De Europese Commissie erkent eindelijk wat ondernemers, vissers en mkb’ers al jaren roepen: Europa is vastgelopen in een moeras van onwerkbare regels. Brussel belooft nu ‘ongekend’ in te grijpen in de brij aan regelgeving. Maar laten we niet te vroeg juichen: de klimaatdoelen blijven heilig, en achter de schermen dreigt juist méér bureaucratie.

Voor vissers op de Noordzee, Waddenzee en het IJsselmeer voelt dit als een déjà vu. Jarenlang hebben we gezien hoe Europese regeldruk onze sector de nek omdraait. Nu, onder druk van een veranderend politiek landschap en groeiende economische achterstand op de VS en China, belooft de Europese Commissie een koerswijziging. Ursula von der Leyen presenteerde afgelopen week het ‘Concurrentiekompas voor de EU’, waarin staat dat de administratieve lasten met 25% moeten dalen, en zelfs 35% voor het mkb. Dat zou op papier zo’n 37,5 miljard euro aan lastenverlichting opleveren.

Loze beloften of échte verandering?

Het lijkt mooi, maar de praktijk leert ons dat Brussel vaker beloftes doet dan ze nakomt. Want terwijl men zegt te snijden in de regeldruk, blijft de Green Deal fier overeind. Nieuwe regels en rapportageverplichtingen liggen alweer klaar op de tekentafel. De dreiging van extra CO2-boekhouding, controle op toeleveranciers wereldwijd en absurde milieuregels voor de visserij blijft bestaan. Het blijft dus de vraag of Brussel écht de teugels laat vieren of dat dit slechts een cosmetische aanpassing is om de kritiek te sussen.

Johan K. Nooitgedagt, voorzitter van de Nederlandse Vissersbond, zegt hierover: “Het is hoog tijd dat Brussel inziet dat ondernemers en vissers niet gebaat zijn bij eindeloze regeldruk. Maar het blijft oppassen: zolang de klimaatdoelen heilig blijven en de bureaucratie groeit, blijven vissers in de knel. Minder regels moeten écht minder regels zijn, niet een herverpakking van dezelfde groene dogma’s.”

Wat betekent dit voor de visserij?

Brussel zegt te gaan dereguleren, maar tegelijkertijd blijft de Europese Commissie nieuwe plannen presenteren die de sector raken. De stikstof- en natuurregels die de Nederlandse visserijsector al in het nauw hebben gebracht, worden t.o.v. andere sectoren niet ter discussie gesteld. Ook de extreme eisen rond CO2-uitstoot en brandstofverbruik blijven overeind. En terwijl grote multinationals met soepele uitzonderingen wegkomen, zitten kleine bedrijven en vissers nog steeds vast in een web van papieren verplichtingen.

De nieuwe wind in Brussel is een kans, maar alleen als de visserijsector luid en duidelijk blijft eisen dat werkbare regels de norm worden. Woorden alleen zijn niet genoeg; de praktijk moet uitwijzen of de Europese Commissie echt durft te snijden in haar eigen regelzucht. Tot die tijd blijven we vechten voor een toekomst waarin vissers kunnen doen waar ze goed in zijn: vissen, in plaats van eindeloos formulieren invullen en melden en afmelden wanneer je moe en uitgeput van zee terugkomt. Ook wanneer je 24-uur op je benen hebt gestaan, terwijl het stormweer is, en de rest van Nederland lekker in een warm bedje lag. Lang leve de gezonde omega-3 voedselvoorziening met vis.

Deze teksten zijn ontleend uit nieuwsberichten van de nieuwsbladen van de Telegraaf, NRC en het Financieel Dagblad.