De bodem van de Noordzee bestond eind 19e eeuw nog voor ongeveer 20 procent uit platte oesterbanken. Schelpdierbanken kunnen een positieve impuls bieden aan de biodiversiteit en de gezondheid van de Noordzee. Daarom zijn het Wereld Natuur Fonds en ARK Natuurontwikkeling actief met diverse projecten om de schelpdierbanken in de Noordzee te helpen herstellen.
In de Voordelta werken WNF en ARK op twee proeflocaties: bij de Brouwersdam en in de Bollen van de Ooster. Langs de Brouwersdam is een uit zichzelf ontstane schelpdierbank ontdekt, waarschijnlijk dankzij oesterlarven uit het Grevelingenmeer. De bank ligt binnen de grenzen van het N2000-gebied en bodembeschermingsgebied in de Voordelta. Hier wordt sinds 2016 onderzocht hoe de schelpdierbank zich ontwikkelt en wat de omvang van de bank is.
Riffen uit de 3D-printer
Met verschillende experimenten wordt onderzocht of en hoe de bank kan worden uitgebreid en versterkt. Zo worden dit jaar vier 3-D geprinte zandstenen rif-structuren geplaatst. In de periode van broedval van oesterlarven, wordt schelpmateriaal op en rondom de bank geplaatst voor het creëren van ‘spat on shell’ (jonge oestertjes op schelpen). Zo worden jonge oesters opgevangen om later elders uitgezet te worden uitgezet.
In het rustgebied Bollen van de Ooster worden dit jaar een proeflocatie ingericht om een schelpdierbank te ‘kickstarten’, ter grootte van 1 hectare. Hier wordt 1.000 tot 3.000 kilo Zeeuwse platte oesters uitgezet en wederom rifstructuren. In de periode van broedval van oesterlarven, wordt extra schelpmateriaal geplaatst als ondergrond voor de oesterlarven om op te vestigen.
Borkumse stenen en Windmolenpark Buitengaats
De grote oesterbanken op de Noordzee lagen op 40 à 50 meter. Om dergelijke banken te herstellen, starten dit jaar nieuwe experimenten met platte oesters op twee dieper gelegen locaties: de Borkumse Stenen en windpark Buitengaats (GEMINI).
In het gebied van de Borkumse Stenen worden 6.000 kg Noorse platte oesters uitgezet in verschillende dichtheden. Hier komen onder meer acht 3-D geprinte zandstenen rifstructuren om te testen of deze een rol kunnen spelen in het ‘kickstarten’ van schelpdierbanken. Samen met de overheid en met de vissers die in dit gebied actief zijn is hiervoor een plek van 1 hectare (Area A) bepaald voor de oesters en het proefmateriaal. Rondom de locatie ligt een bufferzone van 5 hectare (Area B).
Gebed schelpdieren (Rapport WNF ARK)
In windmolenpark Buitengaats (GEMINI) zal rondom twee windturbines (W5 en V8) ongeveer 1.000 kg Noorse platte oesters worden geplaatst en zes kleine kooien met oesters voor monitoring doeleinden. Met deze proef wordt onderzocht of windmolenparken geschikte locaties zijn voor herstel van schelpdierbanken.
Respecteren van proeflocaties
Aan de vissers in deze gebieden wordt gevraagd om de proeflocaties op te nemen in hun plottersystemen en deze te respecteren.
Meer informatie
Voor vragen over deze projecten kunnen belangstellende contact opnemen met Karel van den Wijngaard, ARK Natuurontwikkeling (karel.vandenwijngaard@ark.eu) of Emilie Reuchlin-Hugenholtz, Wereld Natuur Fonds (ereuchlin@wwf.nl)
Meer lezen
• https://www.ark.eu/zoekresultaten?search_api_views_fulltext=Voordelta
• http://www.ark.eu/schelpdierbanken
• https://www.wnf.nl/nieuws/bericht/op-zoek-naar-stenen-in-de-noordzee.htm
• https://www.wnf.nl/nederlandse-natuur/noordzee/schelpdierbanken.htm
