De vaarroutes boven de Waddeneilanden zijn bij noordwesterstorm zeer risicovol voor grote, brede containerschepen. Dat concludeert de Onderzoeksraad voor Veiligheid (OVV) na anderhalf jaar onderzoek naar de toedracht van het grootschalige containerverlies van de MSC Zoe begin 2019. Gezien de (werelderfgoed)waarde van het Waddengebied, pleit de OVV ervoor om bij een dergelijke storm de noordelijke route te kiezen.
Containerramp MSC Zoe
De Noordelijke vissers vergeten het niet snel. De containerramp met de MSC Zoe in de nacht van 1 op 2 januari 2019. Op zes plekken boven de Waddeneilanden verloor het containerschip MSC Zoe totaal 342 containers. In totaal 3 miljoen kilo containers met inhoud zijn daarmee in de Noordzee beland. Vissers hielpen de weken en maanden na het incident massaal met het opruimen van de containerstukken en het drijvende afval. De nodige claims voor schade aan de kotter, netten en het tuig zijn ingediend bij MSC Zoe. En ook nu – anderhalf jaar later – wordt er nog steeds afval uit de containers opgevist door de vissers.
Gevonden Containers MSC ZOE boven de Eilanden
Hoge golven en het raken van de bodem
Door nabootsing van de containerramp op kleine schaal, trekt de OVV de conclusie dat de ramp het gevolg is van een samensmelting van factoren. Door de noordwestenstorm ontstonden er hoge, dwarsscheepse golven die extreme scheepsbewegingen veroorzaakten. De zuidelijke vaargeul is relatief ondiep, dus bij hevige scheepsbewegingen is er kans dat het schip de zeebodem raakt. Dat in combinatie met de golfklappen die tegen het schip sloegen en het massieve zeewater dat tegen de containers klapte (groen water) zorgden er uiteindelijk voor dat de containers over boord zijn geslagen.
Advies OVV
Grote containerschepen, zoals de MSC Zoe (400 meter X 75 meter X 60 meter), lopen met noordwestenstorm een verhoogde kans op containerverlies in zowel de noordelijke als de zuidelijke vaargeul. Om het Waddengebied te beschermen, adviseert de OVV om tijdens dergelijke stormen de noordelijke route kiezen. Ook op de noordelijke route zijn risico’s, maar de kans dat schepen daar de bodem raken is kleiner en er zijn voor de kapiteins meer mogelijkheden om hun route aan te passen.
Daarnaast zijn de adviezen van de OVV aan minister Cora van Nieuwenhuizen (I&W) als volgt:
- Maak samen met Duitsland en Denemarken een concreet voorstel om internationale maatregelen te treffen over veilig containervervoer op de vaarroutes bij het Waddengebied.
- Informeer rederijen en kapiteins over de risico’s op zee ten noorden van het Waddengebied.
- Geef de Kustwacht de taak en middelen om grote containerschepen in dit gebied te begeleiden wanneer de weersomstandigheden ongunstig zijn.
- Doe uitgebreider onderzoek naar de risico’s van verschillende weersomstandigheden en meerdere typen containerschepen in dit gebied.
Verbaasd over advies
De Nederlandse Vissersbond vindt het goed dat een dergelijke ramp zo serieus wordt genomen door de overheid. Toch is de visserijorganisatie verbaasd over het advies. “De zuidelijke route zou helemaal niet meer door grote vrachtschepen gebruikt mogen worden. De kans op een milieuramp vlak voor onze kust wil niemand meer”, aldus Derk Jan Berends van de Nederlandse Vissersbond. “Tijd is geld in het vrachtvervoer over zee. Dat weten we. Maar de ellende en frustraties die onze vissers er na de containerramp aan hebben overgehouden, wegen daar niet tegen op. De troep uit de MSC Zoe wordt nog iedere dag opgevist”
Meer informatie
Derk Jan Berends
Neem voor meer informatie contact op met Derk Jan Berends via 0527-698151 of secretariaat@vissersbond.nl.
