Nederlandse Vissersbond haar zorgen geuit over de gevolgen van windmolenparken op het zeeleven. Momenteel is er te weinig bekend over de effecten van windparken op het bestaande ecosysteem en de daarin voorkomende, gezonde, visbestanden. Initiële onderzoeken die reeds zijn uitgevoerd tonen aan dat er een aanmerkelijke kans is dat de plaatsing van windparken in zee op termijn effect zal, dan wel kan hebben op de samenstelling van diverse soorten binnen het ecosysteem.
Geboden mogelijkheden te summier
Tijdens de hoorzitting heeft de Nederlandse Vissersbond aangegeven dat ondanks het openstellen van de bestaande windparken voor doorvaart van schepen tot 24 meter – wat gezien wordt als een stap in de goede richting – de Nederlandse Vissersbond van mening is dat dit besluit geen recht doet aan de belangen van de beroepsmatige visserij. Een groot deel van de Nederlandse vloot omvat vaartuigen die groter zijn en dus niets hebben aan deze openstelling voor doorvaart.
Bovendien biedt de mogelijkheid op doorvaart geen enkele compensatie voor de beroepsvisserij voor het verlies aan visgronden. Immers, sleepnetvisserij is en blijft verboden in de windparken. Alternatieve visserijmogelijkheden, waaronder passieve visserijen met behulp van staande netten, korven en potten, worden vooralsnog niet toegestaan en het is nog maar de vraag of de nu gezonde, commerciële visbestanden geen schade zullen ondervinden van de reeds bestaande en toekomstige windparken.
Tot slot heeft Nederlandse Vissersbond een oproep gedaan om de plannen voor de toekomstige windparken nogmaals onder de loep te nemen en onderzoek te doen naar alternatieve locaties en mogelijkheden, zodat de belangrijkste visgronden in de Noordzee ontzien kunnen worden.
Op basis van de zienswijze en hetgeen in de hoorzitting is besproken zal het ministerie een besluit nemen over de aangedragen bezwaren. De uitslag laat minimaal zes weken op zich wachten. In de tussentijd blijft Nederlandse Vissersbond zich inzetten voor de belangen van de beroepsvisserij in relatie tot windenergie op zee.
Meer informatie
Durk van Tuinen
Egbert van der Tuin
Neem voor meer informatie contact op met Durk van Tuinen of Egbert van der Tuin via 0527-698151 of secretariaat@vissersbond.nl.
