Vrijdagmorgen 16 november stapten Vissersbondcollega’s Durk van Tuinen en Jacob Snoek aan boord bij Jelle Hakvoort en zijn zonen Auke en Jacob. Hakvoort is eigenaar van de UK-238 ‘Twee gebroeders’ die hij in 1993 heeft overgenomen vanuit Volendam. Jelle vist samen met zijn zoon Auke. Zoon Jacob zit nog op school en stapt aan boord zodra de gelegenheid zich aandient.
Typen visserij
Zomers vist de UK-238 vooral met hoekwant op paling. Kistenvisserij is al jaren niet meer rendabel, legt schipper Jelle uit. “Niet omdat er onvoldoende paling is, maar het heldere water speelt kistenvissers parten”, aldus Jelle. “Palingen zien de kist in het heldere water liggen en kruipen er niet meer in. Alleen in de stenenwal levert het af en toe nog wat op.”
Het grootste deel van het jaar vist Jelle met staandwantnetten op snoekbaars en rode baars, maar ook de snoek en voorn zijn belangrijke vangsten. Sinds 2014 zijn de IJsselmeervissers met 85 procent gekort. Waar de IJsselmeervissers eerst per nettencertificaat met vijftig netten mochten vissen, mag dat nu nog maar met acht netten. Ondanks de alarmerende berichten over het schubvisbestand in het IJsselmeer en Markermeer, zijn de vangsten buitengewoon goed. Toch is het nog te vroeg om te stellen dat dit komt door de vermindering van het aantal netten. De opleving zou dan veel later geconstateerd moeten worden.
Fisherman Saver reddingsvest
Vroeg in de ochtend verlaat de UK-238 de Pampus-haven in Almere en stoomt richting de wateren rondom het eiland Pampus in de buurt van Muiden, Muiderberg en de Hollandse brug. Als Nederlandse Vissersbond benadrukken wij het belang van veiligheid aan boord. De ontwikkeling en het op de markt zetten van het Fisherman Saver werkreddingsvest is daar een voorbeeld van. Het is dus logisch dat het Vissersbondpersoneel dit werkreddingsvest zelf ook draagt aan boord van een kotter. Jacob Snoek: “Door de dubbele long is het een redelijk zwaar vest, maar als je hem goed afstelt heb je het bijna niet in de gaten. Het reddingsvest is zo ontworpen dat je meer dan voldoende bewegingsruimte hebt om het werk te doen.”
Stomen
Tijdens het stomen verblijven de mannen in het aangename vooronder van de kotter. Jelle is een makkelijke prater, een trotse IJsselmeervisser en idem dito vader. Zijn andere zonen vissen naar tevredenheid op garnalen bij de Foppenvloot (HK-81) en bij de flyshooters van rederij De Boer (o.a. de nieuwbouwer H-144). De 30 minuten stomen vliegen voorbij met de verschillende onderwerpen die de revue passeren.
Netten halen
Zoons Auke en Jacob maken inmiddels de kotter gereed om de netten binnen te halen. Ook de IJsselmeervisserij is de laatste jaren veranderd. Zo’n tien jaar geleden werden de netten nog met de hand gehaald en overgehaald (geklaard), nu gebeurt dit met een haal- en overhaalmachine.
Hakvoort mag met zestien netten vissen (twee certificaten) en huurt zestien merken (twee certificaten) van andere leden van de PO IJsselmeer. De eerste netten worden in de dichte mist eenvoudig met de plotter gevonden. De netten zijn gemarkeerd door een joon. De jonen zijn extra goed zichtbaar door het afschriklint, deze dient om vogels af te schrikken. Nadat de joon is binnengehaald, wordt het net aan de haalmachine gekoppeld zodat het net met de vis snel en soepel kan worden binnengehaald.
“Het is prachtig om te zien hoe deze drie mannen op elkaar zijn ingespeeld”, zegt Jacob Snoek. Auke manoeuvreert de kotter en regelt de nethaler, terwijl Jelle en Jacob de vangst uit het net verwijderen. Durk heeft de nodige ervaring als IJsselmeervisser en springt af en toe bij om de mooie vangst binnen te halen en de vis uit het staandwant te halen. “Het is een mooie, schone visserij”, vindt Durk. Snoekbaars moet een minimummaat hebben van 42 centimeter. De jonge vis die de maat nog niet heeft, gaat levend over boord net als andere soorten die af en toe aan boord komen. Het aantal ondermaatse vis is zeer beperkt omdat de maaswijdte daarop is afgestemd. In de Wnb-vergunning staat dat de netten een minimum maaswijdte
dienen te hebben van 101 millimeter.
Overhaler
Zodra het net binnen is zet Jacob Hakvoort het net op de zogenaamde overhaler. Deze zorgt ervoor dat het net weer netjes in de bak komt en gereed is om opnieuw gezet te worden. “Dat apparaat is een pracht en scheelt ons veel werk”, zegt Jelle. In het weekend mogen er geen netten in het water staan, dus worden de netten vandaag niet opnieuw geschoten. Toch is er een speciale plek waar Jelle nog even een net schiet. Deze staan een uur aan de rand van de vaargeul. “Met geluk heeft dit resultaat”, vertelt Jelle.
Stilligweken
Rond 10 uur wordt het werk neergelegd voor een pauze. Jelle schenkt een bak koffie voor iedereen in en samen eten de mannen een sateetje bij het brood. “De vangsten waren extreem goed de laatste weken”, vertelt Jelle. “Daardoor kwam de prijs onder druk te staan.” Naast de 85% reductie moet er nog extra gereduceerd worden voor de schubvisvissers, zo is er in de Wnb-vergunning een aantal stilligweken opgenomen. “Het was beter geweest om de weken te wisselen, maar we zaten als nettenvissers helaas niet op één lijn”, vertelt Hakvoort. Volgens hem is het wrang dat overal wordt genoemd dat het schubvisbestand er slecht voor staat, terwijl er prachtige en historische vangsten worden gerealiseerd.
IJsselmeerafslag
Aan het begin van de middag wordt het werkdek schoongemaakt en zet de UK-238 weer koers richting de Pampushaven. Daar gaat de mooie vangst in de kar richting Urk, zodat het diezelfde middag nog kan worden verkocht op de IJsselmeerafslag.
Meer informatie
Neem voor meer informatie contact op met Durk van Tuinen of Jacob snoek via 0527-698151 of secretariaat@vissersbond.nl.