Er doen veel verhalen de ronde over de visserij die niet (geheel) op waarheid berusten. Bijvoorbeeld doordat mensen aannemen dat een situatie elders op de wereld ook geldt voor de Noordzee of door vertekende beelden. Eén zo’n vertekend beeld is dat van ‘bijvangst’.
RTL Nieuws publiceerde op maandag 25 september het artikel Duurzaam visje? Probeer eens ‘afdankvis’ uit onze eigen Noordzee, over het heugelijke feit dat onbekendere vissoorten als wijting, schelvis en schar vanaf nu in de supermarkten van PLUS en Dekamarkt te koop is. Vooropgesteld: de verkoop van deze vissoorten is goede promotie en een impuls voor de consumptie van meer Noordzeevis.
Helaas bevat de berichtgeving verschillende misvattingen, ondanks dat de Nederlandse Vissersbond uitgebreid met de redactie van RTL Nieuws heeft gesproken en feiten heeft aangedragen. De redactie heeft niets met deze informatie gedaan.
Misvatting 1: ‘bijvangst’ commercieel niet interessant
“Bij Dekamarkt en Plus liggen vanaf vandaag verschillende soorten bijvangstvis in de schappen. Vissoorten als schar, schelvis en wijting zijn commercieel niet interessant…” meldt RTL.
Hoezo zijn schar, schelvis en wijting commercieel niet interessant? En daarnaast zijn deze soorten geen “bijvangst” zoals vermeld maar een welkome vangst die de weekvangst complementeren naast soorten als tong, schol, tarbot, griet, inktvis, mul en poon.
Feit: bij online viswinkel De Heerenkeet betaalt u 11,50 euro voor een kilo schelvis en 5,50 euro voor een kilo schol (beide niet gefileerd). Ook voor wie op de kleintjes moet letten is er een oplossing die zowel voor de visser als de consument interessant is. Kijk maar eens bij de webshop van de Zeeverse Vismarkt Wieringen, waar u een kilootje kraakverse wijting koopt voor 4,50 euro of een kilo schar voor 3 euro (dagprijs 28 september 2017).
Misvatting 2: bijvangst, of bedoelt u toch discards?
Het artikel gaat verder: “Bij tongvissers is naar schatting zelfs 85 procent bijvangst. Een groot deel van die vis wordt teruggegooid in zee, waar het merendeel alsnog doodgaat.” En: “Vissers zijn niet blij met die aanlandplicht, want met de bijvangst valt weinig te verdienen. Een deel van de bijvangst is zelfs te klein voor consumptie en zou eigenlijk verder moeten groeien in zee.
Het blijft moeilijk, het verschil tussen de discards – die overboord móeten om diverse redenen, want aanvoeren ervan is zelfs strafbaar – en bijvangst – die een belangrijk deel vormt van de besomming van de visser. We noemen de bijvangst dan ook liever ‘meevangst’, een welkome aanvulling op de vangst van de doelsoorten. Daarnaast wordt er door sommige vissers ook gericht op soorten als schar, wijting en schelvis gevist. Dus in dat geval is de term ‘bijvangst’ helemaal uit den boze.
Misvatting 3: geen cijfers van bijvangst
“We hopen oprecht dat het gaat aanslaan,” zegt Maud Veraar van de Good Fish Foundation. (…) “Er zijn geen cijfers van hoeveel van deze vis er in de Noordzee zwemt, omdat er niet commercieel op gevist wordt. We weten dus niet of het goed of slecht met de populatie gaat.”
Feit: die cijfers zijn er wel, de Good Fish Foundation kan gewoon een belletje doen naar de wetenschappers van ICES of Wageningen. Ze kunnen dus wel weten dat het goed gaat met de populatie (toename biomassa) van schar in de Noordzee. Ook wijting en schelvis worden goed gemonitord. Voor wijting geldt zelfs een individueel verdeeld quotum.
Misvatting 4: schelvis wordt veel bijgevangen
Maar een klein deel van de Nederlandse vissersvloot vangt in bepaalde maanden schelvis. Deze visserij vindt plaats in de Noordelijke Noordzee, waar naast schelvis andere rondvis (witvis) wordt gevangen zoals kabeljauw, koolvis en heek. De meevangst van schelvis in andere visserijen is zeer beperkt te noemen. Als Nederlandse Vissersbond zouden we graag willen weten of de aangeboden schelvis in de supermarkten Dekamarkt en PLUS werkelijk van Nederlandse vissersvaartuigen afkomstig is. Veel schelvis die in Nederland wordt gegeten is afkomstig van vissersvloten die meer in de noordelijke Noordzee actief zijn en in de Atlantische Oceaan. Denk aan de Schotse en de Noorse vloot.
Meer informatie
Voor meer informatie over dit onderwerp kunt u contact opnemen met Durk van Tuinen, T 0527-698151 of secretariaat@vissersbond.nl
