Visserij wordt verondersteld ten behoeve van de samenleving te zijn, voedsel te produceren, in levensonderhoud te voorzien en culturele continuïteit mogelijk te maken. Biologische productiviteitsdoelen voor visbestanden, die in werking zijn via zogenoemde Harvest Control Rules (HCR’s), staan centraal in het hedendaags visserijbeheer. Hoewel het visserijbeleid vaak sociaal-economische doelstellingen vooropstelt, zoals het verbeteren van de levensstandaard van kustgemeenschappen, worden deze zelden of nooit opgenomen in huidige beheersprocedures. Onderzoekers Barclay et al. (2023) doen in hun onderzoeksartikel een oproep tot actie voor beleidsmakers en visserijbeheerders om sociale criteria op de juiste manier mee te nemen in het visserijbeheer als zogenoemde Sociale Harvest Control Rules (sHCR’s).
Wat zijn HCR’s
Harvest Control Rules, of ook wel ‘oogstcontroleregels’ (HCR’s) zijn vooraf overeengekomen richtlijnen over de hoeveelheid visserij die is toegestaan in verhouding tot de status van de beoogde visbestanden. HCR’s nemen verschillende vormen aan en zijn afhankelijk van de vissersvloten die ze willen controleren, de biologische kenmerken en geografische omvang van de visbestanden, en de definitie van historische rechten van verschillende groepen vissers. Ze kunnen redelijk eenvoudig zijn, zoals het vaststellen van één enkele toegestane vangst die niet verandert, of complexer, door limieten in te stellen voor de toegestane vangst of de visserij-inspanning wanneer doel- of limietreferentiepunten worden bereikt.
Sociale doelstellingen opnemen in visserijbeheer
Door sociale doelstellingen expliciet te koppelen aan biologische doelstellingen, zo stellen de onderzoekers, zouden de fundamenteel sociale doelstellingen van de visserij meegenomen kunnen worden in het visserijbeheer – in plaats van de sociale voordelen te scheiden van het biologische beheer van de visbestanden. De auteurs van dit artikel stellen dat sociale HCR’s (sHCR’s) het gebruik van biologische HCR’s (bHCR’s) kunnen aanvullen voor het bepalen van sociaal voordelige oogststrategieën voor de visserij. Barclay et al. introduceren twee mogelijke soorten sHCR’s in hun onderzoek. Eén is gebaseerd op de toewijzing van de vangst binnen biologische limietreferentiepunten, en één voor wanneer de visserij de biologische limietreferentiepunten overschrijdt. De onderzoekers identificeren twee families die we ‘donut’-sHCR’s en ‘bank en lening’-sHCR’s noemen.
Donut-sHCR’s
sHCR’s van het donuttype zijn gebaseerd op een a priori doel van sociale toewijzing, waarbij het niveau van controle over de oogst wordt bepaald tussen verschillende groepen, zoals industriële en ambachtelijke vissers, of inheemse en niet-inheemse vissers. Een voorbeeld hiervan is de ‘Trawl Ladder’ die in 1990 in de kabeljauwvisserij in het noordoostelijke deel van de Arctische Atlantische Oceaan werd geïntroduceerd. Deze kende TAC toe aan kleinere kustvaartuigen en de grotere trawlervloten, afhankelijk van de omvang van de TAC. In slechte jaren met een lage TAC krijgen de kustvaartuigen een voorkeursbehandeling, terwijl in goede jaren de trawlers een groter deel van de TAC krijgen dan in slechte jaren.
De onderzoekers betogen dat het formaliseren van een sociaal gestuurde toewijzing van TAC via een donut-achtige sHCR er daarentegen voor zou zorgen dat regels over hoe de toewijzing zal verlopen als de voorraadniveaus veranderen a priori worden bepaald.
‘Bank en lening’-sHCR’s
‘Bank en lening’-sHCR’s handhaven om sociale redenen een toewijzing van vis aan bepaalde groepen, zelfs in extreme gevallen, wanneer ze tijdelijk voorbij biologische referentiepunten gaan (bijv. F MSY). Met andere woorden: ‘bankier’ het ecologische systeem in ‘goede tijden’, zodat er in ‘slechte tijden’ van kan worden ‘geleend’, bijvoorbeeld door de visserijsterfte boven de F MSY-limiet te stellen.
Het beleid verbeteren met sHCR’s
Met hun onderzoeksartikel roepen de onderzoekers een discussie op onder zowel biologen als sociale wetenschappers om te erkennen dat het vaststellen van HCR’s een onderneming is die meer vraagt dan alleen te kijken naar biologisch wetenschappelijke onderbouwing. Sociale doelstellingen zijn impliciet opgenomen in de werking van bHCR’s en bHCR’s hebben hoe dan ook sociale effecten. Het ontwikkelen van sHCR’s is één manier om biologische en sociale doelstellingen in de visserij met elkaar te verenigen. Door a priori beslissingen te nemen over wie hoeveel vis krijgt onder specifieke omstandigheden, zouden sHCR’s een raamwerk kunnen bieden voor een politiek van verdelingsrechtvaardigheid, gebaseerd op wetenschappelijk bewijs. Daarnaast stellen de onderzoekers ook dat sHCR’s het beleidsproces zouden kunnen verbeteren in situaties waarin er meer wordt gevist dan biologisch wordt aanbevolen. sHCR’s kunnen in dat geval een transparant raamwerk bieden voor het beoordelen en aansprakelijk stellen van visserijagentschappen voor het behalen van sociale doelstellingen. Waar tijdelijke overbevissing sociaal noodzakelijk wordt geacht, bieden sHCR’s een middel om hiervoor de rechtvaardiging te geven, de resultaten te evalueren en vooraf vastgestelde plannen te maken voor het herstel van de bestanden achteraf. Het explicieter maken van de sociale doelstellingen die worden nagestreefd via sHCR’s kan ook de legitimiteit van HCR’s vergroten door duidelijkheid te verschaffen over de sociale relevantie van het stellen van biologische referenties en grenzen. sHCR’s kunnen zelfs een debat op gang brengen over de bredere rol van HCR’s in de visserij, waar belanghebbenden moeite hebben de relevantie ervan in te zien, of niet bereid waren om bHCR’s in te stellen.
Literatuur
Barclay, K.M., Bush, S.R., Poos, J.J., Richter, A., van Zwieten, P.A.M., Hamon, K.G., Carballo-Cárdenas, E., Pauwelussen, A.P., Groeneveld, R.A., Toonen, H.M., Schadeberg, A., Kraan, M., Bailey, M., & van Leeuwen, J.(2023). Social harvest control rules for sustainable fisheries, 24, 896–905. https://doi.org/10.1111/faf.12769
Voor meer informatie
Contact opnemen met het team Nederlandse Vissersbond/PO Delta Zuid via T 0527-698151 of secretariaat@vissersbond.nl, vragen naar Emma Kater of Amerik Schuitemaker.
Emma Kater
Amerik Schuitemaker
