De energietransitie op de Noordzee lijkt in een stroomversnelling te komen. Voor 2032 wil men het aantal windparken verviervoudigen. Dus worden de windmolens uit de grond gestampt, of eigenlijk in de grond, en dat brengt heel wat lawaai met zich mee.
Sterfte en stress
De aanleg van windmolens levert behoorlijk wat stress op voor het ecosysteem. “Zeedieren ondervinden fysieke schade” zegt Jeroen Hubert van Wageningen University. “Tot op grote afstand kunnen vissen doof worden.”. Soms komen er bij het heien hele scholen vissen bovendrijven. Bruinvissen gebruiken net als andere walvisachtigen geluid om te navigeren en te communiceren. Gestrest vluchten ze ver weg van de windmolenparken. Ook zeehonden hebben er last van. “zelfs schelpdieren planten zich door hard geluid meetbaar minder voort” vertelt Merel den Held van Stichting de Noordzee.
Geluidsvervuiling
Sinds enkele jaren gelden er normen voor hoeveel geluid er geproduceerd mag worden onder water. Maximaal 170 decibel, gemeten op een afstand van 750 meter van de werkzaamheden. Water draagt het geluid ver, tien kilometer verderop is het heien nog steeds te horen. Er wordt steeds meer onderzoek gedaan naar de effecten van het zogenoemde anthrofonie (geluid afkomstig van menselijke activiteiten). Elk dier reageert anders op geluid. Daarom is er volgens Hubert meer onderzoek nodig naar hoe specifieke soorten reageren op geluid. Ook het totale effect van alle werkzaamheden tegelijk moet naar gekeken worden. En het gaat niet alleen om het geluid tijdens de aanleg van de windmolens, maar ook wanneer de windmolens eenmaal draaien.
Stille innovaties
Er is steeds meer aandacht voor geluidsvervuiling. De offshorebedrijven zijn dan ook bezig om technieken te ontwikkelen die de werkzaamheden een stuk stiller moeten maken. Zo wordt er gekeken naar nieuwe manieren van funderingen leggen: heipalen in de grond drukken, in plaats van slaan of funderingen die als een soort omgedraaide emmer op de bodem worden geplaatst en waaruit het water wordt gezogen. Ook wordt er ingezet op stillere schepen voor het onderhoud. Nu al wordt er gebruik gemaakt van een ‘bubbelscherm’ rondom de werkzaamheden, die het geluid wat dempen. Ook worden de vissen soms gewaarschuwd door vooraf aan de werkzaamheden mildere pulsen te laten horen. Dit laatste lijkt vooral voor bruinvissen te werken, maar niet voor andere vissen.
“Wanneer we kijken naar duurzame en verantwoorde energie moeten we wel naar de gehele keten kijken die de productie van elektrische energie moet waarmaken.” zegt Johan K. Nooitgedagt, voorzitter van de Nederlandse Vissersbond. “Dat betekent volgens mij de impact op het milieu bij het maken van de windmolen (zijn de materialen herbruikbaar?), het plaatsen van de windmolen en alles wat daarmee samenhangt en vervolgens de impact van het complete windpark op de omgeving. Er komen steeds meer rapporten die spreken over een onomkeerbare impact op de natuur en het milieu.” Nooitgedagt snapt niet waarom er zoveel haast gemaakt wordt, terwijl de impact op de natuur niet goed in beeld is. “Dat zou moeten betekenen dat we een ‘time-out’ inlassen voor de Noordzee-lidstaten en ons afvragen of we er juist aan doen om in relatief korte tijd even de gehele Noordzee vol te bouwen. Dit terwijl het netwerk dit (nog) niet eens kan bolwerken. We gaan collectief spijt krijgen, omdat de overheid op basis van een Noordzee Akkoord de verkeerde afslag heeft genomen. De visserijsector heeft dat akkoord niet getekend omdat zij de enige is die moet inleveren. Ik zie wel degelijk een gevaar, wanneer dit verder zo door gaat, dat we daar op termijn aan kapot gaan”.
BRON: NRC
Voor meer informatie
Contact opnemen met het Team Nederlandse Vissersbond via T 0527-698151 of secretariaat@vissersbond.nl, vragen naar Johan K. Nooitgedagt
Johan K. Nooitgedagt
