Met een nieuwe regering in Duitsland waait er een nieuwe wind in Berlijn. Ze zijn de weg in geslagen van de vernieuwing en hebben afscheid genomen van het conservatieve denken. Kenmerken zijn digitalisering, technologische innovatie en een ongekend offensief klimaatbeleid. Deze klimaattransitie is de belangrijkste vernieuwing in het post-Merkel tijdperk. Nederland, sterk afhankelijk van Duitsland, zal alle kansen moeten benutten om met Duitsland ‘mee te liften’.
De Europese Unie (EU)
Je zou kunnen stellen dat de as van de EU om de lijn van Duitsland en Frankrijk draait. Bij visserij-vraagstukken is dat vaak het geval; denk aan de behandeling van het pulsverbod en de Brexit. Nu zijn wij economisch sterk afhankelijk van Duitsland en het zou toch fijn zijn om daar ook op visserijgebied veel meer aan synergie te denken. Zowel aan de productie- als aan de afzetkant. Met andere woorden: het vissen en het verkopen. Veel van onze kotters varen onder Duitse vlag en in de garnalenvisserij behartigen we samen onder andere het MSC-keurmerk. Dat vraagt zowel vanuit Duitsland als vanuit Nederland om een nieuwe vooruitziende blik. Het gaat er niet langer om hoeveel we vangen, maar hoe en waar we de vis en garnalen vangen. De benodigde energie gaat hier een steeds belangrijkere rol in spelen. Nieuwe tijden betekent tijdig de bakens verzetten en Duitsland is daar ook hard mee bezig.
Waterstof
Het is niet alleen een spelletje om de voortstuwing van het schip op waterstof te organiseren. Het is veel belangrijker hoe het met de beschikbaarheid van de juiste waterstof zit. Daarom zullen we moeten bouwen aan een gasnetwerk samen met Duitsland. Een groene waterstofeconomie waar de visserij optimaal van moet kunnen profiteren. Iets wat bij het vermaledijde Noordzee Akkoord niet is geland. Door op commerciële schaal de groene waterstof te produceren spelen we eurocommissaris Frans Timmermans ook in de kaart. Strenge emissie-eisen worden steeds verder uitgerold.
Gasnetwerk van pijpleidingen
De leidingen liggen er al, dus waar gas zat kan zo waterstof in. Daarin kan Noord-Duitsland samenwerken met Groningen, Drenthe, Friesland en Noord-Holland. Het is een kwestie van tijd om het verder uit te rollen door Nederland. Vooral langs de kust, want daar zal het maken en de distributie eenvoudiger en dus goedkoper zijn. Wat is er nog meer nodig? Miljarden euro’s om de investeringen in de waterstofeconomie op gang te brengen. Wat komt er voor terug? Scholing, innovatiecentra, duurzame ketens en de mogelijke export van kennis over duurzame grondstoffen.
Obstakels
De grootste obstakels zijn eerder politiek, juridisch-beleidsmatig en financieel-economisch dan technisch van aard. Dat is toch opmerkelijk. De techniek is er al, maar hoe weten we het verder uit te rollen opdat we het overal kunnen bunkeren? Ik weet ook van het bestaan van waterstofauto’s, maar waar kun je overal tanken? Dat moet Nederland toch samen met Duitsland weten te realiseren? Onze UNESCO-Waddenzee is van de drie EU-landen Nederland, Duitsland en Denemarken. Het zou een mooie ambitie zijn om alle drie de landen hun garnalenvissers met subsidie van de EU op waterstof over te laten schakelen. Sinds 2019 honoreerde de Europese Commissie een zesjarig grootschalig programma voor de ontwikkeling van ‘Hydrogen Valley’, maar dat heeft de praktijk van de Noord-Nederlandse garnalenvissers nog niet bereikt. Kortom, voldoende kansen die de politiek ook niet te lang moet laten liggen.
Johan K. Nooitgedagt
