Afgeslopen dinsdag heeft Koning Willem-Alexander zijn troonrede voorgelezen aan de Staten-Generaal tijdens de opening van het parlementaire jaar, ook wel Prinsjesdag genoemd. Nederland staat voor grote uitdagingen op het gebied van energie, klimaat, natuur (stikstof) en economie (inflatie). Na de troonrede heeft de minister van Financiën, Sigrid Kaag, namens de regering haar Miljoenennota (begroting) en de rijksbegroting voor 2023 gepresenteerd. De begroting van het ministerie van Landbouw Natuur en Voedselkwaliteit (LNV) is daar een onderdeel van. In deze LNV-begroting staat waarin het ministerie het komende jaar in gaat investeren. Voor de transitie van de visserij worden honderden miljoenen uitgetrokken. Dat lijkt veel maar de visserij staat ook voor grote uitdagingen. Volgende week beginnen de algemene politieke beschouwingen in de Tweede Kamer.
Natuurversterking en soortenbescherming binnen en buiten windparken (Noordzee)
Voor de komende jaren tot 2030 is er € 146,1 mln. gereserveerd uit het zogenaamde Klimaatfonds voor natuurversterking en soortenbescherming binnen en buiten windparken op de Noordzee. De uitrol van gigantische windparken op de Noordzee (70 GigaWatt) heeft een negatieve impact op het ecosysteem en ook op de visserij (verlies van visgronden). Toch is de gedachte dat deze parken natuur-inclusief kunnen worden aangelegd waardoor zowel de energiebehoefte als de natuurversterkingsbehoefte kunnen worden bevredigd. Is dit een realistisch beeld of is het een luchtspiegeling die wordt getoond om de industrialisering van de Noordzee te rechtvaardigen? De tijd zal het leren maar voor de visserij staat vast dat natuurontwikkeling en windparken geïntegreerd moeten worden, om zo te garanderen dat er in de toekomst voldoende ruimte overblijft om nog rendabel voedsel uit zee te kunnen oogsten. De kottervertegenwoordigers in het Noordzee overleg hebben middels een brief aan de voorzitter van het overleg aangedrongen op integratie van natuurontwikkeling en windenergie op zee. LNV reserveert € 2,3 mln. voor het Noordzeeakkoord (Noordzee overleg) waarvan € 1,2 mln. voor innovatie en € 0,8 mln. voor handhaving. Verder reserveert ze € 1,0 mln. voor het ecologisch netwerk van natuurgebieden op de Noordzee.
Duurzame Noordzeevisserij
Aanvullend is er € 198,9 mln. uit het Klimaatfonds tot en met 2030 gereserveerd om ervoor te zorgen dat de visserij en de infrastructuur (scholing, visafslagen en gemeenschappen), in een steeds drukkere Noordzee door overige activiteiten, geoptimaliseerd kan worden zodat ze weer toekomstperspectief krijgt. Het gaat daarbij om vlootvernieuwing en nieuwe vormen van voedselwinning onder andere in windparken op zee. Voor cofinanciering van het Europees Maritiem Visserij en Aquacultuur Fonds (EMFAF) is € 6,2 mln. gereserveerd. Uit dit fonds kunnen innovaties, investeringen en onderzoek worden gesubsidieerd die bijdragen aan de realisatie van de klimaatopgave en het beschermen van kwetsbare biodiversiteit op zee en andere wateren. Verder is € 1,6 mln. extra gereserveerd in 2023 voor nationale innovatiemiddelen bedoeld voor innovatie. Voor opdrachten op het terrein van duurzame visserij is in 2023 € 32,6 mln. gereserveerd, waarvan € 25,0 mln. voor het verduurzamen en aanpassen van de visserijsector op de Noordzee.
Sanering kottervloot
Van de € 162,8 mln. van het subsidiebudget voor Duurzame Visserij wordt € 155 mln. betaald uit het zogenaamde Brexit Adjustment Reserve (BAR)-fonds. De regering wil ondernemers helpen die geen toekomst meer zien om ‘op een zorgvuldige manier te stoppen met hun bedrijf’. Het team Nederlandse Vissersbond/PO Delta Zuid vindt dat ‘op een noodgedwongen manier te stoppen met hun bedrijf’ een betere verwoording is in de LNV-begroting 2023. In de begroting hebben wij niets kunnen vinden over de door LNV aangekondigde liquiditeitsregeling en de stilligregeling.
Natuur grote wateren (Markermeer, Waddenzee en grote rivieren)
LNV heeft € 7,7 mln. gereserveerd om grote wateren zoals het Markermeer en IJmeer en de grote rivieren ecologisch gezond en toekomstbestendig te maken door te investeren in de veerkracht. De Rijksoverheid wil dat samen met andere overheden, natuurorganisatie en bedrijven doen via de Programmatische Aanpak Grote Wateren (PAGW) en het Integraal Management (IRM). Voor de Waddenzee is €1,7 mln. gereserveerd voor trilaterale samenwerking tussen Nederland, Duitsland en Denemarken.
Sanering IJsselmeervisserij
Het ministerie van LNV heeft voor 2023 € 2,1 mln. beschikbaar gesteld voor het saneren (herstructureren) van de IJsselmeervisserij, of beter gezegd de schubvisvisserij op het IJsselmeer en Markermeer/IJmeer.
Nadeelcompensatie visvrije zones
LNV heeft in 2023 € 0,8 mln. beschikbaar voor een nadeelcompensatieregeling voor vissers die gedupeerd worden door het instellen van visvrijezones bij vismigratiepunten.
Algemene politieke beschouwingen
Na Prinsjesdag beginnen in de Tweede Kamer de politieke beschouwingen. De volksvertegenwoordigers gaan dan met het Kabinet in debat over de Miljoenennota en de rijksbegroting. Voor de visserijsector is dat ook belangrijk omdat het een kans is om vragen aan het Kabinet te laten stellen en waar mogelijk kan het leiden tot aanpassingen in de besteding van de gereserveerde gelden. Het team Nederlandse Vissersbond/PO Delta Zuid zal gebruik maken deze gelegenheid en de volksvertegenwoordigers vragen om extra aandacht te besteden de innovatie en investering in emissiearme voortstuwing technieken voor vissersschepen en de nadeelcompensatie voor gedupeerde vissers als gevolg van vervuiling van hun viswateren met stoffen PFAS en dioxine.
Voor meer informatie
Contact opnemen met het team Nederlandse Vissersbond/PO Delta Zuid, vragen naar Johan Nooitgedagt of Derk Jan Berends, via T 0527-698151 of secretariaat@vissersbond.nl.
Johan K. Nooitgedagt
Derk Jan Berends
