‘Atlas van vuurtorens aan het einde van de wereld’ is een unieke verzameling van meer dan dertig waargebeurde verhalen over vuurtorens, met prachtige, kleurrijke illustraties, bouwtekeningen en zeekaarten. Een blinde vuurtorenwachter in Rusland zorgt dat er licht schijnt op de poolcirkel. Een dapper meisje uit de Verenigde Staten zal voor altijd herinnerd worden om haar hulp bij verschillende schipbreuken. In Nieuw-Zeeland dreigt een klein vogeltje uit te sterven na de bouw van een vuurtoren en de komst van de nieuwe vuurtorenwachter en zijn kat. Op het zuidelijkste puntje van Argentinië spookt het. Een Britse excentriekeling bouwt een toren op open zee om er later te sterven. Twee bewakers verdwijnen op mysterieuze wijze uit een eenzame baai op Robbeneiland. Al deze verhalen voeren ons naar horizonten waar bijzondere figuren als Nelson Mandela, Edgar Allan Poe en Virginia Woolf elkaar ontmoeten en waar momenten van gekte en eenzaamheid, moed en geluk elkaar opvolgen. José Luis González Macías schreef én ontwierp dit visueel verbluffende boek. Het resultaat is een reis rond de wereld om bij weg te dromen.
Naar Suriname
Wegens verkoop aan Marisa Fisheries zijn in mei van dit jaar twee kotters vanuit Stellendam overgevaren naar Suriname. Texelaar Pieter Aris van der Vis hield een dagboek bij. De totale route naar Suriname was 4.324 mijl. Daar was bijna een maand mee gemoeid. Dat is een flinke reis waar de dagboekschrijver ons in meeneemt. Op 18 mei tekende hij op: ‘We passeren het eiland Ouessant (Frankrijk) rond middernacht’.
Ile D’Ouessant
Ik weet niet of de bemanning van de twee kotters op deze mooie reis ook daadwerkelijk de vuurtoren van La Jument hebben gezien. In het jaar 1911 is het vuur ontstoken en de bouw heeft zeven jaar geduurd. In 1990 is het licht geautomatiseerd en nog steeds actief. Het is een achtkantige stenen toren van 47 meter hoog. Het vuur heeft een dracht van 22 zeemijl met een lichtkaraker waarbij elke 15 seconden drie schitteringen van rood licht worden gegeven. In de winter van 2017 werd de hoogte van de golven gemeten die tegen de toren beukten. Deze hoogte was ruim 24 meter! L’Équiper, een film uit 2004 van Philippe Lioret, speelt zich af op het eiland Ouessant, met in de hoofdrol de vuurtorenwachters van La Jument. In 2015 werd La Jument officieel tot Frans historisch monument verklaard.
De hel van Ouessant
Die golven van 24 meter waren hoog, maar andere golven, lang daarvoor, waren aanleiding voor de bouw van de vuurtoren. De onstuimige zee van de Passage du Fromveur, of St. Vincent’s Channel, was getuige van talloze schipbreuken, waarvan sommige op een akelige manier beroemd werden, zoals die van het Engelse stoomschip ss Drummond Castle. Charles Eugène Potron, reiziger en lid van de Société de Géographie in Parijs, overleefde zo’n schipbreuk. Na die afschuwelijke ervaring liet hij in zijn testament optekenen dat hij 400.000 franc (in 1904!) naliet voor de bouw van een vuurtoren in de buurt van Ouessant. Hij schreef: “Het is weliswaar heldhaftig om rampen te bestrijden, voor zover een mens daartoe in staat is, maar het is nog beter om ze te voorkomen.’ De donateur stelde maar één voorwaarde: het werk moest binnen zeven jaar na zijn overlijden voltooid zijn. De geschiedenis leert ons dat er nog vele moeilijke reparaties nadien volgden. Ondanks de aanpassingen bleef La Jument voor velen ‘de hel van Ouessant’. Gelukkig hebben dagboekschrijver Pieter Aris van der Vis en zijn mannen dat niet op deze boeiende Surinamereis hoeven meemaken.
Johan K. Nooitgedagt
