Na maanden van overleg werd gisteren, donderdag 15 december 2021, een nieuw regeerakkoord gepresenteerd door de beoogde coalitie van VVD, D66, CDA en ChristenUnie. Een regeerakkoord met slechts één volzin over de visserijsector: “Gezien de uitdagingen voor de visserij moet er voldoende ruimte en perspectief zijn voor innovatie en diversificatie.” Daarnaast tal van aspecten, met name op het gebied van verduurzaming, die van invloed zijn op onze Nederlandse visserijsector. Wat betekent dit regeerakkoord voor de Nederlandse kottervisserij? In dit artikel een analyse door de bril van de Nederlandse kottervissers.
Ruimte op zee
Daar waar de visserij ruim tien jaar geleden nagenoeg de hele Noordzee tot zijn jachtgebied kon rekenen, is dat de afgelopen jaren flink beperkt. De komende jaren zal dit proces verder worden voortgezet. Dat de maatschappij en de maatschappelijke opgaven veranderen, daar zijn we ons als visserijsector van bewust maar we vragen wel om rekening met ons te houden als de oudste gebruiker van onze wateren.
Slechts die éne volzin over de visserij in het regeerakkoord laat ons zweven tussen hoop en vrees. Want, wat wordt er nu eigenlijk bedoeld met dat er voldoende ruimte en perspectief moet zijn voor innovatie en diversificatie? Voor de sector is het van belang dat er voldoende fysieke ruimte op zee open blijft om te kunnen vissen. Maar de “ruimte” zoals nu in het regeerakkoord is opgenomen lezen we als ruimte voor innovatie en diversificatie. Lezen we deze passage dan te negatief?
Noordzeeakkoord
Al worden het Noordzeeoverleg (NZO) en Noordzeeakkoord (NZA) niet met naam en toenaam genoemd in het regeerakkoord, het is tegenwoordig wel het podium waar de ruimtelijke ordening van de Noordzee wordt besproken en waar besluitvorming wordt voorbereid. Zoals ongetwijfeld bekend zit de overgrote meerderheid van de kottervisserij daar nog niet aan tafel. Niet uit onwil, maar omdat er onvoldoende perspectief wordt geboden. Het regeerakkoord lezende kunnen we concluderen dat het donkere wolkendek boven de visserijsector niet wordt doorbroken.
Verduurzaming
Niet onlogisch gezien de maatschappelijke discussie en de Europese opgaven wordt het hele tweede hoofdstuk van het regeerakkoord gewijd aan verduurzaming. Een belangrijke paragraaf daarin is ‘klimaat en energie’, met zeer ambitieuze doelstellingen. De visserijsector is zeker bereid om een bijdrage te leveren aan de gestelde verduurzaming alleen moet het dan wel ruimte behouden om te kunnen vissen.
De kottervisserij zou snel een stap kunnen zetten door het brandstofgebruik en bodemimpact te kunnen verminderen door middel van de pulsvisserij. Medio 2019 werd door Europese regelgeving het verbod op pulsvisserij gefaseerd van kracht maar als we de huidige, ook Europese, ambities analyseren dan kunnen we niet anders concluderen dan dat de pulsvisserij een stap voorwaarts zou zijn.
We kunnen alleen maar benadrukken dat zorgvuldige stappen moeten worden gezet op het gebied van de verduurzaming van de energiehuishouding. Het mag niet zo zijn dat de Nederlandse wateren, met name de Noordzee, verder worden geïndustrialiseerd. Belangen moeten zorgvuldig afgewogen worden.
Ambitie stikstofreductie
Een zorgvuldige belangenafweging dient ook plaats te vinden bij de ambities voor stikstofreductie. Ook daar is de visserijsector bereid om stappen te zetten in gebieden daar waar het nodig is, maar dan moeten we wel tijd, gelegenheid en vooral duidelijkheid krijgen. Deze duidelijkheid richt zich op waar een vissersvaartuig actief in Natura2000-gebieden nu eigenlijk aan moet voldoen. Het klinkt wellicht vreemd maar voor de activiteiten op het water is het helemaal nog niet helder welke grenswaarden er exact worden gehanteerd en welke uitzonderingen worden toegepast. Mede daardoor heeft de platvis visserij met gesleepte tuigen in de kustzone tot op heden geen Wnb-vergunning en kan dus niet vissen. Dit gevaar ligt ook op de loer voor de garnalenvissers die per 1 januari 2023 een nieuwe Wnb-vergunning moeten hebben met de daarbij behorende stikstofopgave.
Gaswinning in zee
In het regeerakkoord wordt ook gesproken over gaswinning in zee. Ook hier kijken we met gemengde gevoelens naar de plannen van het beoogde nieuwe kabinet. Positief is dat de coalitie geen nieuwe vergunningen zal afgeven voor gaswinning in de Waddenzee. Zoals wij in onze zienswijze ten aanzien van de boogde gaswinningsplannen nabij Ternaard en onder de Waddenzee hebben aangegeven, is er momenteel te weinig bekend over de effecten van gaswinning op en in zee, op het bestaande ecosysteem en de daarin voorkomende, gezonde, visbestanden.
Gelet hierop is het vreemd om vervolgens te lezen dat de coalitie de gaswinning in de Noordzee juist wél steunt. Als reden hiervoor wordt genoemd dat Nederland op deze manier niet afhankelijk wordt van gasleveringen uit het buitenland. Wat de mogelijke gevolgen voor de visserij op de Noordzee zullen zijn, laat zich raden; wederom gebieden die niet of nauwelijks toegankelijk zullen zijn voor onze vissers.
Meer informatie
Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Durk van Tuinen via 0527-698151 of secretariaat@vissersbond.nl.
Durk van Tuinen
