Hoewel de Europese Commissie niet van plan is het Gemeenschappelijk Visserijbeleid (GVB) te hervormen, is zij wel bezig de visserij te reguleren via fundamentalistische milieuwetgeving. Dat werd duidelijk uit het actieplan dat de Eurocommissaris Sinkevicius deze week presenteerde in Brussel. Als het aan de Europese Commissie ligt moet in 2030 30% van de Europese wateren beschermd zijn en daarin moet bodem beroerende visserij geleidelijk worden uitgebannen. “Deze koers moet worden aangepast”, vindt Durk van Tuinen van de Nederlandse Vissersbond/PO Delta Zuid. “De doelen van de Commissie zijn té ambitieus en het inlevingsvermogen in de visserijsector ontbreekt.” Ook de EBFA en Europêche reageren uitgebreid op het plan van de Commissie. Eerder voorspelde de EBFA al dat dit actieplan er aan zat te komen.
Actieplan van Europese Commissie
De Europese Commissie onthulde haar langverwachte actieplan in de vorm van een beleidspakket, bestaande uit 4 hoofd documenten: een evaluatie van het Gemeenschappelijk Visserijbeleid, een beoordeling van de gemeenschappelijke marktordening voor visserij- en aquacultuurproducten, een actieplan om de visbestanden in stand te houden en mariene ecosystemen te beschermen en een strategie voor de energietransitie van de Europese visserijsector.
Het actieplan gaat gepaard met een pakket maatregelen voor de visserij- en aquacultuursector in de EU. De belangrijkste doelstellingen van de maatregelen zijn: het bevorderen van het gebruik van schonere energiebronnen, het verminderen van de afhankelijkheid van fossiele brandstoffen en het verminderen van de impact van de sector op mariene ecosystemen.
Uitbanning bodemvisserij in beschermde gebieden
Het actieplan maakt deel uit van de EU-biodiversiteitsstrategie waarin de doelstelling is vastgelegd om uiterlijk in 2030 30% van de wateren van de Unie te beschermen waarin bodem beroerende visserijen geleidelijk uitgebannen moet worden. Eerst werd er nog gesproken over 30% beschermd gebied, en van deze 30% een derde deel strikt beschermd in de vorm van een volledige sluiting. Nu scherpt de Europese Commissie dus alweer aan. In het document geeft de Commissie de lidstaten de opdracht om het gebruik van bodem beroerend vistuig in beschermde gebieden geleidelijk uit te bannen.
De sector begrijpt echter niet dat het beschermen van mariene gebieden gepaard gaat met een geleidelijke uitfasering van actief bodemvistuigen zonder rekening te houden met de behoeften van elke Marine Protected Area (MPA). Het is maar zeer de vraag of het sluiten van MPA’s voor bodemberoerende visserij het beschermingsniveau daadwerkelijk invult. Zo zijn er ‘beschermde gebieden’ gericht op de bescherming van vogels of bruinvissen, in die gebieden zijn zeker vormen van visserij probleemloos mogelijk. Uit een recente consultatie van de Engelse MMO lijkt men in Engeland daar wel rekening mee te houden, in de Europese Unie gaat men (weer) een stap verder ten kosten van de sector. Visserij is een perfect gereguleerde activiteit in Europa en er is geen verband aangetoond tussen het verbod op bodemberoerende visserij en de te beschermen zeevogels, zoogdieren of schildpadden in betreffende gebieden.
Het Gemeenschappelijk Visserijbeleid wordt ondermijnd
De Europese Commissie maakt ook duidelijk dat ze niet van plan is het Gemeenschappelijk Visserijbeleid (GVB) te hervormen. ‘Deze basisverordening die de visserijsector in de EU reguleert wordt hiermee ondermijnd door tweede-rangs milieuwetgeving en politieke actieplannen voor te stellen die een enorme impact hebben op visserijacitiviteiten’, zo wordt vermeld in het persbericht van Europêche. ‘Het GVB is de basis geweest voor het realiseren van duurzame visserij. Als de Commissie het GVB wil veranderen, moet ze dat doen volgens het gevestigde proces: via het Parlement, het enige gekozen orgaan van de EU-instellingen, en de Raad, en niet via een achterdeur van milieuregelgeving’, zo stelt de EBFA.
Inlevingsvermogen ontbreekt
Het inlevingsvermogen van de Europese Commissie in de visserijsector ontbreekt in de actieplannen. Kennelijk heeft men geen idee dat men bepaalde visserijen zo van de kaart veegt. De Europese Commissie heeft te ambitieuze en onrealistische doelen. In het Noordzeeakkoord van 2020 is door verschillende deelnemende partijen het doel vastgelegd om voor 2030 15% van de Nederlandse Noordzee aan te wijzen als beschermde gebieden waar niet gevist mag worden. De Europese Commissie heeft het nu al over 30% in 2030. Hoe verhoudt zich dat tot de Nederlandse afspraken? Wij verwachten van de Nederlandse partijen dat ze zich niet klakkeloos scharen achter de woorden van de Europese Commissie maar ook oog hebben voor het behoud van de sector.
De garnalenvisserij vindt bijna volledig plaats in Natura 2000 gebieden, deze gebieden worden als beschermde gebieden aangemerkt. ‘Het is onmogelijk om garnalen te vangen zonder de bodem te raken. Deze vorm van visserij zouden we dan wel op kunnen doeken als het bij voorbaat al wordt uitgesloten in beschermde mariene gebieden’, aldus Van Tuinen. Dat kan toch niet de bedoeling zijn?
Nog geen wetgeving
Het Actieplan van de Commissie heeft de status van een mededeling. Het is dus nog geen wetgeving, maar een aankondiging van wat de Commissie van plan is en op deze wijze krijgen we een kijkje in de (groene) agenda van de Europese Commissie en haar Eurocommissaris Sinkevicius. Uiteraard kan een wetgevingsvoorstel nog wel volgen, waar dan het Europees Parlement en de Raad mee zouden moeten instemmen. Middels deze mededeling zet de Europese Commissie de toon en poogt het debat te sturen. De lidstaten kunnen al wel inzetten op landelijke maatregelen om het actieplan door te voeren. De Nederlandse Vissersbond/PO Delta Zuid hoopt op enige realiteitszin bij de EU-lidstaten. Bijna alle EU-lidstaten die aan de zee liggen hebben een bodemvisserij en men zal dat niet op willen geven. ‘Met name ook Nederland zal krachtig moeten reageren richting de Commissie om het beloofde toekomstperspectief voor de Nederlandse visserij te waarborgen, zeker gezien de situatie waarin we nu zitten’, aldus Durk van Tuinen.
Voor meer informatie
Contact opnemen met het team Nederlandse Vissersbond/PO Delta Zuid via T 0527-698151 of secretariaat@vissersbond.nl, vragen naar Durk van Tuinen.
Durk van Tuinen
