Het Nederlandse kabinet weigert nog steeds om de noodlijdende kottervissers te helpen die door de exorbitant hoge gasolieprijs, als gevolg van de oorlog in Oekraïne, niet meer kunnen vissen. Op de brandbrief die de PO Delta Zuid, Nederlandse Vissersbond en VisNed, onlangs aan minister van LNV, Henk Staghouwer, stuurden, kwam ondanks verschillende verzoeken, kwam pas afgelopen dinsdag een reactie. Het Kabinet stelt dat het compenseren voor de gestegen energie- en brandstofprijzen ingaat tegen de doelstellingen die dit kabinet heeft in kader van de benodigde energietransitie. Daarom is een dergelijke maatregel niet passend. In een bijdrage van Nieuwsuur wordt zelfs gesteld dat de hoge brandstofprijzen tot het normale ondernemersrisico behoren. De Franse overheid compenseert de vissers en boeren wel voor de gestegen brandstofprijzen en stelt daarmee ook de voedselzekerheid veilig in tijden van crisis. De Europese Commissie staat deze vorm van staatssteun nu toe. De Nederlandse vissers voelen zich in ieder geval enorm in de steek gelaten.
Geen normaal ondernemersrisico
Onder normale omstandigheden draagt een ondernemer risico’s waar tegen hij/zij zich niet tegen kan verzekeren; het ondernemersrisico. Iedere ondernemer heeft in een open economie te maken met de dynamische balans tussen vraag en aanbod van goederen en diensten. Verstoringen in die balans treden doorlopend op wat zich vertaald in fluctuerende prijzen. Dat is normaal en past binnen een bepaalde bandbreedte en daar dient de ondernemer rekening mee te houden. Sinds een paar weken is de balans in vraag en aanbod van gasolie flink verstoord door de wrede oorlog in Oekraïne. De westerse wereld, inclusief de EU en Nederland, legt de Russen terecht sancties op als reactie op hun agressie. De gevolgen zijn voor de vissers direct merkbaar; de gasolieprijs is de laatste weken meer dan verdubbeld en bevindt zich op een ongekend hoog niveau. Deze week rond de € 0,90/liter terwijl het omslagpunt voor de meeste visserijbedrijven rond de € 0,45/liter ligt. Een rendabele visserij is voor geen enkel bedrijf meer mogelijk. De tijdelijke brandstofprijstoeslag die de handel uit solidariteit met de vissers betaalt voor de vis helpt wel, maar is niet voldoende om de aanvoer van verse vis te garanderen. Overstappen op de pulsvisserij en daarmee 50% brandstof besparen mag niet van Brussel. Wat wel mag is om de vissers voor de gestegen brandstofkosten te compenseren. De Franse vissers krijgen van hun overheid een tegemoetkoming in de kosten van € 0,35/liter gasolie waarmee ze wel naar zee kunnen. En dat met toestemming van de Europese Commissie terwijl Nederland er bewust voor kiest om dat niet te doen. Hoe zo een normaal ondernemersrisico?
Energietransitie heeft tijd nodig
Het Kabinet vindt dat het compenseren van gestegen energie- en brandstofkosten niet past in de doelstelling van de energietransitie. Maar nood breekt wetten als het Kabinet wil dat de Nederlandse visserijketen de huidige crisis overleeft. Het hoeft geen verder betoog dat de huidige situatie urgent is en om daadkracht vraagt. Op korte termijn moet het Kabinet de vissers wel compenseren voor de extreem hoge gasolieprijs. De vissers zullen er alles aan moeten doen om hun verbruik te verlagen. Op de langere termijn moet de kottervisserij minder afhankelijk worden van fossiele brandstoffen. De Nederlandse Vissersbond/PO Delta Zuid is nauw betrokken bij verschillende initiatieven om te komen tot vissersvaartuigen die minder of geen gebruik van fossiele brandstoffen maken. Er wordt hard aan gewerkt maar een prototype ontwikkelen en opschalen naar de hele vloot neemt veel tijd (jaren) en geld in beslag.
Gesprek met minister Staghouwer
De visserijketen (vissers, afslagen, handelaren en verwerkers) geeft de moed op een brandstoftoeslag nog niet op en heeft deze week minister Henk Staghouwer verzocht om een onderhoud op heel korte termijn over de brandstofprijscrisis.
Voor meer informatie
Contact opnemen met het team Nederlandse Vissersbond/PO Delta Zuid, vragen Johan Nooitgedagt en Kees van Beveren, T 0527-698151 of secretariaat@vissersbond.nl.
Johan K. Nooitgedagt
