Beschermde gebieden van de Waddenzee zijn niet altijd de meest kansrijke gebieden. Dat blijkt uit onderzoek naar onderwaterleven in het Unesco Werelderfgoed. In verschillende gebieden van de Waddenzee zijn er restricties, maar beschermen we wel de goede plekken?
Het is al langer bekend dat de biodiversiteit in de Waddenzee is afgenomen door menselijke activiteiten. Er zijn dan ook vele pogingen gedaan om de onderwaternatuur te beschermen. Maar omdat velen belang hebben bij de Waddenzee, zijn de beschermingsmaatregelen over diverse gebieden verspreid en zit er weinig overlap tussen. Hierdoor kan officieel maar 10% als beschermd zeegebied worden aangeduid volgens internationale standaarden.
Ecologische hotspots en beschermingsmaatregelen in beeld
In het onderzoeksprogramma Waddenmozaïk is er gekeken naar de biodiversiteit van de zeebodem. Met de resultaten zijn kaarten gemaakt die de biodiversiteit per plek in beeld brengen. Gebieden met een hoge biodiversiteit of belangrijke ecologische functies zijn goed zichtbaar. Deze plekken worden ecologische hotspots genoemd. Ook de beschermende maatregelen zijn in kaart gebracht. Als deze kaarten worden vergeleken, dan valt er één ding op. De bescherming van deze hotspots is volstrekt onvoldoende. De voor de natuur meest waardevolle gebieden zijn in de praktijk nauwelijks of niet beschermd.
De Waddenzee is een belangrijk natuurgebied voor Nederland. Ze voedt miljoenen trekvogels en is een kraamkamer voor meerdere vissoorten. Ook vinden er in dit natuurgebied tal van activiteiten plaats, waaronder visserij. Zowel voor de natuurlijke functies als de gebruiksfuncties is er belang bij de bescherming van de Waddenzee. De onderzoekers geven aan dat mensen vaak denken dat de zee, en dus ook de Waddenzee, een grote kale zandvlakte is. Onder water vind je echter een rijkdom aan leven.
Garnalenvisserij in Natura 2000-gebied
In Europees verband is de Waddenzee aangewezen als Natura2000-gebied en daarmee is afgesproken dat de natuur in de Waddenzee niet verder achteruit mag gaan. Om deze reden moeten menselijke activiteiten in Natura2000-gebieden, waaronder de visserij, een vergunning hebben om activiteit uit te voeren in deze gebieden. Om deze vergunning te krijgen, moet onderbouwd worden dat een activiteit geen aantoonbaar negatieve effecten heeft in het gebied. De Nederlandse garnalenvisserij heeft de afgelopen jaren zo’n vergunning gehad en vraagt op dit moment opnieuw deze vergunning aan.
“Het is opmerkelijk dat nu uit onderzoek blijkt dat eigenlijk deels de verkeerde gebieden in de Waddenzee worden beschermd of de bescherming van die gebieden niet voor alle activiteiten geldt”, zegt Amerik Schuitemaker van de Nederlandse Vissersbond. “De Nederlandse garnalenvisserij heeft de afgelopen jaren een aantal keer te maken gehad met gebiedssluitingen in de Waddenzee om deze gebieden te beschermen”. Een voorbeeld van deze gebiedssluitingen is het VisWad-convenant: “Het heeft destijds veel tijd en moeite gekost om gezamenlijk tot afspraken te komen over het beschermen en sluiten van gebieden”. Het moge duidelijk zijn dat de garnalenvisserij steeds hard is geraakt door deze sluitingen. “Aan de andere kant zien wij ook als visserijorganisatie dat het van groot belang is om zuinig om te gaan met de gebieden waar de vissers hun brood jaar in jaar uit willen verdienen. Het is dan wrang om te lezen dat de gesloten gebieden voor een deel ook niet officieel volgens internationale standaarden kunnen meetellen in het percentage beschermd gebied”. De Nederlandse Vissersbond zal met betrokken partijen onderzoeken waar de knelpunten liggen en hoe meer beschermde en gesloten gebieden kunnen meetellen in de internationale standaarden.
BRON: Nature Today en Zeepost
Voor meer informatie
Contact opnemen met het team Nederlandse Vissersbond via T 0527-698151 of secretariaat@vissersbond.nl, vragen naar Amerik Schuitemaker.