Nadat per 1 oktober 2023 de gedoogbeschikking voor garnalenvisserij in Nederlandse Natura 2000 gebieden met 15 maanden werd verlengd tot en met 31 december 2024 wordt er door de Nederlandse Vissersbond onverminderd hard doorgewerkt aan de Wnb-vergunning aanvraag die ervoor moet zorgen dat er per 1 januari 2025 een langjarige Wnb-vergunning voor garnalenvisserij ligt. Afgelopen weken hebben er tal van ontwikkelingen plaatsgevonden en middels dit bericht informeren wij u daarover.
Overleg met ministers van LNV
Op verzoek van de Nederlandse Vissersbond heeft er op maandag 5 februari een gesprek plaatsgevonden met LNV minister Adema en Natuur en Stikstof minister Van der Wal over de Wnb-vergunningaanvraag, met name over de stikstofparagraaf. Na afgifte van de verlenging van de gedoogbeschikking is er verkend of een alternatieve aanpak voor de stikstofproblematiek mogelijk was. De basis van deze oplossing zou zijn om een overschrijding van de toegestane stikstofdepositie, een overschrijding van de Kritische Depositie Waarde (KDW), “passend te beoordelen”. Dat wil zeggen dat door middel van een deskstudie wordt aangetoond dat de overschrijding geen significant negatieve effecten heeft op de ecologie in het betreffende gebied. Uit gesprekken met WUR kwam naar voren dat deze aanpak niet haalbaar zou zijn, of in ieder geval te complex en tijdrovend. In het gesprek met de ministers bleek LNV daar anders over te denken en hebben de sector dringend geadviseerd om toch een adviesbureau in de arm te nemen om deze stap te zetten. Dergelijk werk zal, als het überhaupt al mogelijk is, complex en kostbaar zijn maar op korte termijn gaan we dit toch in kaart brengen. De huidige Wnb-vergunning dient als basis te worden genomen voor de aanvraag voor 2025 volgens de ministers waar dan de geschetste alternatieve aanpak naast kan worden gelegd. Kortom, geen baanbrekende nieuwe inzichten waardoor stikstof een complex aspect blijft binnen de Wnb-vergunning.
Saneringsregeling voor garnalenvissers
Om de visserijdruk meer in balans te brengen met de beschikbare ruimte heeft de visserijsector al eerder zelf om een saneringsregeling bij de overheid gevraagd. Een sector die vraagt om een sanering, een tamelijk unieke situatie. Tijdens het gesprek met de ministers werd gesteld dat de EU deze regeling goed dient te keuren en dat eerste gesprekken positief zijn verlopen. Als Nederlandse Vissersbond hebben we LNV gevraagd om de voorwaarden van de regeling op 1 september 2024 kenbaar te maken. Dan doelen we op informatie die duidelijk maakt hoe een saneringsregeling in het werk gaat. Denk aan: wat moet er worden gesaneerd/ingeleverd, wanneer en wat voor bedrag hoort daar bij. Die informatie is nodig voor ondernemers om een goede beslissing te maken gelet op de toekomst. Te meer omdat de ministers van LNV duidelijk stellen dat een investering in een SCR-katalysator of schonere motor hoort bij een nieuwe Wnb-vergunningaanvraag. Hoe dat exact vorm gaat krijgen is niet in te schatten. Gaat er dan een verplichting gelden of krijgen ondernemers zonder een aanpassing minder visserijmogelijkheden in uren en gebied (zoals nu de aanpak is)? Ook dit hoort bij de informatie die snel duidelijk dient te worden zodat ondernemers een verantwoorde stap kunnen zetten. De uitvoering, de daadwerkelijke sanering, zal dan naar verwachting pas na 2025 kunnen plaatsvinden. Als ondernemers kiezen voor een sanering, dan zou men wel de ruimte moeten blijven behouden om te kunnen vissen tot het moment dat een vissersvaartuig uit de vaart wordt genomen. Let wel, de saneringsregeling bevindt zich momenteel in de verkennende fase en ongeacht dat een eerste signaal vanuit de EU positief is, is het nog onzeker of de regeling er komt en of voorwaarden voldoende passend zijn. Dat zal in de loop van 2024 meer duidelijk moeten worden.
Subsidie SCR-katalysatoren
Voor garnalenvissers die geïnvesteerd hebben in een SCR-katalysator blijkt de uitbetaling van de subsidie door RVO geen sinecure. Als Nederlandse Vissersbond hebben we 91 aanvragen gedaan en we hebben geconstateerd dat de afhandeltermijnen door RVO ruim worden overschreden. Een enorm vervelende situatie die geen recht doet aan de inspanning en investering van garnalenvissers om minder uitstoot te realiseren. Te meer omdat degenen die reeds de stap hebben gezet ook nog steeds onder de gedoogbeschikking vallen. Naast het feit dat we doorlopend contact hebben met RVO over de afhandeling hebben we nu onze zorgen breder bekend gemaakt en daar heeft RVO gehoor aan gegeven. Per dossier wordt de status beschreven aan ons zodat eventuele missende kwesties in de vaststelling ook tijdig kunnen worden ingediend zodat RVO sneller kan afhandelen. We hopen dat de recente interventie leidt tot een snelle(re) afhandeling. Tevens hebben we LNV en RVO erop gewezen dat we verwachten dat de sector in deze meer bij de hand wordt genomen dan alleen een procedurele afhandeling. We hebben vertrouwen in een goede afloop, maar dat neemt niet weg dat het in veel gevallen te lang duurt voordat vissers hun toegezegde subsidie op de rekening hebben staan.
Beroep tegen gedoogbeschikking door NGO’s
Onlangs werd bekend dat de Waddenvereniging, Natuurmonumenten, Stichting De Noordzee en de Vogelbescherming beroep hebben aangetekend tegen de gedoogbeschikking voor de garnalenvisserij. Dat betekent dat binnenkort de rechter zich zal buigen over het dossier nadat LNV een eerder bezwaar heeft afgewezen. Het voornaamste bezwaar is dat het viertal van mening is dat men zich niet kan vinden in de intensiteit van de garnalenvisserij in N2000 gebieden zoals die nu wordt gedoogd. Saillant detail is dat er in de grootste twee gebieden, de Waddenzee en Noordzeekustzone, bijzonder weinig is gevist. Maar 60% van de visuren op de Waddenzee en maar 35% van de Noordzeekustzone zijn benut. Alleen de vis-uren in de Voordelta en Vlakte van de Raan zijn benut. Overigens is wel opvallend dat het draagvlak van deze actie van de NGO’s kennelijk afbrokkelt aangezien er maar liefst 15 organisaties betrokken waren bij het eerdere bezwaar en nu nog 4 organisaties over zijn die over gaan tot beroep.
Voor meer informatie
Contact opnemen met het team Nederlandse Vissersbond via T 0527-698151 of secretariaat@vissersbond.nl, vragen naar Durk van Tuinen of Johan K. Nooitgedagt.
Durk van Tuinen
Johan K. Nooitgedagt
