De afgelopen maand hebben een aantal IJsselmeervissers een cursus visserij management IJsselmeer/Markermeer gevolgd. Deze cursus werd gegeven door Wageningen Marine Research (WMR), op aanvraag van de PO IJsselmeer, en mogelijk gemaakt vanuit het Scholingsfonds van de Provincie Flevoland. Vanuit de IJsselmeervissers was er behoefte om meer inzicht te krijgen in de visserijmodellen voor het IJsselmeer/Markermeer en de berekeningen die hier achter liggen. WMR geeft jaarlijks beleidsadvies aan LNV op basis van deze modellen. Zodoende heeft WMR samen met de Nederlandse Vissersbond een driedaagse cursus visserij management opgezet. Donderdag 25 april was de laatste dag en ontvingen de vissers een certificaat ter voltooiing van deze cursus.
De cursus inhoud
De cursus visserij management bestond uit drie sessies die allen goed werden bezocht. Tijdens alle sessies was er voortdurend ruimte voor de vissers om vragen te stellen of opmerkingen te geven. De medewerkers van WMR gingen hier zeer goed mee om en probeerden de vragen van de vissers zo goed mogelijk te behandelen tijdens het vervolg van de sessies.
Tijdens de eerste cursusdag werd door WMR een korte inleiding gegeven over ingrijpende veranderingen die in het verleden hebben plaatsgevonden in het IJsselmeergebied. Er werd kort ingegaan op het kuilverbod van 1970 en de nettenreductie van 85% in 2014. Hierna werd aan de deelnemers gevraagd wat zij als de grootste toekomstige uitdagingen voor het IJsselmeergebied zien. De deelnemende vissers kwamen met uiteenlopende uitdagingen zoals onderbevissing en windmolens. Op basis hiervan kwam een lange en boeiende discussie op gang over externe factoren die de visstand van het IJsselmeer kunnen beïnvloeden.
IJsselmeervisser Paulus de Boer wilde graag dieper ingaan op de formules die ten grondslag liggen aan de modellen en kreeg daarvoor de gelegenheid tijdens een gesprek met WMR modelleur Thomas Brunel. Tijdens dit gesprek kreeg Paulus de gelegenheid om vragen te stellen en konden zo enkele van de formules uitgebreid worden doorlopen die gebruikt worden voor de modellen. Paulus heeft nog steeds zijn bedenkingen bij de toepasbaarheid van de modellen wanneer externe factoren de visstand beïnvloeden maar was wel blij om te horen dat alle variabelen die in de formules gebruikt worden, gebaseerd zijn op onderzoeken voor het IJsselmeergebied zelf. Dat maakt de modellen volgens Paulus wel eerlijk.
De tweede cursusdag werd vooral ingegaan op de visserijbiologie. Marijke Clarisse en Joey Volwater van WMR gaven uitleg over basis principes van populatiemodellen en het belang van sterfte en rekrutering hierin. Het leverde wederom goede discussies op. De vissers vroegen zich met name af hoe een model, die de toekomstige visonttrekking moet berekenen, rekening houdt met externe factoren zoals extreem weer. De deelnemers leerden ook dat gegevens uit de visserij zelf zeer belangrijk zijn voor de modellen. Afslag-, logboek- en marktbemonsteringsdata zijn onmisbaar voor de modellen van WMR.
Tijdens de derde en laatste cursusdag werd ingegaan op de invloed van beleid in de visserijmodellen. De onderzoekers van WMR maakten duidelijk dat men in de modellen rekening houdt met meerdere scenario’s, hieruit kiest LNV een van de scenario’s die het best past bij hun beleidsdoelen. Ook werd voor de vissers duidelijk dat LNV bij WMR aanklopt voor advies maar dat LNV uiteindelijk zelf de beleidskeuzes maakt. Dit was voorheen niet altijd even duidelijk voor de deelnemers.
Leerzaam
De deelnemende IJsselmeervissers hebben de cursus als zeer leerzaam ervaren. Na afloop van de derde cursusdag gaf men aan een hoop nieuwe dingen te hebben geleerd over de voedselketen, formules en de onmisbaarheid van de IJsselmeervisser voor het maken van de visserijmodellen.
Verder heeft de cursus gezorgd voor een toename van wederzijds begrip tussen de IJsselmeervissers en WMR. De vissers begrijpen nu beter welke rol WMR speelt in het IJsselmeerbeleid en hoe de visserijmodellen in elkaar zitten. Daartegenover heeft WMR een beter beeld welke vragen en zorgen er onder de IJsselmeervissers leven.
Een vervolg?
Of er in de toekomst belangstelling is voor vergelijkbare cursussen, daar zijn de meningen nog over verdeeld. De visser is allereerst gewoon visserman en geen onderzoeker. Het werk staat natuurlijk voorop. Maar zo een cursus brengt wel veel inzichten en brengt wetenschap en praktijk dichter bij elkaar. Mocht er ooit een nieuwe cursus komen, dan gaat de voorkeur uit naar een moment als de visserij stilligt in de gesloten periode.
Goede relaties
De Nederlandse Vissersbond / PO IJsselmeer bedankt Joey Volwater, Marijke Clarisse, Joep de Leeuw en Thomas Brunel van WMR voor de heldere uitleg en de goede verstandhouding met de IJsselmeervissers. Daarnaast bedankt men de Provincie Flevoland voor het mede mogelijk maken van deze cursus.
Voor meer informatie
Contact opnemen met het team Nederlandse Vissersbond/PO IJsselmeer, via T 0527-698151 of secretariaat@vissersbond.nl, vragen naar Ruben van Beek of Jannieke Gerritsen.
Ruben van Beek
Jannieke Gerritsen
